Aankopen: De aanschaf van goederen ter behoeven van intern gebruik, zoals grondstoffen
en componenten.
Inkoop: De aanschaf van goederen met als expliciete bedoeling dat deze door te verkopen
aan derden.
Van Weele (2005) ziet voor de inkoopfunctie de volgende primaire taken en
verantwoordelijkheden;
Zorgen voor de continuïteit van het bedrijfsproces
Het reduceren van inkoop gebonden kosten.
Verminderen van de strategische kwetsbaarheid op inkoopmarkten.
Bijdragen aan technische product- en procesvernieuwing door de inbreng van
leveranciers.
Ondernemingsstrategie: Het belang van de inkoopfunctie kan veel groter zijn dan valt af
te meten aan de hoogte van de spend-quote en direct financiële bijdrage aan het
bedrijfsresultaat. Volgens moderne opvattingen over de inkoopfunctie moet die naadloos
aansluiten op de ondernemingsstrategie.
Concurrentiepositie: Het belang van inkoop is dan ook gelegen in de manier waarop het
bijdraagt aan de concurrentiepositie op de eindmarkten waar de onderneming actief is.
Inkoop kan een cruciale rol vervullen door de resources en mogelijkheden aan de inputzijde
(klanten). Het belang van inkoop kunnen we aflezen aan de mate waarin de inkoopfunctie
bijdraagt aan de ondernemingsstrategie en de concurrentiepositie. Het belang dat aan de
inkoop wordt gehecht, verschilt sterk tussen sectoren en ook binnen organisaties in eén en
de dezelfde sector.
Inkoopfunctie: Het geheel van alle activiteiten die in organisaties worden vervuld om
producten van externe bronnen te betrekken. Ervoor zorgen dat de juiste producten van de
juiste kwaliteit op de juiste plaats in de juiste hoeveelheden tegen de juiste prijs beschikbaar
zijn voor de organisatie. In deze benadering kunnen we 3 aspecten benadrukken:
1- Een technisch aspect. Beschikken over de juiste producten van de juiste kwaliteit.
2- Een logistiek aspect. De producten moeten op de juiste tijd en plaats beschikbaar
zijn.
3- Een commercieel aspect. De producten moeten
Tegen de juiste prijs of tegen de laagste integrale kosten beschikbaar zijn.
Samenvatting professioneel inkopen
Adri Waalkens
,Deel 1 Inkoop als bedrijfsfunctie
Externe oriëntatie: Inkopers moeten nadrukkelijk oog hebben voor ontwikkelingen in de
externe omgeving, in het bijzonder de leverancier markten. Inkopen is uiteraard geen doel
op zich, je koopt in met het oog op de interne bedrijfsvoering en de eindklant. Goederen en
diensten worden ingekocht voor andere afdelingen en medewerkers. Inkoper moeten hun
externe oriëntatie daarom altijd koppelen aan een interne oriëntatie.
Interne oriëntatie: Tegenwoordig wordt in dit verband wel gesproken over interne
klanten en interne klantgerichtheid. Professionele inkoop vereist het zoeken naar evenwicht
tussen de wensen van de interne klanten en de eisen en het belang van de organisatie als
geheel. De inkoop functie is een belangrijke schakel tussen de interne klanten (gebruikers)
en externe leveranciers. De belangrijkste toegevoegde waarde van inkoop is dat de kracht
van toeleveranciers maximaal wordt benut voor de eindklant. Want zo versterkt de inkoop
de concurrentiepositie van de organisatie.
Inkoopaandeel: de kosten van ingekochte goederen en diensten ten opzichte van de
kostprijs van de eindproducten.
De ontwikkeling van de inkoopfunctie in een 4 - fasen model
1. De inkoopfunctie is een administratieve functie laag in de organisatie. Inkopers
houden zich vooral bezig met het plaatsen en afhandelen van orders in opdracht van
gebruikers.
