SAMENVATTING SPIJSVERTERINGSORGANEN
GASTROENTEROLOGIE
REGELING EN ORGANISATIE VAN DE DIGESTIEVE TRACTUS
Functies GI systeem
1. Digestie
2. Absorptie
3. Barrière
Er zijn 3 controle niveaus: intrinsieke activiteit <--> enterisch zenuwstelsel <--> centraal zenuwstelsel
➔ Gut Brain Axis
HORMONALE REGULATIE
➔ Hormonen vanuit GI stelsel naar omgeving/bloedbaan en werken op specifieke receptoren
➔ GI tractus = grootste endocrien orgaan
Endocrien = hormonen in de bloedbaan
Paracrien = hormonen naar naburige cellen
Neurocrien = hormonen van zenuwcellen
Autocrien = hormonen naar zichzelf
- Effecten
o Motiliteit
o Secretie
o Absorptie van water/elektrolyten/nutriënten
o Groei
o Vrijstellen andere hormonen
- Vrijstelling?
o Neurale activiteit
o Distensie
o Chemische stimulatie bv. pH, nutriënt samenstelling, …
➔ Door enteroendocriene cellen
1
,GASTRINE
→ neurocrien
- Productie: G-cellen thv antrum maag, beetje via dunne darm en pancreas
- Triggers: Hoge maag pH
- Effecten: maagzuur secretie stimulatie, toename massa pariëtaal cellen
- Hypergastrinemie: chronische maagatrofie, zuursecretieremmers, Zollinger-Ellison syndroom
- Hoe? Gastrine bindt met G-cel waardoor PLC --> IP3 --> Ca --> HCl-pomp geactiveerd
waardoor H+ naar lumen gepompt
SOMATOSTATINE
→ paracrien, neurocrien
- Productie: D-cellen maag, dunne darm, pancreas en enterische neuronen
- Triggers: lage maag pH, darminhoud
- Effecten: inhibitie maagzuur secretie, inhibitie pancreassecretie, remt maaglediging,
stimuleert dunne darm transit, reductie splanchnische bloeddoorstroming
- Hoe? paracrien inwerken op G-cel waardoor minder gastrine, paracrien inwerken op ECL
(histamine) cel waardoor minder histamine en dus minder maagzuur
HISTAMINE
→ Paracrien
- Hoe ? stimuleert pariëtaal cel waardoor maagzuur secretie stimulatie
- Productie : neuronen enterisch en centraal zenuwstelsel
- Triggers: hoge maag pH
- Effecten: potente vasodilatator, stimuleert vocht en elektrolytensecretie
- VIPoma = tumor van cel die VIP maakt, symptoom is diarree
GHRELINE
= hongerhormoon
- Productie: EEC thv maagfundus
- Triggers: spiegel stijgt snel voor een maaltijd en daalt abrupt na maaltijdinname
- Effecten: stimuleert maaglediging en eetlust, gewichtstoename
GRP
→ vrijgezet door zenuwuiteinde en gaat G-cellen gastrine laten maken
MOTILINE
- Productie: endocriene cellen bovenste GI-tractus
- Triggers: vasten
- Normaal periodieke vrijstelling om de 1,5 – 2u
- Effecten: spierweefsel maag en darmen --> stimulatie migrating motor complex
- Wordt geïnhibeert door een maaltijd
GIP
= gastric inhibitory peptide
- Productie: K-cellen duodenum en jejunum
- Triggers: voedsel in dunne darm
- Effecten: beta-cellen pancreas stimuleren voor insuline productie, inhibitie maaglediging en
zuursecretie
3
, GLP-1
= glucagon-like peptide 1
- Productie: ileum en jejunum
- Triggers: maaltijd met koolhydraten en/of vetten
- Effecten: beta-cellen pancreas stimuleren voor insuline productie, inhibeert als vrijstelling
van glucagon of maagfunctie, verzadigingsgevoel
➔ Neuroendocriene tumoren: symptomen afhankelijk welke cel en dus hormoon woekert
NEUROMUSCULAIRE REGULATIE
AUTONOOM
- Extrinsiek zenuwstelsel
o Sympaticus: Noradrenaline --> GI activiteit daalt
▪ N. splanchnicus major-minor-lumbales-sacrales
▪ Efferent: uit ruggenmerk naar prevertebrale ganglia
▪ Afferent: thoracolumbale ganglia spinalia
o Parasympaticus: Acetylcholine --> GI activiteit stijgt
▪ N. vagus: efferent dorsale motor nucleus n. vagus, afferent ganglion
nodosum naar NTS naar dorsale motor nucleus n. vagus
▪ Nn. splanchnici pelvici: efferent sacrale regio, afferent ganglia spinalia
- Intrinsiek zenuwselsel = enterisch
o ‘little brain’
o Bestaat uit: submucosale plexus van Meisner en myenterische plexus van Auerbach
o Afferent neuron --> interneuron (stijgend als contractie, afdalend als relaxatie) -->
motorneuron (excitatoir of inhiberend)
o Peristaltiek!
▪ Distentie --> afferente neuronen --> stroomafwaardse interneuronen
waardoor relaxatie EN stroomopwaardse interneuronen waardoor contractie
➔ Glad spierweefsel
➔ Fasiche of tonische contracties
➔ Regeling: myogeen, cellen van Cajal, hormonaal
WILLEKEURIG
- Mond: n. XII en n. IX
- Anus: n. pudendus
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Geneeskundesamenvatting. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.23. You're not tied to anything after your purchase.