Summary
Samenvatting Vitale functiekunde
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van alle hoorcolleges + de belangrijkste onderwerpen uit het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
nienke_strik
Reviews received
Content preview
Samenvatting Vitale FunctiekundeDe vitale functies zijn:
- Circulatie
- Bewustzijn
- Ademhaling
De functies dus die van belang zijn om iemand in leven te houden. De temperatuur is niet een
officiële vitale functie, maar wordt wel altijd in het ziekenhuis gebruikt.
ABCDE methode is gemaakt op de filosofie: “treat first what kills first”.
Airway
Breathing
Circulation
Disability
Exposure
A (beoordelen en veiligstellen van de luchtweg)
- Aanspreken van de patiënt
- Look, feel & listen methode
- Is de luchtweg vrij en niet bedreigd?
• Tong (bij verminderd bewustzijn)
• Aspiratie (slikreflex is verminderd)
• Corpus alienum (object/iets vreemds in het lichaam)
• In de mond kijken --> plotselinge zwelling van de slijmvliezen (allergische
reactie/door ongeval).
- Zijn er afwijkende ademhalingsgeluiden?
• Snurken (tong valt naar achter) --> iemand in stabiele zijligging leggen.
• Rochelen = slijm, bloed of braaksel.
• Stridor = hoorbale ademhaling --> bij uit- en inademen = expiratoir en
spiritoir.
• Heesheid = acute zwelling bij bijv. allergische reactie
,B (beoordelen van de ademhaling)
- Ademfrequentie (tussen de 12 en de 20 per minuut)
- Saturatie (95-100%, onder de 90% is iemand acuut bedreigd tenzij het een
chronische longpatiënt betreft)
- Is de ademhaling adequaat?
• Diepte van de ademhaling --> hyperpneu (te diep) & hypopneu (te
oppervlakkig) en komen meestal door pijn).
• Symmetrische ademhaling (klaplong), gebruik hulpademhalingsspieren.
- Beoordeel de kleur van de mond/lippen/tong. Blauw? --> centrale cyanose = dit
duidt op extreem lage saturatie.
Perifere cyanose = blauwe verkleuring van de huid, meestal aan de extremiteiten -->
slechte doorbloeding.
Als eerste: zuurstof geven als saturatie heel laag is!
C (beoordelen van de circulatie) --> is de patiënt hemodynamisch stabiel?
Hierbij wordt gekeken naar tekenen van shock. Bij traumapatiënten wordt er ook gekeken
naar tekenen van inwendige en uitwendige bloedingen.
Ondanks een vrije ademweg en een adequate ademhaling is het mogelijk dat door een
stoornis in de circulatie er onvoldoende zuurstoftransport naar de weefsels plaatsvindt.
- Kijk naar:
• Hartfrequentie --> regulair/irregulair (AF) --> tachycardie (boven de 100) &
bradycardie (onder de 60)
• Bloeddruk (120/80)
• Temperatuur acra (perifere doorbloeding)
• Gestuwde halsvenen
• Slijmvliezen beoordelen
• Hoe sterk voelt de pols
• Capillaire refill --> 5 seconden drukken en kijken hoe snel de kleur terugkomt -
-> liefst binnen 2 seconden
• Huidskleur (bij donkere mensen oogwit checken want minder doorbloeding)
• Uitwendige bloeding zichtbaar?
Als eerste: infuus prikken bij patiënt --> 1 voor vocht en 1 voor het afnemen van
labwaarden!
D (is er sprake van levensbedreigende neurologische afwijkingen?)
• EMV- score om bewustzijn te meten (3 = coma en 15 = volledig bij
bewustzijn)
• Zijn de pupillen isocore? --> gelijkheid van vorm en grootte van de pupillen
• Pupilreflex (PEARRL)
• Uitvalsverschijnselen (= lateralisatie)
• Bloedglucose meten.
, (Bij kinderen AVPU score)
E
• Pijnscore meten
• Huid checken op afwijkingen
• Lichaamstemperatuur meten.
ABCDE(FG)
• Don’t ever forget glucose!!
ABCDE-methode is gebaseerd op de filosofie ‘’Treat first what kills first’’.
SBAR:
Situatie Geef aan wie je bent, om welke afdeling het gaat, om welke patiënt het
gaat, wat het probleem is.
Background meest recente diagnose en hoe recent deze is, korte weergave
voorgeschiedenis, kort overzicht van medische behandeling tot nu toe
Assessment meest recente metingen van de vitale functies, welke veranderingen
vind je zorgelijk, geef aan waar je aan denkt
Recommandation
Geef aan wat je ziet en wat er moet gebeuren en of welke onderzoeken nodig zijn
Hoe vaak moet de patient gecontroleerd worden?
Bij welke veranderingen moet er gewaarschuwd worden?
, AIRWAY
Oorzaken van A-gerelateerde problemen:
o Corpus alienum
o Bloed, braaksel of slijm in mond of bovenste luchtwegen
o Zwelling van de trachea, tong of lippen, bijvoorbeeld bij anafylaxie
o Trauma van aangezicht of luchtpijp
o Verminderd bewustzijn waardoor de tong naar achteren zakt
Belangrijk bij AIRWAY:
- Stabiliseren van de cervicale wervelkolom
- Head-tilt/chin-lift manoeuvre en jaw-trust manoeuvre --> bij patiënten met een verlaagd
bewustzijn kan de tong naar achteren vallen, waardoor de ademweg wordt afgesloten. Om
dit op te lossen kan de chin-lift of de jaw-thrust worden toegepast.
- Luchtwegobstructies --> corpus alienum, epiglottis (ontsteking strottenhoofdklepje) en
angio-oedeem (zwelling van huid/of slijmvliezen).
BREATHING
Gezonde, niet rokende volwassenen hebben een saturatie tussen de 95% en de 98%.
Patiënten met een lichte longaandoening ligt dit ongeveer. Tussen de 92% en 95%.
Bij gezonde patiënten is een daling tot minder dan 90% alarmerend en bij mensen met een
ernstige longaandoening is een daling tot minder dan 85% kritiek.
Klinische tekenen van zuurstoftekort:
- Blauwe verkleuring van de huid rondom mond/lippen (centrale cyanose)
- Hoge polsfrequentie (tachycardie)
- Hoge ademhalingsfrequentie (tachypneu)
- Kortademigheid (dyspneu) in rust en bij lichte inspanning
- Agitatie, verwardheid, angst
Observatie van de ademhaling:
- Normaal ligt de frequentie van de ademhaling in rust tussen de 12-20 per minuut. Minder
dan 12 wordt bradypneu genoemd, meer is tachypneu.
Stilstand van de ademhaling noemen we apneu.
Diepte van de ademhaling:
- Een oppervlakkige ademhaling (hypopneu) kan bij veel aandoeningen worden gezien,
waaronder trauma, astma en COPD. Ook angst en pijn kunnen samengaan met een
oppervlakkige (vaak ook snelle) ademhaling.
Een abnormaal diepe, trage ademhaling (hyperpneu) past bij neurologische afwijkingen en
bepaalde intoxicaties.
Gestuwde halsvenen:
- Wanneer het bloed niet goed kan worden weggepompt, door bijvoorbeeld een
longembolie of spanningspneumothorax (klaplong) zullen de halsvenen uitzetten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nienke_strik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now