Summary
Complete samenvatting collectief arbeidsrecht
- Course
- Institution
- Book
Complete samenvatting collectief arbeidsrecht, inclusief antwoorden oefententamen en presentatie stelling.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Stuviris
Reviews received
Content preview
Collectief arbeidsrechtInhoudsopgave
College 1 – Introductie 2 februari 2022 ............................................................................................................ 2
College 2 – WCAO (I) 9 februari 2022 ............................................................................................................... 5
College 3 – WCAO (II) 16 februari 2022............................................................................................................. 8
College 4 – WCAO (III) en WAVV 23 februari 2022 .......................................................................................... 10
College 5 – ¾ dwingend recht 9 maart 2022 ................................................................................................... 13
College 6 – Staking 16 maart 2022 .................................................................................................................. 16
College 7 – WOR (I) 6 april 2022 ..................................................................................................................... 20
College 8 – WOR (II) 13 april 2022 .................................................................................................................. 23
College 9 – Gastcollege 20 mei 2022 ............................................................................................................... 26
College 10 – Presentatie stelling 18 mei 2022 ................................................................................................. 28
Oefententamen .............................................................................................................................................. 30
1
,College 1 – Introductie 2 februari 2022
Hoofdstuk 1, 2, 3, 4
Introductie Nederlandse arbeidsverhoudingen p. 12
Kerngegevens werkend Nederland:
• Ca. 8,4 miljoen werkenden
• Ca. 1,4 miljoen zelfstandigen (o.a. zzp’ers), waarvan ca. 1,1 miljoen met hoofdinkomen uit
zelfstandige arbeid
• Ca. 6 miljoen in de markt; 1 miljoen overheid; 1,5 miljoen semi-overheid, zoals onderwijs en
zorg.
Kerngegevens arbeidsverhoudingen in Nederland:
• 17% werknemers georganiseerd/lid in vakbond (in 1950 -> 60%)
• Ca. 80% werkgevers georganiseerd in werkgeversvereniging
• Dekkingsgraad door cao’s: ca. 82% van de beroepsbevolking/8,4 miljoen werkenden
Conclusie organisatiegraad en dekkingsgraad Europa/VS/Nederland p. 11
Grote relevantie cao’s in EU ondanks teruggang leden vakorganisaties. Uitschieters organisatiegraad
werknemers in Zweden, Finland en België: het is daar verplicht om lid van een vakbond te zijn om
een WW-verklaring te kunnen krijgen.
Zeer opmerkelijk organisatiegraad werknemers in Frankrijk (8.8%) en dekkingsgraad cao’s: 98.5%!
Nederland organisatiegraad anno 2018 < Europa (31 vs 16), maar dekkingsgraad > Europa: nog
steeds poldermodel bij uitstek = een systeem waarbij goed georganiseerde belangengroepen
onderling veel kunnen regelen en een zware druk uitoefenen op de overheid.
Nederlandse arbeidsmarkt
Erg krappe arbeidsmarkt werkloosheid 3%, op termijn (2050) tekort van 1,5 miljoen werkenden in
Nederland. Ontgroening = mensen op de arbeidsmarkt worden steeds jonger en vergrijzing (sinds
2010). Kennismigranten, ‘battle for brains’, b.v. ICT uit India, opkomst Japan als leverancier, de
‘Chinese chirurg’. Tekorten met name in dienstensector, lager opgeleiden, nu Polen in dienst straks
Bulgaren etc. Digitalisering; robotisering. 70% arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd; 30% flex (ZZP
en arbeidsovereenkomst bepaalde tijd), aanhoudende groei flex. Rapport Commissie Borstlap, SER-
akkoord 2021, beide in regeerakkoord Rutte IV: flex terugbrengen.
Vakbonden in Nederland p. 13
Waarom lid worden van de vakbond? Voorbeeld site FNV: Samen sterk, verbetering
arbeidsvoorwaarden. Gratis juridisch advies en loopbaanbegeleiding. Hulp bij belastingaangifte.
Rechtsbijstand bij arbeidsconflicten. Deel lidmaatschap fiscaal aftrekbaar.
Kosten: max 16.20 Euro per maand, inkomensafhankelijk.
De Vakcentrales FNV, CNV en VCP zijn in feite overkoepelende organisaties van de vakbonden.
FNV -> 1980: fusie NVV en NKV (p. 7) naar FNV. Katholiek samen met socialistisch; laatste jaren weer
fusies binnen die fusiebonden; crisis rond pensioenakkoord in FNV 2011. Akkoord van Dalfsen over
inrichting FNV. Nieuwe centrale vakorganisatie FNV per 1 januari 2015: voorheen o.a. ABVAKABO
FNV, FNV-Bondgenoten, FNV-BOUW. FNV nog beperkt Centrale (o.a. voor Vrouwenbond en
Neptunus). 2020 Pensioenakkoord.
CNV -> (Christelijk Nationaal Vakverbond) nog steeds Centrale met aangesloten bonden, die cao’s
sluiten. CNV kent nog bijvoorbeeld Bouw en Houtbond, 225.000 leden.
VCP -> (Vakcentrale voor Professionals), 163.000 leden, hoger personeel, maar ook Algemene
Politiecentrale.
