Summary
samenvatting van de periode rond 1500, geschiedenis (VWO)
- Course
- Level
Een samenvatting, inclusief aantekeningen, over de periode rond 1500 (van geschiedenis, VWO)
[Show more]
Seller
Follow
maaikeb01
Content preview
Geschiedenis rond 1500Kennen en kunnen
Weten wat de Europese overzeese expansie in de vijftiende- en zestiende eeuw
veroorzaakte
De reden waarom we ineens overzeese reizen gingen maken, kwam vooral door de
nieuwsgierigheid. Dit werd al makkelijker door de uitvinding van bijvoorbeeld het kompas. Al deze
reizen brachten veel rijkdom met zich mee zoals goud en specerijen.
Kunnen uitleggen in hoeverre de middeleeuwse denkwereld verdween dankzij de
ontdekkingsreizen
De meeste mensen uit de middeleeuwen dachten dat er op de toen nog onbekende plekken op de
wereld rare wezens rondliepen, omdat ze hier simpelweg niets over wisten.
Toen er al meer ontdekkingsreizen werden gedaan, verdwenen deze mythes over de wereld en
kwam hun god hierdoor meer op de achtergrond te staan en de mens zelf op de voorgrond.
Weten wat het belang is geweest van het karveel en het kompas voor de
ontdekkingsreizen
Het karveel was van groot belang, omdat je hiermee niet meer langs de kustlijnen hoefde te varen
en deze dus ook kon verlaten, en omdat je hiermee aan de wind kon varen.
Het kompas was ook van groot belang, omdat je hiermee op open zee kon varen zonder verdwaald
te raken. Met het kompas kan je je dus oriënteren.
Een beschrijving kunnen geven van de belangrijkste ontdekkingsreizen
Als eerste is er Columbus, hij voer naar Amerika en was waarschijnlijk de eerste uit Europa die daar
aan land kwam, hij verwarde het toen alleen met Indië. Na Columbus was er ook nog Diaz. Hij voer
als eerste naar de stormkaap, om Afrika heen, ook wel Kaap de Goede hoop.
Na Diaz kwam Da Gama. Hij voer verder dan Diaz en bereikte uiteindelijk India, door via kaap de
goede hoop te varen.
Barentsz en Heemskerk wilden een makkelijkere route naar India en kozen ervoor om via het
noorden te varen. Ze kwamen alleen vast te zitten bij Nova Zembla en gingen weer rechtstreeks
terug naar huis toen ze weer verder konden.
Als laatste is er ook nog Magalhaes. Hij was de eerste die een reis maakte rondom de hele wereld.
Het belang van het Verdrag van Tordesillas kunnen uitleggen
Spanje en Portugal waren rond 1500 de machtigste landen uit Europa en werden met het verdrag
van Tordesillas uit elkaar gehouden. De paus kwam met dit idee.
De ene helft van de wereld werd van Spanje en de ander van Portugal, wat de paus alleen niet had
bedacht, was dat de wereld rond was en dit verdrag was dus eigenlijk helemaal niet handig.
De belangrijkste oorzaken voor de grote sterfte onder de indianen kunnen noemen
Er was een hele grote sterfte onder de indianen na de komst van Córtes en Pizarro en dit was vooral
door onder andere de slavenhandel en door alle ziektes die de 'indringers' meenamen.
Zij waren al immuun voor deze ziektes, maar de indianen niet, waardoor zij stierven aan ziektes als
bijvoorbeeld de griep en de pokken.
De veroveringen van de belangrijkste conquistadores kunnen beschrijven
Córtes was de man die het gebied van de Azteken en de Maya's veroverde. Pizarro veroverde het
gehele gebied van de Inca's. Ze waren beiden op zoek naar meer rijkdom en bijvoorbeeld goud,
macht en ze wilden hun christelijk geloof verspreiden. Córtes kreeg het erg makkelijk, omdat de
, bevolking hem beschouwde als een god en Pizarro maakte gebruik van een troonstrijd, waarbij
Atahualpa uiteindelijk 'won'. (liet kamer vullen met goud, Pizarro).
