Summary
Samenvatting bestuursrecht B1
- Course
- Institution
- Book
Complete samenvatting van bestuursrecht B1 (van het vak staats- en bestuursrecht) incl. informatie uit Kern van het bestuursrecht.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
isabelbrouwers37
Content preview
Thema 1. Introductie bestuursrecht- Bestuursrecht is het recht waarbij de overheid zich actief met de samenleving bemoeit en
hiervoor de juiste middelen verschaft (instrumentele functie/dimensie) en tegelijkertijd
bescherming van de burger biedt tegen deze overheid (waarborgfunctie/dimensie).
Bestuursrecht is het recht dat burgers beschermt tegen en invloed geeft op de bemoeiende
overheid.
- Het bestuursrecht normeert de rechtsverhouding tussen bestuur en burgers.
- Het bestuursrecht houdt zich primair bezig met de rechtsverhoudingen tussen het bestuur en
burgers, in het bijzonder met de bescherming van burgers tegen een onjuiste uitoefening van
de bestuursbevoegdheid door bestuursorganen.
Staatsrecht, bestuursrecht en strafrecht
à Publiek recht dat de overheid(organisaties) betreft en het verkeer met haar burgers
Is dat een belangrijk rechtsgebied?
Recht= ordening ten behoeve van samenleven
Recht veronderstelt uiteindelijk een regelsteller de normen stelt
Overheid stelt regels voor burgers onderling maar stelt ook de rechtsbetrekking vast tussen de
overheid en de burgers
à Eenzijdig à handhaafbaar à macht
Legitimatie en normering van de macht à concept van de democratische rechtsstaat
- Enerzijds positie overheid als normsteller
- Machtsuitoefening raakt genormeerd, moet voldoen aan regels en normen
Staatsrecht & bestuursrecht
- Overeenkomst tussen staatsrecht en bestuursrecht à realisatie van de democratische
rechtsstaat; verwezenlijking van vier elementen in ons staatsverband:
1) Legaliteitsbeginsel
2) Machtenscheiding
3) Onafhankelijke rechtspraak
4) Grondrechten
Geen vanzelfsprekend concept (democratische rechtsstaat), een concept dat aandacht en zorg
behoeft! (Meer hierover in week 4)
- Verschil tussen staatsrecht en bestuursrecht à vloeiend;
1) Staatsrecht als constitutioneel recht ziet meer op de opbouw en inrichting van het
staatsverband (staatsinrichting, grondrechten, decentralisatie)
2) Bestuursrecht ziet veel directer op het verkeer tussen overheid en burger
n Welke instrumenten bezit de overheid à instrumentele dimensie
n Welke regels (normen) gelden voor de overheid à waarborg dimensie
Bestuursrecht denkt in ambten. (Rijbewijs krijgt u dus van de burgemeester, niet de gemeente. Het
CBR geeft rijvaardigheid.)
,Het bestuursrecht kent twee partijen:
- Overheid; bemoeit zich actieve à geeft de burger/samenleving plichten en rechten
---- > trias politica; in het bestuursrecht met name de uitvoerende macht (BO)
n Juridische instrumentarium = instrumentele functie à
-besluit
-regels (AVV)
-handhaving
n Rechtsbescherming (=waarborgfunctie) geeft de burgerbescherming (AWB H6 t/m
H8)
- Burger/leden samenleving
n De burger kan invloed uitoefenen op de overheid door kiesrecht
n Inspraakreactie (vooraf invloed uitoefenen)
- In het bestuursrecht mag je alleen meedoen als je belanghebbende bent
- Publiekrecht gaat over algemeen belang
- Privaatrecht gaat over individueel belang
In het bestuursrecht staan publiekrechtelijke bevoegdheden centraal. Deze kenmerken zich doordat
ze alleen door een overheidsorgaan kunnen worden uitgeoefend, ze gebaseerd zijn op en begrensd
zijn door een wet en ze slechts eenzijdig rechten en plichten van burgers bepalen.