2. De inkoop richt zich vooral op het afsluiten van transacties . Inkoop wordt gezien als
een mechanische functie met vooral oog op de commerciële aspecten. Inkopers
oriënteren zich op de markt (inkoopmarktonderzoek) en zijn op zoek naar de lage
prijzen. Leveranciers worden gezien als natuurlijke vijanden. In bedrijven die meer
technisch georiënteerd zijn, werd en wordt de inkoper gezien als een verdediger van
het bedrijf tegen de aankoop van onnodige of dure producten. Managers en
technisch personeel worden bescherm tegen de verkooptechnieken van de
vertegenwoordigers.
3. Inkoop ontwikkelt zich tot een proactieve functie. Inkopers nemen initiatieven,
hebben een langetermijnvisie en nemen het voortouw in leverancier management.
In dit ontwikkelingsstadium is er veel aandacht voor de logistieke aspecten van
inkoop. Systemen als just-in-time management. (JIT) en *KANBAN* vragen een
proactieve opstelling van inkopers. Integrale kosten benaderingen,
*benchmarking*en het bijdragen aan ketenintegratie behoren tot de taken van de
inkoopfunctie.
4. Inkoop is een strategisch wapen in de concurrentiestrijd geworden . Inkoop is uit
zijn schulp gekropen en veranderd in een ondernemende, extraverte bedrijfsfunctie:
een professionele strategische functie, met bepaalde strategische leveranciers
bestaan hechte relaties, die niet alleen in goede tijden standhouden. De capaciteiten
van toeleveranciers worden maximaal benut voor innovatie en verduurzaming.
Inkoopmanagers binden zich aan strategische en operationele inkoopplannen waarin
doelstellingen, taakstellingen en concrete activiteiten zijn geformuleerd. Inkopers zijn
eraan gewend beoordeeld en afgerekend te worden op het dan al niet behalen van
meetbare, objectieve doelstellingen. Inkopers maken inzichtelijk wat hun bijdrage
aan het welvaren van het bedrijf is en verbeteren zo hun bedrijfspositie.
Samenvatting professioneel inkopen
Adri Waalkens
,Deel 1 Inkoop als bedrijfsfunctie
*KANBAN* Kanban is een concept gebruikt in *lean manufacturing *en just-in-
timeproductie. Kanban is een systeem om te signaleren wanneer iets nodig is en kan
gebruikt worden om van alles in het leven te organiseren. Het is een systeem om de
logistieke productieketen te besturen.
*lean manufacturing* Lean of lean manufacturing betekent letterlijk slank, schoon, sober en
snel werken. Het richt zich op de snelheid en efficiëntie van processen. De kern van
het lean denken is het elimineren van verspillingen.
*BENCHMARKING* Benchmarking is een manier om de prestaties van een organisatie te
vergelijken met die van (vergelijkbare) andere organisaties. Het is een diepgaand
vergelijkend onderzoek waarbij de bedrijfsprestaties en achterliggende processen
worden onderzocht.
Van Weele stelt dat het management 4 verschillende visies kan hebben op de
inkoopfunctie. Deze visies vallen vrijwel samen met de 4 fasen van het model
van Burt. Van Weele onderscheidt de volgende visies:
1- Bestel oriëntatie. Inkopers zijn verantwoordelijk voor het afhandelen van
bestelorders. Ook zien zij erop toe dat leveranciers tijdig leveren.
2- Commerciële oriëntatie. Inkopers (moeten) overdreven aandacht besteden aan lage
inkoopprijzen, kostenreducties, kortingen en prijsonderhandelingen.
3- Logistieke oriëntatie. Inkopers zijn verantwoordelijk voor het veiligstellen van de
korte- en lange termijn inkoop behoefeten. De beoordeling van inkoopprestaties
vindt hoofdzakelijk plaats op basis van prestatie-indicatoren op het gebied van
logistiek en kwaliteitszorg.
4- Strategische oriëntatie. Onderkend wordt dat de inkoop bijdraagt aan de versterking
van de onderneming op haar eindmarkten.
