13.1 Het centrale zenuwstelsel
Zenuwstelsel bestaat uit:
- Centrale zenuwstelsel (CZS): neuronen (zenuwcellen) van hersenen en ruggenmerg.
- Perifere zenuwstelsel: zenuwen, bundel uitlopers neuronen die zintuigen, spieren en klieren
verbinden met CZS.
Bij de hersenen en ruggenmerg donker en licht deel:
In de hersenen: cellichamen aan de buitenkant en uitlopers met myeline aan binnenkant.
In het ruggenmerg: cellichamen aan de binnenkant en uitlopers met myeline aan de buitenkan
Bloed-hersenbarrière beschermt hersenen tegen ongewenste stoffen doordat hij selectief stoffen
doorlaat.
Tight junctions kleine ruimte tussen endotheelcellen van haarvaten.
Astrocyten spelen rol bij uitwisseling van stoffen tussen hersenvocht en bloed. Astrocyten zijn
gliacellen: steuncellen met uitlopers die een gesloten kring rondom haarvat vormen.
, Grote hersenen bestaan uit twee hersenhelften die verbonden zijn via de hersenbalk. Hersenschors:
deel in de grote hersenen (grijze plek) waar neuronen hun informatie aan elkaar doorgeven.
Alle informatie uit de omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam naar grote
hersenen toe.
Hersenschors bevat sensorisch centra en motorische centra. Elk type zintuig heeft een eigen primair
en secundair gebied in beide hersenhelften.
- In primaire gehoorcentrum komen impulsen binnen en vind bewustwording plaats.
- In secundaire gehoorcentrum interpreteer je de impulsen.
- Primaire motorische schors stuur impulsen naar spieren en klieren.
- Secundaire motorische schors bevat informatie over hoe spieren gecoördineerd kunnen
bewegen.
Thalamus selecteert welke impulsen naar de hersenschors gaan. Bij alcohol drinken niet meer
herinneren GABA (neurotransmitter) blijft langer aan zenuwcel remmend receptoren gebonden.
Alcohol stimuleren vorming dopamine: stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
ontspannen gevoel.
Hypothalamus betrokken bij homeostase door aansturen hypofyse (die dan hormonen afgeeft).
Hypothalamus bevat thermostaat voor regelen van lichaamstemperatuur en biologische klok.
Kleine hersenen spelen rol bij coördineren bewegingen.
Hersenstam onderdelen met functies:
- Middenhersenen rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen.
- Pons verbind kleine en grote hersenen.
- Verlengde merg is overgangsgebied tussen hersenen en ruggenmerg. Hier kruisen
zenuwbanen linker hersenhelft bestuurd rechterkant van lichaam en rechter hersenhelft
bestuurd linkerkant van het lichaam.
Twaalf hersenzenuwen uit hersen die zich allemaal binnen het gebied van hoofd en hals bevinden,
behalve zwervende zenuw. Zwervende zenuw maakt verbindingen met verteringsklier, har en
longen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemijnbeekhuis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.