Categorale bonden zijn onafhankelijke bonden, die voor bepaalde groepen van werknemers
opkomen bv diëtisten, logopedisten, Verplegenden & Verzorgenden (V&VN, 100.000 leden).
‘Yellow unions’ vakbonden die zich beperken tot het organiseren van de werknemers in een
bepaalde onderneming. Ze hebben statuten, maar geen leden. Dalende organisatiegraad.
2
, Werkgeversorganisaties in Nederland p. 21
Werkgeversorganisaties zijn in het verleden vooral ontstaan als reactie op de vakbonden en als
lobbyorganisaties tegenover de overheid. Werkgevers zijn goed georganiseerd (ruim 80%). Iedere
vorm van handel, industrie of zorg heeft wel een vereniging. Voorbeelden: FME (metaalwerkgevers),
BOVAG (automobielbranche), NEPLUVI (Pluimveewerkgevers), ABU (uitzendwerkgevers), Koninklijke
Horeca Nederland (horeca), TLN (transport), NVZ (ziekenhuizen), VGN (gehandicaptenzorg).
Waarom worden werkgevers lid?
Grote diversiteit motieven: ontmoeting concullega's (NB: excessen in bouw jaren 90),
belangenbehartiging op alle niveaus voor (soort) bedrijf, vaak: bedrijfstakcao’s, service-inhoudelijk
(denk aan kwaliteitskeurmerk, bijv. BOVAG en ABU), juridisch advies, o.a. uitleg cao en rechtsbijstand
bij ontslagen.
Grote werkgevers en werkgeversverenigingen zijn lid van de centrale VNO/NCW. Kleine werkgevers
zijn doorgaans lid van de centrale MKB-Nederland.
Collectieve instituties p. 53
Zonder polder bijna geen aanpassingen in sociaaleconomische regelgeving (b.v. ontslagrecht per 1
juli 2015); Wet Arbeidsmarkt in Balans per 1 januari 2019, zonder polder! Praten = niet staken:
belangengeschillen zijn in wezen altijd overbrugbaar.
• Stichting van de Arbeid: een privaatrechtelijke organisatie aan het einde van de
Tweede Wereldoorlog opgericht door de centrale organisaties van werkgevers en
Werknemers. Bipartiete en soms tripartiete. Flex en Zeker 1996. Werk en zekerheid 2013. Talloze
aanbevelingen: bv. werkingssfeer, sollicitaties etc., zie www.stvda.nl. Tripartiete: voor- en
najaarsoverleg; Akkoord van Wassenaar 1982; ook 2007 etc.
• Sociaal-Economische Raad (SER): Toelating centrales met een niet onbetekenend aantal leden
(art. 8 SER-Verordening Representativiteit Organisaties) en van rechtswege Kroonleden. Nog
niet: ZZP, G&G, ouderenorganisaties. Advies in belangrijke sociaaleconomische
aangelegenheden: ‘op verzoek’ (art. 41 Wet op de bedrijfsorganisatie). Voorbeelden: WIA,
pensioenakkoord 2011 (geklapt), pensioenakkoord 2020, SER-akkoord (o.a.) Arbeidsmarkt. 2021,
overgenomen in regeerakkoord Rutte IV.
Kernproduct arbeidsverhoudingen
Collectief onderhandelen: bedrijfstak-cao’s (ruim 200), veel AVV, doorgaans nationaal.
Ondernemingscao’s (ruim 700), beter dan wet (meestal BW), soms slechter dan wet: ¾-dwingend
recht, college 9 maart 2022.
Ontwikkeling arbeidsverhoudingen p. 33
Vakbeweging afhankelijk van (organisatiegraad) werkgevers: 17% vs. 80%! Nederland heeft een
poldermodel: aantal cao’s weer goeddeels op niveau ondanks corona-crisis; cao-lonen 2021
verhoogd met 2.1%; inflatie 2.4%.
Ontwikkelingen binnen vakbeweging: ledenbestand vergrijst, gemiddelde leeftijd boven de 50, groei
onder vrouwen, relatief weinig onder jongeren, overheid/G&G hoge organisatiegraad, groei
organisaties ZZP, ‘product’ nu: gematigde loonontwikkeling.
Daling aantal bedrijfstak-cao’s, er komen meer onderneming-cao’s. Nog meer raam-cao’s = alleen
hoofdregels afgesproken en uitwerking van die regels wordt samen met de OR gedaan. Allianties
vakbeweging & OR; taakverdeling (colleges 7 & 8). Toenemende internationalisering marktsector,
minder nationale invloed op arbeidsverhoudingen. Krappe arbeidsmarkt, al zeker in hogere segment,
meer maatwerk, meer individueel.
Maar ook: Aantal cao’s zonder FNV neemt toe. Zzp als illustratie voor hoger ‘zelf’–bewustzijn; toch
onderweg verplicht verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en pensioen. Groot pensioen akkoord in
SER 2020, herhaald in regeerakkoord Rutte IV. Commissie Borstlap, SER-akkoord 2021, overgenomen
in regeerakkoord Rutte IV.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Stuviris. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now