Class notes
Collegeaantekeningen Inleiding Internationaal Publiekrecht
- Course
- Institution
Alle college aantekeningen van Inleiding Internationaal Publiekrecht.
[Show more]
Seller
Follow
karlijnhassing
Content preview
Inleiding internationaal publiekrechtHoorcollege week 1:
Soevereiniteit:
Interne soevereiniteit: bevoegdheid van de staat om zelf zijn eigen rechtsorde en
bestuursvorm in te stellen, zonder rekening te moeten houden met andere
instellingen.
Externe soevereiniteit: de bevoegdheid van de staat om zelf, maar wel in
overeenstemming met het internationale verdragsrecht, rechtsverhoudingen met
andere staten te organiseren.
Annexeren = een gebied in het territorium van een ander land of politieke entiteit afpakken.
Belang van IPUR:
Sommige belangen kunnen niet door maar één land worden opgelost
samenwerking.
Vreedzame co-existentie: meeste staten leven regels na.
Morele dimensie
Positivisme: regel geschonden, onderdeel van een systeem met een sanctie.
Zelfbeschikkingsrecht: het recht van volkeren om over hun eigen lot te beschikken.
Nationale rechtsorde: Internationale rechtsorde:
o Hoogontwikkeld o Gefragmenteerd (= in stukken,
oftewel landen, verdeeld.
o Verticale structuur o Horizontale structuur
o Centraal gezag o Geen centraal gezag
o Rechter bindende uitspraken o Geen automatische wereldrechter
(rechtsmacht Internationaal
Gerechtshof
o Grote beleidsvrijheid voor staten
Monisme: individu staat centraal.
Uitganspunt: eenheid van nationale en internationale rechtssysteem.
Internationale bepalingen kunnen direct
verplichtingen opleggen aan burgers.
Dualisme: staat is centraal
Gaat uit van afzonderlijke
internationaal en nationaal
rechtsstelsel.
Pas na omzetting (transformatie) van
internationale bepalingen in het nationale
recht ontstaan er rechten en verplichtingen
voor burgers.
Verenigde Naties:
, Intergouvernementele organisatie (1945)
193 lidstaten
Verantwoordelijk voor handhaven van vrede en veiligheid
Samenwerking op het gebied van mensenrechten, internationaal recht, ontwikkeling
van de wereldeconomie en wetenschappelijk onderzoek.
Belangrijke organen:
Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (193 leden)
Veiligheidsraad; 15 leden, waarvan 5 permanente leden – FR, VK, VS, RU, CH.
o Resoluties zijn bindend.
o Gebruik van geweld tussen staten is verboden vrede tussen staten.
maar VETO voor permanente leden.
o H. V1 VN-Handvest; onderzoeken of geschillen de vrede en veiligheid in
gevaar brengen.
o H. V2 VN-Handvest; optreden bij bedreiging of schending van de vrede.
Internationaal Gerechtshof (15 rechters)
VN-Handvest: grondwet van Verenigde Naties.
Verbod of gebruik van geweld:
Maar wordt vaak geschonden door VETO-recht.
Niet van toepassing op geweld binnen een staat, daarom zijn burgeroorlogen zo
problematisch.
Twee uitzonderingen:
1. Het recht op zelfverdediging.
2. Geweld door of namens VN.
Inherent recht op zelfverdediging; art. 51 VN-Handvest (gewoonterecht)
Criteria:
1. Sprake van voorafgaande gewapende aanval.
2. Noodzakelijk en proportioneel.
3. Zelfverdedigingsactie moet onmiddellijk gemeld worden aan Veiligheidsraad.
4. Altijd inachtneming humanitair recht (= recht dat tijdens een oorlog geldt).
Individuele en collectieve zelfverdediging
Anticiperende zelfverdediging
Collectieve veiligheid onder de Veiligheidsraad (HV2)
Art. 39 VN-Handvest; veiligheidsraad stelt verbreking van internationale vrede en
veiligheid.
Art. 40 VN-Handvest; voorlopige maatregel.
Art. 41 VN-Handvest; niet militaire sancties.
Art. 42 VN-Handvest; sancties met geweldsmandaat.
responsibility to react.
Dwangmaatregelen zonder geweld (art. 41)
Verbreken economische betrekkingen
Spoor, zee, lucht en radioverbindingen
Diplomatieke betrekkingen
, Sancties tegens staten/individuen (= smart sanctions)
Dwangmaatregelen met geweld (art. 42)
Pas als maatregelen zonder geweld niet werken
Alleen essentiële middelen.