Bevoegdheid
Regelgevende bevoegdheid
- Wie? Rijksregering + statengeneraal en decentrale overheden (gemeenteraad, provincies,
waterschap)
- Wat? Bevoegdheid om algemeen verbindend voorschrift (AVV) te maken.
n Wet in formele zin (art. 81 Gw)
n Algemene maatregel van bestuur (regering)
n Provinciale verordening (art. 127 Gw)
n Gemeentelijke verordening (art. 127 Gw)
- Waar? In de wet in formele zin is de regelgevende bevoegdheid te vinden à
legaliteitsbeginsel of wetmatigheid van bestuur
Wetgevende bevoegdheid = bevoegdheid om algemeen verbindende voorschriften vast te stellen.
Uitvoerende bevoegdheid = bevoegdheid om algemeen verbindende voorschriften uit te voeren
Algemeen bestuursrecht = gaat over meerdere sectoren, Het algemeen bestuursrecht geeft regels
voor procedures (rechtsbescherming echt) en regels voor het voorbereiden en uitvoeren van
besluiten (besluitvormingsrecht).
Bijzonder bestuursrecht = gaat over specifieke sectoren, De bijzondere delen regelen specifiek een
bepaald aspect van het maatschappelijk leven. Het algemene deel is pas later ontwikkeld doordat
bepaalde procedures uit bijzondere delen overeenkwamen. à Kan op punten worden afgeweken
van de algemene wet, heeft voorrang boven de Awb
In de bijzondere wetten staan de bevoegdheden van het bestuur beschreven. In de Awb staan geen
bestuursbevoegdheden beschreven. Dus de Awb stelt op basis van bijzondere wetten, waarin de
bevoegdheden van het bestuur staan, normen vast voor de bestuursactiviteiten.
Een bestuursorgaan heeft alleen bestuursbevoegdheid, dus geen wetgevende bevoegdheid of
rechterlijke bevoegdheid. Een bestuursbevoegdheid is een publiekrechtelijke bevoegdheid die door
een bestuursorgaan wordt uitgeoefend.
,Het bestuur heeft verschillende typen publiekrechtelijke bevoegdheden:
- Vergunningsbevoegdheid
- Bestuursdwangbevoegdheid
- Bevoegdheid tot het verlenen van vrijstelling van voorschriften
- Subsidiebevoegdheid
De verschillende typen publiekrechtelijke bevoegdheden hebben gemeenschappelijke kenmerken:
- Bij alle typen publiekrechtelijke bevoegdheden gaat het om bevoegdheden. Bevoegdheid:
een vermogen van een orgaan om rechtsgevolgen tot stand te brengen. Een rechtsgevolg is
een gevolg in de wereld van het recht. Publiekrechtelijke bevoegdheid=
overheidsbevoegdheid. Publiekrechtelijke bevoegdheid/overheidsbevoegdheid: iedere
bevoegdheid van een overheidsorgaan om positief recht vast te stellen of te handhaven.
- Alle typen publiekrechtelijke bevoegdheden kunnen alleen maar door een overheidsorgaan
worden uitgeoefend. Burgers beschikken niet over publiekrechtelijke bevoegdheden en
kunnen dus geen publiekrechtelijke bevoegdheden uitoefenen. De uitoefening van
publiekrechtelijke bevoegdheden moet eenzijdig (eenzijdig=niet in overleg met andere
partijen) plaatsvinden en men moet de geschreven en ongeschreven publieke rechtsnormen
(regels en beginselen) in acht nemen.