De fasen van het inkoopproces:
1- Specificeren: Het uitzoeken welke goederen/diensten nodig zijn en wat de precieze
wensen zijn. We onderscheiden 7 groepen eisen:
Functionele eisen (exacte functies of gebruikersdoelen)
Technische eisen (bijvoorbeeld kenmerken van materialen die gebruikt moeten
worden, afmetingen, gewichten maximale geluidsniveaus)
Logistieke eisen (bijvoorbeeld beschikbaarheid, levertijden, leverschema,
servicegraad, verpakkingen, transportwijze, onderhoud, responstijd)
Kwaliteitseisen (zoals normen en toleranties, procedures bij afwijkingen,
rapportages, inspecties, gevraagde certificaten, bijvoorbeeld ISO 9001)
Commerciële eisen (bijvoorbeeld contractvorm, prijscondities, betalingswijze,
leaseopties, garantiebepalingen en aansprakelijkheid.
Milieuaspecten (effecten van een goed of dienst op het milieu, bijvoorbeeld Co2
uitstoot of het gebruik van gevaarlijke chemische stoffen)
Sociale aspecten (respecteren van mensen- en arbeidsrechten)
2- Selecteren: Aan de hand van onderzoek kijken welke leverancier de beste producten
tegen de beste prijs levert.
Samenvatting professioneel inkopen
Adri Waalkens
, Deel 1 Inkoop als bedrijfsfunctie
3- Contracteren: Het contracteren van de juiste leverancier en tevens onderhandelen
over de condities.
4- Bestellen: Het daadwerkelijk bestellen van de goederen die nodig zijn zoals
gespecificeerd in stap 1
5- Bewaken: het bewaken van de levering, gekeken naar beveiliging en controle van de
goederen.
6- Nazorg en evaluatie: Zorgen dat de goederen intern op de juiste plek komen en
worden geadministreerd. Daarnaast het gehele proces evalueren en archiveren.
*BACKDOOR SELLING* Het verkopen van oplossingen door leveranciers aan het bedrijf
zonder medeweten of inbreng van inkoop. Letterlijk: het verkopen langs de achterdeur. Doel
is de specificatie zodanig te beïnvloeden dat er in latere fasen van het inkoopproces geen
alternatief dan de betreffende leverancier is.
*CONCURRENTIE GERICHTE DIALOOG* Een procedure bij Europees aanbesteden.
Deze procedure is geschikt voor bijzonder complexe gevallen. In deze procedure
gaat men met geselecteerde gegadigden van gedachten wisselen over de mogelijke
technische oplossingen.
*SCRUM* Is een manier van werken waarin teams worden georganiseerd en gefaciliteerd
om in korte cycli – stapsgewijs – te werken aan concrete tussenproducten. Deze cycli
worden sprints genoemd. En in iedere sprint levert het team werkende (software) producten
op. Een sprint duurt ongeveer 1 – 4 weken. Daarom is het een flexibele manier om in een
laat stadium nog veranderde eisen en wensen te bepalen, soms zelfs na de aflevering van
een prototype.
*APROVED VENDOR LIST* is een lijst van potentiële leveranciers, opgesteld op basis van
marktonderzoek en mogelijk ook op basis van soortgelijke inkooptransacties in het verleden,
die aan bepaalde eisen blijken te voldoen en tot wie de leverancierskeuze kan worden
beperkt.
*PRE KWALIFICATIE* wordt ook wel de eerste selectie van leveranciers genoemd. Uit de
Aproved vendor list selecteer je vervolgens aan de hand van diverse criteria een beperkt
aantal leveranciers. (In de praktijk 3 tot 5)
*SHORTLIST* De uitgekozen leveranciers van de pre kwalificatie komen op de shortlist van
de inkopen organisatie te staan.
*TEKEN BEVOEGDHEID* Het plaatsen van een bestelling houdt een opdracht tot
levering in. Een inkooporder kan echter alleen worden geplaatst in opdracht van een of meer
functionarissen die daar bevoegd zijn. Om misverstanden te voorkomen moeten organisaties
deze tekenbevoegdheid goed en eenduidig regelen.
*MAVERICK BUYING* Inkopen buiten de contracten om. Dit leidt vaak niet tot de
beoogde resultaten en verhoogt de risico’s.
Samenvatting professioneel inkopen
Adri Waalkens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller adriwaalkens86. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.