VN heeft zelf geen troepen, maar lidstaten leveren troepen. Staten blijven
uiteindelijk verantwoordelijk in de praktijk.
Meestal delegeert VN gebruik van geweld aan staten of regionale internationale
organisaties.
VNVR blijft verantwoordelijk.
Algemene Vergadering VN
Resoluties niet bindend, wel belangrijk.
Internationaal-politieke barometer.
AVVN: actief gedurende Koude Oorlog en nu ook weer
Wel primaire maar geen exclusieve bevoegdheid
Uniting for Peace Resolution (UNGA): als de Veiligheidsraad in gebreke zou blijven
om zijn verantwoordelijkheid te nemen, kon de AVVN-aanbevelingen richten tot
leden voor het noemen van collectieve maatregelen, waaronder het gebruik van
geweld.
Vredesbewaring
‘Uniting for Peace Resolution’ staten kunnen troepen zenden om vrede te
bewaren (ontstaan in Koude Oorlog)
Alleen gestationeerd met instemming van de staat waar het gebeurt.
Staten zijn nooit verplicht om troepen te leveren.
Zijn neutraal en gebruiken geen geweld, tenzij zelfverdediging.
Werkgroep week 1:
Historisch moment soevereiniteit: vrede van Westfalen
Hoorcollege week 2:
Rechtssubjectiviteit: subjectieve rechten en plichten, bezit van rechtspersoonlijkheid of
juridische persoonlijkheid.
Een persoon die naar internationaal recht rechtssubjectiviteit bezit, kan bijv:
Internationale rechtshandelingen verrichten (bijv. verdragen sluiten)
Internationale rechten bezitten
Rechten op internationaal niveau afdwingen
Internationale verplichtingen hebben
Op internationaal niveau aansprakelijk worden gesteld
Subjecten van Internationaal Recht:
1. Volledige rechtspersoonlijkheid; staten
, 2. Beperkte rechtspersoonlijkheid; internationale organisaties, individuen,
internationale ondernemingen, regimes en bevrijdingsbewegingen.
Facto-regimes:
Niet-statelijke entiteiten die feitelijk effectief gezag uitoefenen over een deel van het
grondgebied van een bestaande staat.
Zwakke juridische status
Moeten minimale bescherming bieden aan burgers
Overeenkomsten gesloten door de facto regimes hebben geen internationaal
publiekrechtelijke status
Bevrijdingsbewegingen:
Vechten tegen koloniale mogendheid of bezettende macht
Hoeven geen effectief gezag te hebben
Hebben verdergaande rechtssubjectiviteit dan de facto regimes (& recht op
zelfbeschikking = recht op eigen keuzen en zelfstandigheid)
Non-gouvernementele organisaties:
Belangrijk voor de naleving van het internationale recht
Rol geformaliseerd binnen internationale organisaties
MAAR, anders dan intergouvernementele organisaties: geen rechtssubjectiviteit
Natuurlijke personen:
Vroeger geen enkele internationale rechtspersoonlijkheid
Vooral na WO2 rechten en plichten voor individuen in de internationale rechtsorde
Wel altijd wankel en afhankelijk van wil/instemming van staten
Ook internationaal gewoonterecht
Internationaal Strafhof
Multinationale ondernemingen:
Economisch actief in meer dan één staat.
Beperkte rechtssubjectiviteit
Relevant in internationaal recht op basis van twee gronden:
1. Investeringsbeschermingsovereenkomsten (hoeven niet naar nationale rechter)
2. Multilaterale ondernemingen onttrekken zich vaak aan nationaal recht door
verspreidding van macht en kapitaal (‘race tot the bottom’ regulering).
Problematisch: kunnen zich grotendeels aan nationaal recht onttrekken, hebben wel
rechten, maar weinig plichten in de internationale rechtsorde.
Soevereiniteit van de staat:
Eeuwenlang de exclusieve dragers van rechtssubjectiviteit
Internationale rechtsorde vloeit immers voort uit ontstaan van onafhankelijke staten
Soevereiniteit staat centraal in het internationale recht; staten juridisch gelijk (art. 2
lid 1 VN-Handvest)
o Maar juridisch betekent niet politiek gelijk.
Soevereiniteit & internationaal recht:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karlijnhassing. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
69052 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now