Ze hadden het beiden ook erg makkelijk, omdat ze veel betere wapens hadden, dieren als
bijvoorbeeld paarden en honden en vuurwapens.
Een afgewogen oordeel kunnen geven over de manier waarop de conquistadores de
indianen en hun cultuur beoordeelden
De conquistadores beoordeelden de cultuur helemaal verkeerd. Ze probeerden ook (bijna) niet de
cultuur echt te begrijpen en zagen de indianen meer als barbaren, vooral door hun vele rituelen en
offers.
Als ze dit meer hadden geprobeerd te begrijpen, had het misschien allemaal heel anders gelopen.
De volgende namen en begrippen kennen:
Priester Jan- was in oude, middeleeuwse legendes een vorst die heerste over een groot, christelijk
rijk ergens in Azië. Tot de Renaissance geloofden de Europeanen echt in deze verre koning. In het
echt heeft deze keizer net zoals zijn rijk nooit bestaan. Hij had de titel priester omdat zelfs de titel
keizer niet genoeg voor hem zou zijn
Antipoden- plaats die op de aardbol diametraal tegenover een andere plaats gelegen is, van waaruit
ze wordt beschouwd
Hendrik de Zeevaarder- was de derde zoon van koning Johan I van Portugal en zijn vrouw Filippa van
Lancaster. Hoewel zijn bijnaam anders doet vermoeden, was hij zelf geen groot reiziger. Hij was de
initiator en financier van veel reizen, die de aanzet gaven tot het Portugese wereldrijk.
Karveel- was een glad/boordig scheepstype dat voortkwam uit een ander scheepstype, de hulk
Bartholomeus Diaz- Bereikte als eerste Europeaan het zuidwestelijkste punt van Afrika: Kaap de
Goede Hoop.
Christoffel Columbus- de beroemdste ontdekkingsreiziger uit het tijdperk van de grote
ontdekkingen. Hij maakte naam door zijn 'ontdekking' van Amerika onder Spaanse vlag in 1492.
Vasco da Gama- was een Portugese ontdekkingsreiziger en de leider van de eerste expeditie van
Portugal naar India.
Magalhaes- was een Portugese ontdekkingsreiziger, die in Spaanse dienst de eerste zeilreis rond de
wereld leidde. Tijdens deze reis sneuvelde hij op de Filipijnen.
Barentsz en Heemskerck- een Nederlandse zeevaarder en ontdekkingsreiziger (poolonderzoeker),
die drie reizen maakte om de Noordoostelijke Doorvaart te vinden, waarbij hij de kusten van Nova
Zembla verkende en Bereneiland en Spitsbergen ontdekte
Cortés- een Spaanse conquistador. Cortés staat vooral bekend om zijn verovering van Mexico
tussen 1519 en 1521.
Pizarro- Gebruikmakend van de verzwakking van het Incarijk door de door de veroveraars
meegebrachte pokken en de daarmee samenhangende burgeroorlog tussen de broers Atahualpa en
Huáscar, wist hij tot in het hart van het Incarijk door te dringen en veroverde hij het
Atahualpa- de 13de heerser van het Incarijk
Kennen en kunnen
Duidelijk kunnen maken hoe de ontdekkingsreizen de wetenschappelijke kennis hebben
bevorderd
In de tijd dat er al meer ontdekkingsreizen kwamen, werd het hele wereldbeeld van de mens op zijn
kop gezet. De wetenschappelijke kennis betekende voor hen tot dan toe aan 'god', maar nu gingen
wetenschappers, kunstenaars etc. verder kijken dan alleen de bijbel en hun eigen waarnemingen.
Kunnen beschrijven hoe het begrip 'kennis' van de middeleeuwen naar de Nieuwe Tijd van
betekenis veranderde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikeb01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
