Dit document bevat:
- een samenvatting (66pg's) van de hoorcolleges en de powerpoints
- kleine schema's per hoofdstuk
- examenvragen (doorheen de samenvatting staat ook duidelijk aangegeven wat belangrijk is)
Met dit document was ik vlotjes geslaagd!
Lees zeker de allerlaatste pagina!
H1. Inleiding 4
1.1. Zes kennisdomeinen De BASICs 4
H2. Persoonlijkheidstrekken over de tijd 5
2.1. Conceptuele begrippen 5
2.1.1 Wat is persoonlijkheidsontwikkeling? 5
2.1.2 Twee vormen van stabiliteit 5
2.1.3 Persoonlijkheidsverandering 5
2.2. Drie niveaus van analyse 5
2.3. Stabiliteit van persoonlijkheidstrekken over de tijd 6
2.3.1 Baby en peutertijd (infancy) 6
2.3.2. Kinderjaren (childhood) 6
2.3.3 Rangorde stabiliteit in volwassenheid 7
2.3.4 Gemiddelde niveau stabiliteit in volwassenheid 8
2.4. Persoonlijkheidsverandering: aspecten 8
2.4.1. Cohorten 9
2.5. Persoonlijkheidsverandering voorspellen 9
2.6. Persoonlijkheidsfluctuatie 9
H3. Genen en persoonlijkheid 10
3.1. Inleiding 10
3.1. Doelen van gedragsgenetica 11
3.2. Kwantitatieve methoden in gedragsgenetica 12
3.2.1 Selectief kweken 12
3.2.2 Familie studies 12
3.2.3 Tweelingen studies 12
3.2.4 Adoptie studies 13
3.3. Belangrijkste bevindingen v gedragsgenetisch onderzoek 13
3.3.1 Persoonlijkheidstrekken 13
3.3.2 Als … dan … profielen 14
3.3.3 Attitudes en voorkeuren 14
3.3.4 Drinken en roken 14
3.3.5 Huwelijk 15
3.4. Omgevingsinvloeden 15
3.5. Genen en de omgeving 15
3.5.1 Genotype-omgevingsinteractie 15
3.5.2 Genotype-omgevingscorrelatie 16
3.5.3 Invloed van omgeving op genexpressie 16
3.6. Moleculaire genetica 16
3.7. Gedragsgenetica, wetenschap, politiek, en waarden 17
4. Fysiologische benaderingen van persoonlijkheid 18
4.1. Inleiding, begrippen, en geschiedenis 18
4.2. Fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek 19
4.2.1. Electrodermale respons/activiteit huidgeleiding 19
1
,Hanne Vogelaers Differentiële Psychologie 22-23
4.2.2. Cardiovasculaire activiteit 19
4.2.3. Hersenactiviteit 19
4.2.4. Andere metingen 21
4.3. Persoonlijkheidsdimensies met fysiologisch substraat 21
4.3.1. Extraversie-introversie 21
4.3.2. Gevoeligheid voor beloning en straf 22
4.3.3. Sensatiezucht (sensation seeking) 22
4.3.4. Neurotransmitters en persoonlijkheid 23
4.3.5. Ochtendtype/avondtype 24
4.3.6. Hersenasymmetrie en affectieve stijl 24
5. Evolutionaire benadering van persoonlijkheid 25
5.1. Evolutietheorie 25
5.1.1. Basistheorie en principes 25
5.1.2. Producten van evolutionaire processen 26
5.2. Evolutionaire psychologie 27
5.3. Drie domeinen van toepassing 28
5.3.1. Menselijke natuur 28
5.3.2. Geslachtsverschillen 29
5.3.3. Individuele verschillen 30
5.4. Beperkingen van evolutionaire benadering 31
H9. Geslacht, gender, en persoonlijkheid 52
9.1. Theorieën van geslachtsverschillen 53
9.1.1. Socialisatie en sociale rollen 53
9.1.2. Hormonale theorieën 54
9.1.3. Evolutionair psychologische theorieën 54
9.1.4. Een geïntegreerd theoretisch perspectief 54
9.2. Geslachtsverschillen in persoonlijkheid 55
9.3. Mannelijkheid, vrouwelijkheid, androgynie en sekse rollen 57
H10. Cultuur en persoonlijkheid 59
10.1. Drie belangrijke benaderingen van cultuur 59
10.1.1. Uitgelokte cultuur (evocatie) 59
10.1.2. Overgedragen cultuur 61
10.1.3. Hebben culturen een ander persoonlijkheidsprofiel? 63
10.2. Culturele gelijkenissen in persoonlijkheid 63
10.2.1. Culturele universaliteit 63
Samenvattingen en schema’s per hoofdstuk 66
Examenvragen en oefenvragen 74
Sidenotes over deze samenvatting 108
⤷ bekijk dit zeker eens, de samenvatting gaat zo meer sense maken :)
3
, Hanne Vogelaers Differentiële Psychologie 22-23
H1. Inleiding
Klassieke theorieën
-universele benadering: fundamentele psychologische processen en kenmerken die gelden
voor alle mensen, of hoe mensen in het algemeen kunnen beschreven worden (bv Freud)
Hedendaags onderzoek naar de persoonlijkheid
-legt meestal (itt klassieke theorieën) de nadruk op individuele en groepsverschillen (⇒ niet
universeel) (bv verschillen tss mannen en vrouwen onderzoeken) → differentiële psy
-elke onderzoeker vertrekt vanuit eigen perspectief, elk perspectief omvat delen vd waarheid
Kennisdomein (interdisciplinair, specialisatie maar samenwerking)
=gespecialiseerd gebied binnen de wetenschap vd psychologie van waaruit psychologen
zich richten op het leren over specifieke en beperkte aspecten van de menselijke natuur
-uitdaging: integratie vd domeinen, nodig om “volledig beeld” vd persoonlijkheid te krijgen
1.1. Zes kennisdomeinen De BASICs
Dispositionele domein
-hoe verschillen individuen v elkaar? → doorkruist alle andere domeinen (=differentiële psy)
-centrale doel: fundamentele disposities te identificeren (dus meest belangrijke manieren
waarop individuen verschillend zijn) (bv oorsprong? ontwikkeling over tijd?)
Biologische domein
-mensen zijn in de eerste plaats verzamelingen van biologische systemen
-die systemen zijn de bouwstenen voor gedrag, denken en emoties
-genetische basis v persoonlijkheid, fysiologische benaderingen (link met hormonen),
evolutionaire benaderingen (aanpassing aan omgeving)
Intrapsychische domein
-mentale mechanismen van de persoonlijkheid, vaak niet op ‘bewust niveau’
-prsh psychologie: Freud’s klassieke theorie en modernere benaderingen vd psychoanalyse;
motieven voor behoeften (power, achievement, intimacy) (TAT)
Cognitieve en ervaringsdomein
-aandacht voor cog en subjectieve ervaringen (bewuste gedachten, gevoelens,
overtuigingen, verlangens), zelf (concept), streefdoelen, emotionele ervaringen, intelligentie
Sociale en culturele domein
-persoonlijkheid beïnvloedt en wordt beïnvloed door cultuur en sociale contexten
-onderzoek naar culturele verschillen tussen groepen (bv naar agressie)
-individuele ▲ in cul - hoe komt psh tot uiting in sociale context? (beïnvloedingstactieken)
Domein van aanpassing
-persoonlijkheid: sleutelrol bij manier v ‘copen’ en aanpassen aan gebeurtenissen in leven
-persoonlijkheid staat ivm gezondheid en staat ivm problemen bij coping en aanpassing
-persoonlijkheidsstoornissen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannevglrs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
