ONDERZOEKSMETHODEN EN -TECHNIEKEN I
Hoofdstuk 1: Psychometrie
1.1 Psychologische tests in de praktijk
Voorbeelden van psychologische tests
Rosbach test
Ja, het is ook een psychologische test. Het voldoet
aan alle kenmerken.
Het meet kleurenblindheid
Ja, het voldoet aan de basiskenmerken. Het meet een
fenomeen waar psychologen in geïnteresseert zijn.
Seksisme is iets dat ze kunnen bestuderen.
Het is geen goede test maar het is een test
Ja, het meet iets specifiek nl je attitude ten opzichte
van autoriteit
Hoge score → grotere kans om op donald trump te
stemmen.
Dit soort testen wordt vaak gebruikt.
• Psychologische testen spelen een grote rol in ons dagelijks leven.
• Iedereen komt doorheen zijn leven in aanraking met psychologische testen
Lessen en powerpoints gegeven door Prof. Vantilborg 2021-2022 1
, • Lage Apgarscore: mogelijkheid tot verder onderzoek naar ontwikkelingsstoornissen op latere
leeftijd. Bv: schoolrijpheidstest
• Psychologische testen kunnen vergaande gevolgen
hebben voor mensen:
→ Je score op een IQ test kan beslissen tussen
leven of dood; Een persoon met een laag
IQ kan niet tot de dood veroordeeld
worden → een IQ van 70 of lager.
→ IQ test die Trump gebruikte was
eigenlijk een test om vroegtijdige
dementie op te sporen.
1.2 Het belang van psychologische testen voor jou
• Je gaat psychologische testen afnemen voor onderzoek
• Psychologische testen behoren tot het instrumentarium van psychologen
• Het is essentieel dat je de psychometrische kwaliteit van testen kan inschatten
• Indien we de basis principes van psychologische metingen niet begrijpen, lopen we het risico om
het resultaat van een test verkeerd te interpreteren of zelfs te misbruiken → grote gevolgen
1.3 Definitie van psychologische tests
• D: Psychometrie is de wetenschappelijke studie van de kwaliteit van psychologische metingen.
• D: Een psychologische test is een systematische procedure om het gedrag van twee of meer
personen te vergelijken (inter-individuele verschillen), of om het gedrag van een persoon op
verschillende momenten te vergelijken (intra-individuele verschillen).
• Cronbach: Een psychologische test is een systematische procedure om het gedrag van 2 of meer
personen te vergelijken.
→ Hieruit volgt dat de psychologische tests 3 kenmerken hebben:
o Psychologische tests leveren een staal van gedrag op
o Psychologische tests gebruiken systematische procedures
o Psychologische tests maken gebruik van een testscore
1.3.1 Een staal van gedrag
• Een test bestaat uit een eindig aantal items
• Selectie van deze items is dus cruciaal, ze moeten een representatief ‘staal’ van gedrag meten.
• Deze items moeten niet noodzakelijk een rechtstreekse afspiegeling zijn van het gemeten gedrag.
• Uitdagingen voor testontwikkelaars → een goed evenwicht vinden tussen nood aan een selectie
van vragen die aan een representatief staal van gedrag opleveren, en praktische beperkingen zoals
tijdsduur van een test.
• Strikt genomen testitems hoeven niet noodzakelijk te gelijken op het gedrag dat de test beoogt te
voorspellen.
Lessen en powerpoints gegeven door Prof. Vantilborg 2021-2022 2
• 1. Keuze van een verzameling items, opdrachten of vragen (moet voor iedereen hetzelfde zijn)
• 2. Precieze beschrijving van de omstandigheden waarin de test afgenomen moet worden
• 3. Ontwikkelen van een systeem om de responsen te scoren en te interpreteren.
→ Objectieve scoring: je weet welke antwoorden er zijn
→ Subjectieve scoring: we weten op voorhand niet welke antwoorden ze geven. Bv:
inktvlekkentest
• Voor alle deelnemers bij de afname van de test moeten dezelfde procedures gelden en de criteria
die gebruikt worden bij het scoren moeten ook gelijk zijn.