Er wordt in het bestuursrecht onderscheid gemaakt tussen:
- Formeel/bestuursprocesrecht/procedureel bestuursrecht. In het formeel bestuursrecht wordt
onderscheid gemaakt tussen het contentieuze deel van het bestuursrecht en het non-
contentieuze deel van het bestuursrecht.
n Contentieus deel: regelt omtrent bezwaar, administratief beroep en
bestuursrechtspraak (H6, 7 en 8 Awb). Er is sprake van een geschil. Het contentieuze
deel van het algemeen bestuursrecht is het recht dat betrekking heeft op de
rechtsbescherming (rechtsbescherming recht).
n Non-contentieus deel: regelt omtrent de totstandkoming van besluiten (H3, 4 en 5
Awb). Er is geen sprake van een geschil. Het non-contentieuze deel van het algemeen
bestuursrecht is het recht dat betrekking heeft op het bestuurlijke
besluitvormingsproces (besluitvormingsrecht). Het formeel bestuursrecht is vooral
neergelegd in de Awb, maar ook in andere wetten.
- Materieel bestuursrecht: regelt alle rechten en plichten die op de burger en het bestuur
rusten. Het materieel bestuursrecht is gedeeltelijk neergelegd in de Awb, maar is vooral te
vinden in het bijzonder bestuursrecht.
, Thema 2. De algemene wet bestuursrecht
Awb
1) Definities (toepassingsbereik) à H1
2) Besluitvorming (communicatie) à H2/H3/H4
3) Handhaven à H5
4) Rechtsbescherming (termijnen) à H6/H7/H8
5) Klachten à H9
6) Overheid-inrichting à H10
à Awb = waarborg
à Bijzondere wetten = instrumenten en bevoegdheden
Gelaagde structuur AWB
- Hoofdstuk 2: zeer algemene bepalingen over het verkeer tussen burgers en bestuursorganen
- Hoofdstuk 3: algemene bepalingen over besluiten. Het gaat om de voorbereiding,
motivering, bekendmaking van besluiten
- Hoofdstuk 4: bijzondere (specifieke) bepalingen over bepaalde besluiten, zoals beschikking,
het verstrekken van een vergunning of een subsidie is een beschikking
Bronnen van bestuursrecht
Waar vind je het bestuursrecht?
- Wet- en regelgeving
- Jurisprudentie
à Rechtspraak van bestuursrechter (rechtbanken, afdeling bestuursrechtspraak RvS,
Centrale Raad van Beroep, College van beroep voor het bedrijfsleven en burgerlijke rechter
(week 8)
- (On)geschreven beginselen
n Algemene rechtsbeginselen (legaliteitsbeginsel, specialiteitsbeginsel,
relativiteitsbeginsel)
n Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (gelijkheidsbeginsel,
vertrouwensbeginsel)
Bestuursrecht in wet- en regelgeving
- Instrumentele functie: Het bestuursrecht biedt de overheid middelen (instrumenten) om de
samenleving te sturen/ordenen
à Dat betreft talloze onderwerpen om gebieden, zoals milieu, economie, onderwijs,
openbare orde en veiligheid, sociale zekerheid: bijzondere delen van het bestuursrecht
¨ Op die terreinen bevindt zich wetgeving die de overheid van instrumenten voorziet
¨ Er ontstaan verschillende soorten bestuursrechtelijke wetgeving
- Groei op die terreinen van bestuursrechtelijke wet- en regelgeving op eigen wijze; veertien
wetsfamilies à ieder departement/ministerie maakt bestuursrechtelijke wetgeving, maar
doet dat op z’n eigen manier; ieder probleem is verschillend
¨ Gevolg: er ontstaat een eigen cultuur binnen de wetgeving (eigen
wetsgevingscultuur) à veertien wetsfamilies
- Komst van Algemene wet bestuursrecht (Awb); codificatie van een algemeen deel van het
bestuursrecht
à 2 wetgevingen van belang bij de instrumentele functie: de bijzondere wetgeving op dat
specifieke terrein en de algemene regeling in de Awb
- Waarborgfunctie: het bestuursrecht biedt bescherming tegen het overheidsoptreden
(rechtsbescherming)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isabelbrouwers37. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now