In dit document zijn de aantekening, voor deeltentamen 1, te vinden behorend bij de verdiepende interactieve colleges (VIC's) 1 t/m 6. Aantekeningen van de kennisclips die horen bij de VIC's en werkgroepen komen hierin ook naar voren.
KLOP Hoorcollege/ Verdiepende Interactieve College (VIC) aantekeningen
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 – Openingscollege...........................................................................................................2
VIC 1 – Autisme Spectrum problematiek (ASS) (Iris Tjaarda)..................................................................9
VIC 2 – Gedragsproblematiek (Ankie Menting)....................................................................................13
Kennisclip behorend bij VIC 2...........................................................................................................16
VIC 3 – Verstandelijke beperking (Janneke Looij).................................................................................21
Kennisclip behorend bij VIC 3 – CGT bij LVB’ers...............................................................................27
VIC 4 – Leerproblemen: Dyslexie en dyscalculie (Tineke Valentijn)......................................................29
Kennisclip behorend bij VIC 4 – (specifieke) leerstoornissen............................................................29
Kennisclip Dyslexie.......................................................................................................................29
Kennisclip Dyscalculie...................................................................................................................35
VIC 5 – Aandacht tekort en hyperactiviteit (Patrick de Zeeuw)............................................................40
VIC 6 – Problemen in de taalontwikkeling en communicatie (Evelien Dirks)........................................51
Aantekeningen werkgroep 1................................................................................................................56
Kennisclip over de ASEBA.................................................................................................................56
Aantekeningen in de werkgroep.......................................................................................................61
Aantekeningen werkgroep 2................................................................................................................63
Kennisclip verklaringsanalyse...........................................................................................................63
Werkgroep aantekening...................................................................................................................65
1
, Hoorcollege 1 – Openingscollege
Ontwikkelingspsychologische benadering van psychopathologie (Yolanda van Beek)
Diagnostische cyclus voor kind en jeugd
Transactionele verklaringsmodellen: 1) je begrijpt wat er misgaat in welk domein van de
ontwikkeling, 2) waarom dat vaker gebeurt op een bepaalde leeftijd (en sekse) en 3) snap je hoe
kindkenmekerne en omgeveingsfactoren over de tijd samenspelen in het bepalen van de
ontwikkeling (zowel negatief als positief).
Ontwikkelingspsycho’pathologie’
- Pathologie verwijst naar medisch model, maar ‘abnormaal’ vs ‘normaal’ is geen hard
onderscheid
- Problemen liggen meer op een dimensie van meer of minder aangepast aan een specifieke
context
o Hangt af van leeftijd wat ‘aangepast’ is
- Dimensionele versus categorale benadering (DSM)
- Het probleem ontstaat als een (ongewenste) variant van de ontwikkeling
o Sowieso veel individuele variatie in de ontwikkeling
o Een ontwikkeling is zelden zonder problemen
o Het gaat om te veel/weinig/traag, niet leeftijdsadequaat (extremen)
o Met negatieve gevolgen voor welzijn, functioneren en verdere ontwikkeling
Ontwikkelingsbenadering
- We moeten de normale ontwikkeling begrijpen om het ontstaan van een probleem te
begrijpen
- En vice versa!
- Er zijn ‘vele wegen naar Rome’ gedurende ontwikkeling
- We zien zowel equifinality als multifinality
o Equifinality: Risicofactor A en B kunnen tot hetzelfde probleem leiden
Andere oorzaak andere hulp nodig!
o Multifinality: Een zelfde risicofactor kan leiden tot verschillende problemen
Altijd nodig om hele systeem te begrijpen (ouders, gezin, leeftijdgenoten,
buurt, etc. | er is nooit één oorzaak)!
