Summary

Samenvatting Nederlands literatuur en verhaalanalyse 4Havo

0 purchase

Course
Nederlands

Level
HAVO

Dit document is een samenvatting van mijn SE toets in 4havo over literatuur en vertelanalyse. Ik heb voor deze toets een 7,5 gehaald. In de samenvatting staat onder andere het verschil tussen literatuur en lectuur, theorie over literatuur, literaire stromingen, literaire prijzen, de grote 3, vertel...

[Show more]

Preview 2 out of 7 pages

View example

Uploaded on February 23, 2023
Number of pages 7
Written in 2022/2023
Type Summary

literatuur
grote 3
literaire prijzen
historische avant garde
modernisme
postmodernisme
lectuur
vertelperspectief
hedendaagse literaire landschap

Institution Secondary school
Level
HAVO
Course
Nederlands
School year 4

$4.94

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Een fictie is een verzonnen verhaal, non-fictie is een waargebeurd verhaal. Fictie in de vorm van een
verhaal noem je een proza, in de vorm van een dicht een poëzie.

Een kort verhaal is de kortste vorm van een verhaal vertellen. Doordat het zo kort is gaat de
schrijver snel de diepte in. Het beperkt de auteur tot één of enkele personages en is er geen ruimte
voor meerdere verhaallijnen. Er zit veel symboliek in.

Een novelle is een uitgebreide versie van een kort verhaal maar er zitten vaak weinig personages in
en er is vaak weinig ruimte voor meer verhaallijnen.

Een roman is een boek/verhaal, niet romantisch maar een boek met grote omvang, meerdere
verhaallijnen en diepere karakterbeschrijvingen.

Onder intertekstualiteit verstaan we dat in een bepaald verhaal de auteur linkjes maakt met andere
kunstwerken bijvoorbeeld citaten of verwijzing naar tekstfragmenten.

Onder hoge cultuur verstaat men kunst voor mensen die goed moeten kijken ernaar omdat het
moeilijk te begrijpen. Lage cultuur verstaat men onder het algemene populaire/massa cultuur.

Literaire prijzen

- Prijs der Nederlandse letteren: om de 3 jaar aan het beste Nederlandse letterkundig werk
- P.C Hoofdprijs: per jaar
- Boekenbon: gaat om specifieke boeken en werken met een shortlist. Een jury bepaalt en de
uitreiking is 10 november in den haag
- De libris literatuurprijs: beste roman, jaarlijks doormiddel van een shortlist.
- Literaire canon: lijst met titels van allemaal nederlandse boeken waarvan mensen zeggen
dat het de belangrijkste boeken uit de nederlandse literatuur zijn.

Literaire ontwikkelingen:

Een paar belangrijke gebeurtenissen na 1910 zijn de 1e en 2e wereldoorlog, de tijd tussen de twee
oorlogen. Door die wereldoorlogen zijn er 2 radicalen ontstaan: rechts en links. De samenleving is
wat extremer geworden en dat zie je terug in boeken. Mensen gaan schrijven over de samenleving
en niet alleen maar verhalen. Emancipatie (vrouwen) en verzuiling (verschillende groepen
samenleving) zijn ook thema's die vaak terugkomen.

Na de eerste wereldoorlog moet literatuur anders, toegankelijker.

Historische avant garde is een reactie van de 2e wereld oorlog en bestaat uit

- Expressionisme: niet realistische werken te schrijven, de schrijver wil zijn gevoel en ideeën
zo kort maar krachtig uiten. Vaak worden lidwoorden weggelaten. Deze stroming is
geïnspireerd door de schilderkunst want kleuren worden gekoppeld met gevoelens en
geuren.
- Dadaïsme: verzetten zich tegen alles en noemen alles kunst -> recalcitrante beweging. Ze
experimenteren met de typografie (lettertypen), het gebruiken van ready-mades, iets wat al
bestaat wordt gebruikt in een nieuwe context en spelen ze met de klank (klankgedichten).
- Futurisme: is geïnspireerd door de oorlog maar dan de verheerlijking. Het futurisme vindt
dat cultuur niet voor iedereen is behalve als het gaat over hoe goed fantastisch ons land is,
heel nationalistisch dus.
- Surrealisme: combineert onrealistische met de realiteit. Deze teksten zijn moeilijk te lezen
want er zit bijna geen logica in. Het streeft naar mentaliteitsverandering.

, Henrik Marsman en Paul van Ostaijen zijn Nederlandse schrijvers van de historische avant garde.

Avant garde -> experimenteren en lullige kunstwerkjes maken

Modernisme -> nemen de tijd die ze hebben meegemaakt serieuzer en ernstiger, ze twijfelen aan de
wereld. Twijfel is de kern van het modernisme, er zijn 2 verschillende twijfels

- Epistemologische twijfel: de twijfel aan de kenbaarheid van de werkelijkheid oftewel de
schrijver schrijft in zijn werk de vraag: kan ik de werkelijkheid wel kennen en is het niet zo
dat de 1 de werkelijkheid anders interpreteert dan de ander.
- Metalinguale twijfel: komt na de eerste twijfel, als ik de werkelijkheid kan kennen, kan ik er
dan ook over schrijven, dit geld bijvoorbeeld bij diepere gevoelens.

Het modernisme is een reactie na de eerste wereldoorlog. Een tijdschrift uit die periode is forum,
het tijdschrift waarin mensen hun ideeën uitlegde die onder het modernisme zaten. De verschillende
kenmerken van het modernisme zijn:

1. Hypothetisch karakter: twijfel van karakter centraal en schrijver trekt geen conclusie.
Bijvoorbeeld dagboeken of essays
2. Fragmentisch: het leven is opgebouwd uit fragmenten, de tekst beschrijft de fragmenten en
uit het leven van de persoon.
3. Veel twijfel of schrijverschap wel zin heef.
4. Gebruik van stream of consciousness, techniek waarbij de schrijver in 1 stuk achter elkaar
de gedachtes van een bepaald persoon opschrijft, je volgt alleen het hoofd van een
personages en weet al zijn gedachtes.
5. Een bepaald onderwerp in een boek wordt door meerdere personen wat over gezegd.
Doordat je verschillende mensen hun mening weet is de werkelijkheid niet kenbaar.

Het postmodernisme vanaf 1960, daarvoor modernisme (begon 1920)

- Sterk wantrouwen ten opzichte van de kenbare werkelijkheid.

Het postmodernisme gelooft niet in de werkelijkheid die er zal zijn en het modernisme gelooft in
een ideale werkelijkheid.

7 postmodernisme

1. Metafictie:
2. Intertekstualiteit: verwijzing naar andere literaire tekst
3. Personificatie: menselijke eigenschappen aan niet-menselijke dingen
4. Doorbreking van genrescheidingen: brieven, gedichten, andere teksttypen
5. Veel ironie: “belachelijk” maken van dingen
6. Fragmentarische teksten: afdrijven van de kern van het verhaal
7. Autonoom ten opzichte van de werkelijkheid: letterlijk dat :)

Hedendaagse literaire landschap

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robinebeck. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.94. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67479 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling