Maatschappijwetenschappen Hoofdstuk 8
Sociale veranderingen in het bindingsvraagstuk
Paragraaf 1 Casus: twee geloven in een rijk
Casus: twee geloven in een rijk (rooms-katholicisme en protestantisme)
16e eeuw: politieke binding door staat, geweldsmonopolie, belastingsmonopolie
Sociale binding/cohesie door religie
Conflict over religie tussen Spanje en Nederland resulteerde in het Plakkaat van
Verlatinghe: verklaring over onder andere de vrijheid van godsdienst en zelfstandiger
bestuur van Nederland.
Paragraaf 2 Analyse: sociale cohesie
Sociale cohesie: het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimer
sociaal kader met elkaar hebben, het gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een
gemeenschap, verantwoordelijkheid voelen voor elkaars welzijn en een beroep op
anderen kunnen doen.
Sociale cohesie is de lijm van een samenleving, maar kan ook conflict veroorzaken,
zoals bij religie (16e eeuw) en voetbalclubs.
Cultuur: Het geheel van waarden, voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen
en normen die mensen als lid van een groep of samenleving verworven hebben.
Sociale institutie: Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag
van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.
Een sociale institutie is een aanvaarde set van normen rondom een bepaald aspect van
het samenleven van mensen (huwelijk, onderwijs etc.)
Paragraaf 3 Paradigma’s over sociale cohesie
Functionalisme-paradigma:
Mensen en taken hebben hun eigen functie en dragen op hun eigen manier bij aan het gehele
maatschappelijke systeem. Ze bevorderen de orde, harmonie en groei.
- Sociale cohesie en orde zijn belangrijke studieobjecten.
- Cohesie is nodig voor het voortbestaan van de samenleving.
- Mensen zijn niet alleen een individu, maar horen bij groepen (religie, families en
gezinnen): collectieve bewustzijn.
- Groepen hebben een functie voor (de sociale cohesie in) een samenleving: ze
zorgen voor bindingen, die volgens het paradigma de kern van de samenleving
vormen.
, - Een samenleving met een dominante cultuur met gemeenschappelijke waarden en
normen + mensen zijn eerder geneigd die waarden en normen na te leven als ze
goed geïntegreerd zijn in groepen > cohesie/binding neemt toe.
Conflict-paradigma:
De maatschappelijke tegenstellingen en de conflicten die daaruit ontstaan leggen de basis voor de
samenleving. Conflicten horen bij de samenleving en kunnen juist voor maatschappelijke veranderingen
zorgen.
- De nadruk wordt meer gelegd op conflict dan op consensus en de afwezigheid van
sociale cohesie staat centraal.
- Sociale cohesie veronderstelt groepsvorming, waarbij mensen een cultuur delen
(dominante cultuur), maar er wordt vanuit gegaan dat sommige groepen die
dominante cultuur niet aanhangen.
- Het bestaan van subculturen en tegenculturen wordt onder andere verklaard door
de tegengestelde belangen tussen de dominante en subcultuur.
- Sociale ongelijkheid en uitbuiting > gebrek aan sociale cohesie en conflict.
- Subculturen kunnen denken dat ze zich onderscheiden van de dominante cultuur,
terwijl in wezen de hele samenleving ten dienste staat van de dominante cultuur
(cultuurindustrie, reclame)
Sociaalconstructivisme-paradigma:
Het gedrag van de individuele actoren is het startpunt van het onderzoek. Er wordt onderzoek gedaan
naar de betekenis die actoren geven aan handelingen van zichzelf en die van anderen in situaties van
conflict of samenwerking. Ook wordt de wijze waarop mensen samen de maatschappelijke
werkelijkheid definiëren. De rol die mensen hebben zorgt voor een verwachting bij anderen. Als ze niet
voldoen aan deze verwachting kan er rolconflict ontstaan.
- Objectieve indicatoren (geslacht, leeftijd, achtergrond etc) zijn belangrijk, maar
ook subjectieve indicatoren: de gevoelens van actoren en hoe mensen naar hun
eigen identiteit kijken (persoonlijke identiteit).
- Het bestaan van meervoudige identiteit; een dynamische, meervoudige en
wisselende identificatie met verschillende groepen of personen.
1. Iemand doet zich in de ene situatie anders voor dan in de andere >
meervoudige identiteit en rolverwarring (geen sociale cohesie > anders
gedragen)
2. De grens tussen de sociale en persoonlijke identiteit: waar houdt het individu
op en begint een groep? De grens tussen individu en groep is vager in een
moderne samenleving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ashleyreuneker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.