Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
4
All documents for this subject (4846)
Seller
Follow
renskejasmijn06
Reviews received
Content preview
H5 Tijd van ontdekkers en hervormers
5.1 Renaissance en humanisme
Renaissance:
-betekent wedergeboorte van de Griekse en Romeinse kunst en cultuur
-periode tussen ongeveer 1450-1600
-ontstaan in Italië
Waarom in Italië?:
-veel overblijfselen uit de Romeinse tijd
-door handel meer geld en contacten met andere culturen (Afrika, Midden-Oosten, Azië)
-genieten van luxe spullen
-rijke Italianen willen kunst (soms van zichzelf)—> kunstenaars krijgen daarom veel geld—> kunst
wordt daardoor steeds beter
Kennis:
-in Middeleeuwen: kerk had weinig belangstelling voor de oudheid—> alle kennis gaat verloren
-door handelscontacten en kruistochten werd de Arabische wetenschap weer bekend in Europa
(vooral medisch en wiskundig)
-mensen gingen meer waarde aan het leven hechten—> kerk sloot hier slecht op aan, zij
benadrukten vooral het leven na de dood
-de Romeinse cultuur sloot hier wel goed op aan, vandaar de heropkomst van hen cultuur, hun
klassieke erfgoed werd voor het eerst weer bekeken
-1453: Constantinopel valt in Turkse handen, rijke burgers uit de stad vluchten naar Italië, namen
klassieke idealen en denkbeelden mee, heropkomst kreeg een impuls
-klassieke architectuur was weer veel te zien in het straatbeeld
Kenmerken van de Renaissance-kunst:
-wedergeboorte van Griekse en Romeinse kunst/cultuur
-realistisch
-veel details
-perspectief (weergeven van diepte)
-thema’s: Griekse/Romeinse mythen/sagen, maar ook Bijbelse verhalen
-naakt
-eerst observeren, dan pas schilderen
Anders denken over het leven en de dood:
-memento mori (gedenk te sterven) veranderd naar carpe diem (pluk de dag)
-mensen gaan meer leven voor het leven nu, en niet voor het leven na de dood
-God en geloof blijven heel erg belangrijk, maar het vertrouwen in de kerk wordt minder
Leonardo da Vinci & Michelangelo:
-bekende kunstenaars
-Homo universalis (Universele mens): werden zo genoemd omdat ze schilder, beeldend
kunstenaar en architect waren
Opkomst van anatomie: kennis van het menselijk lichaam
Humanisme:
-humanisme: de mens staat centraal
-wetenschappers en kunstenaar uit de Renaissance keken neer op middeleeuwen—> ze vonden
het een duistere periode en wilde zelf dingen gaan verklaren in plaats van zomaar de verhalen van
de Bijbel aan te nemen
-humanisme bekritiseerde soms ook de kerk
-Erasmus, humanist, ging de Bijbel opnieuw vertalen, van het Hebreeuws/Grieks naar het Latijns,
deze keer wetenschappelijk verantwoord
-de kerk maakte gebruik van de Vulgaat, regels uit de Bijbel, gebaseerd op een oude vertaling van
de Bijbel
-Erasmus ontdekte veel fouten in de Vulgaat, waardoor er con icten met de kerk ontstonden
fl
, -humanistische artsen onderzochten opnieuw het menselijk lichaam, ze gingen hierbij uit van
klassieke theorieën, maar volgde deze niet kritiekloos
-Vesalius (humanistische arts) onderzocht lichamen, aan de hand van de theorieën van Grieks-
Romeinse arts Galenus, vond hierdoor een aantal fouten in de theorieën van Galenus
5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden
Wereldbeeld rond 1450:
-dankzij handel was de topogra sche kaart van het Middellandse Zeegebied al vrij gedetailleerd
en betrouwbaar, alleen wereldkaart nog niet
-Toscanelli (wetenschapper uit Florence), bekeek oude wereldkaarten van Griekse cartografen uit
de 1e eeuw (Ptolemeüs, Strabo), en combineerde deze kennis met nieuwe kennis van Europa en
Arabië
-Middellandse Zeegebied was correct weergegeven, de rest alleen minder
Nieuwe contacten:
-door handel komen mensen in contact met andere culturen en producten, maar, via oude
boeken, ook met de oude kennis van de Grieken en Romeinen
-Europeanen gaan op zoek naar nieuwe landen, maar vooral naar nieuwe rijkdommen
Specerijen:
-erg interessant, meer smaak, langer houdbaar, ‘medicijn’
-groeit alleen in Zuidoost-Azië
-door lange route, met veel tussenhandel, zijn specerijen peperduur
Verschillende handelsroutes:
Portugezen gaan voor:
-handel van Azië naar Portugal was duur, doordat op de route veel verschillende handelaren
waren die allemaal zelf ook iets wilde verdienen—> prijs steeg hoe verder het product kwam
-Portugal wil direct met Azië handelen—> over land onmogelijk door Ottomaanse Rijk, dus over
zee
-Portugese prins Hendrik de Zeevaarder organiseert ontdekkingsreizen langs de Noord-Afrikaanse
kust—> ontdekte veel eilanden (Canarisch, Madeira, Azoren, Kaapverdisch)
-voor plaatsbepaling op zee werd kompas en astrolabium gebruikt (Arabische wetenschap)
-op de eilanden die ze onderweg tegen kwamen maakten ze factorijen, hier dreven ze handel met
inheemse bevolking
Europese landen willen zelf winst maken:
-de Portugezen ontdekken de route naar Azië
-Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)
fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renskejasmijn06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.53. You're not tied to anything after your purchase.