1.3.3 Het gebruik van een testscore
• Men wil met een test een bepaald psychologisch kenmerk meten
→ Construct, bv extraversie
• Men gaat er van uit dat elke persoon dit kenmerk in zekere mate bezit
• Een testscore is een schatting van de ‘hoeveelheid’ waarin dit kenmerk aanwezig is bij een persoon
• Elke testscore bevat echter een zekere meetfout!
• X=T+e
→ X = testscore
→ T = true score → weten we meestal niet
→ e = error, meetfout
1.4 Een korte geschiedenis van psychologische tests
1.4.1 De experimentele psychologie
• afzetten tegen subjectieve methodes om kennis te verzamelen → introspectie
• nadruk op objectieve, reproduceerbare methoden in laboratoria
• aandacht voor eenvoudige, sensorische processen en lichamelijke kenmerken
• “bronzen instrumenten tijdperk van testing”
• Belangrijke figuren:
• Wilhelm Wundt (1832-1920)
→ Eerste psychologisch lab in Leipzig 1879
→ Gedachtenmeter; klok + slinger + bel → inschatten waar de slinger was als de bel afging:
hoe accurater, hoe slimmer je zou zijn
→ Verdiensten:
o Erkennen van individuele verschillen
Lessen en powerpoints gegeven door Prof. Vantilborg 2021-2022 3
, o Empirische benadering
• Francis Galton (1822-1911)
→ Geobsedeerd door meten
→ Interesse in erfelijkheid → intelligentie
→ Bijzonder onderzoek → hoeveel penseelstroken heb je gemiddeld nodig voor een schilderij
→ Eugenetica → mensen die goed scoren op bepaalde kenmerken moeten met elkaar
voortplanten zodat menselijke soort zou verbeteren
→ Anthropometrie vs psychometrie
→ Vader van de “differentiële psychologie” → houdt zich bezig met de studie van
interindividuele verschillen
→ Hij start een psychometrisch lab in een museum in Londen, iedereen kon getest worden:
o Demografische gegevens
o Kleur haar en ogen
o Gezichtsvermogen → reactietijd visuele stimuli
o Hoorvermogen
o Waarnemingsdrempel
o tastzin → 2 voorwerpen geven en
inschatten welke het zwaarst is
o Longcapaciteit
o Snelheid handbeweging
o Kracht → handgrip
o (arm-)lengte
o Gewicht
o Vb van een vragenlijst:
• James McKeen Catell (1860-1944)
→ Student bij Wundt en Galton
→ Introduceert de ideën van de europese experimentele psychologen in de VS
→ Introduceert de term ‘mentale test’
→ Start zijn eigen lab met 10 mentale tests:
o Handgrip → dynamometer
o Snelheid van de handbeweging over een afstand van 50cm
o 2-puntsdrempel voor tast → minimum afstand tussen 2 punten opdat ze nog als 2
aparte stimuli waargenomen worden.
o Hoeveelheid druk nodig om pijn te veroorzaken → kracht op rubber punt op
voorhoofd
o Gewichtsdifferentiatie: het relatieve gewicht van uiterlijke identieke doosje
variërend met telkens 1g tussen 100 en 110g
o Reactietijd voor geluid
o Tijd om kleuren te benoemen
o Bissectie van een 50-cm lijn
o Beoordeling van 10 seconden tijd
o Aantal letters herhaald na 1 keer horen → digit span
→ Maakte tests iets complexer
→ Mentale tests = meting van mentale sterkte → intelligentie
• Clark Wissler (1870-1947)
→ Verzamelde voor doctoraatsonderzoek data van 300 studenten:
o Scores op ‘mentale tests’ van Cattell
o Studieresultaten
o Keek als eerste naar validiteit van labo testen
Lessen en powerpoints gegeven door Prof. Vantilborg 2021-2022 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kayleighvr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.