Transactionele modellen
- Meestal meerdere factoren die ontwikkeling bepalen
o Met gewenste of minder gewenste uitkomsten
- Kind en omgevingsfactoren beïnvloeden elkaar
o Factoren kunnen elkaar versterken en risico verhogen
o Maar ook kunnen beschermende factoren risico verminderen
Kindkenmerken: veerkracht
Omgevingsfactoren kunnen ook beschermen!
o Vroege interacties kunnen latere beïnvloeden = ‘cascade’
Hoe vroeger je met interventie begint hoe beter, voorkomt negatieve
cascades
Transactionele ontwikkeling
2
,Vulnerability (genetische aanleg)
- Hoge MAOA: relatie tussen jonge
mishandeling en late mishandeling in
termen van antisociaal gedrag erg sterk
afhangt van omgevingsfactoren
o Bij ernstige mishandeling dan
wordt belangrijk of je hoge
MAOA’s hebt
Aan omgeving kunnen we
veel meer doen dan
genetische eigenschappen
Leeftijd is belangrijk
- Kinderen veranderen in vaardigheden
o Deels continu, deels stapsgewijs (transities)
- Veel problemen ontstaan in transitie periodes
o Dus wat gaat er daarbij mis en waarom?
o Jongens en meisjes vertonen verschillen in de ontwikkeling, en dus ook in het
ontstaan van problematiek
Jongens meer externaliserende problematiek en vroege
(‘neurodevelopemental’) problemen
Meisjes meer internaliserende problematiek en vaker in adolescentie
- Kenmerken van problemen kunnen leeftijdsspecifiek zijn
o Sommige kenmerken kunnen pas ontstaan op latere leeftijd, bv vanwege cognitieve
capaciteit
o Of kinderen uiten problematiek anders als ze jong zijn (gevoelens nog niet goed
kunnen analyseren)
Wat is diagnostiek?
NIET het vaststellen van een ‘ziekte’ of ‘stoornis’
- Het gaat om het hele proces van intake tot behandeling
- En ook over preventie van problemen door gezonde ontwikkeling te ondersteunen
Het gaat vooral om:
- Het stellen van goede vragen
- Het goed onderbouwen van keuzes
- En conclusies en afwegingen daarbij
Diagnostiek is besliskunde (argumenten goed kunnen onderbouwen)!
3
, Diagnostische cyclus
- Vaste structuur, zodat je alle belangrijke stappen door loopt en niks vergeet!
- Cyclisch: je kan ook terug naar een stap
- Eigen vooroordelen voorkomen
Aanmelding
- Rechtsposities
o Jonger dan 12 jaar, beide ouders (ook als gescheiden)
o 12-16 jaar, ouders maar ook adolescent
o 16-18 jaar, adolescent en met diens toestemming ook ouders
- Mentale leeftijd wordt ook meegewogen
- Informatieplicht beide ouders (tenzij niet in het belang van kind)
- Toestemming vragen voor opvragen informatie elders
1. Intakegesprek
Wat is er anders bij een intake bij kinderen/adolescenten dan bij volwassenen)
- Ethiek (ouderlijke macht, toestemming)
o Kind meestal niet zelf aanmelder
- Meerdere informanten (ook ouders, leerkracht)
- Kind, zeker als jong, kan nog niet goed praten over problemen
- Niet altijd gemotiveerd voor hulpverlening
- Leeftijdsspecifieke uitingen en normeringen
- Andere betrokken instanties (voogd, kinderbescherming)
Breder netwerken van om het kind heen
2. Klachtanalyse
- Door gerichte vragen de klacht(en) en hulpvra(ag)en van alle betrokkenen expliciteren.
o A.d.h.v. concrete voorbeelden
o Specifiek gedrag in specifieke situaties
- Altijd controleren of je een juiste vertaalslag maakt, samenvatten
- Met een betrokken en professionele houding, goede gespreksvaardigheden, en waarborg van
privacy en rechten
Handelingsgerichte diagnostiek (HGD)
Wat heeft ‘kind’?, maar wat heeft kind nodig? (om ontwikkeling weer juiste kant op te krijgen)
- Interventie gericht
- Ook het positieve in het cliëntsysteem beuntten
- Systematisch en transparant
- Samen met kind, ouders en leerkrachten
- Transactioneel perspectief
o Kinderen ontwikkelen in een constante interactie met hun omgevingsfactoren (thuis
en school)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SvD1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.