Legaliteitsbeginsel
Art. 1 Sr:
- Lex scripta: het recht moet bestaan
- Verbod van terugwerkende kracht: je mag niet voor iets alsnog vervolg worden als het nu wel
strafbaar is en op het moment van plegen niet
- Verbod van analogie: niet breder dan hoe de wetgever het bedoeld heeft
- Lex certa beginsel: het moet duidelijk en begrijpelijk zijn voor iedereen
Bestanddelen
Een delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen, de vereisten waar de gedraging aan moet voldoen
wil er sprake zijn van het strafbare feit, en bevat soms de kwalificatie van het strafbare feit.
Bestanddelen worden getoetst bij vraag 1 van art. 350 Sv
- Subjectieve bestanddelen: dit zijn opzet OF schuld. Deze kun je niet makkelijk bewijzen. De
subjectieve bestanddelen gaan over de motivatie van de dader en dit zit in de hersens van de
verdachte die onzichtbaar zijn voor de buitenwereld.
- Objectieve bestanddelen: deze kun je heel makkelijk bewijzen, het is wel zo of het is niet zo
(bijv. een fiets is gestolen of niet).
Elementen
Dit zijn wederrechtelijkheid en schuld. Wanneer deze niet in de delictsomschrijving staan, moet je dit
alsnog toetsen. Als een van de elementen ontbreekt, doordat er sprake is van een
strafuitsluitingsgrond, dan verliest het feit zijn strafbare karakter, dan wel is de verdachte niet
strafbaar.
Elementen worden getoetst bij vraag 3 van art. 350 Sv
Interpretatiemethode
1. Grammaticaal: er wordt naar de letter van de wet gekeken
2. Wetshistorisch: er wordt gelet op de ontstaansgeschiedenis
3. Systematisch: er wordt gekeken naar de plaats van de regel in het systeem van regelgeving
4. Teleologisch: gaat uit van het maatschappelijk doel dat de wetgever heeft willen dienen
5. Rechtshistorisch: er wordt gekeken naar wat de wetgever toen wilde bereiken (bijv. de
Kamerstukken)
Strafuitsluitingsgronden
Schulduitsluitingsgronden (verwijtbaarheid weg)
Ontoerekeningsvatbaarheid, art. 36 Sr
Psychische overmacht, art. 40 Sr
Noodweerexces, art. 41 lid 2 Sr
Een onbevoegd gegeven ambtelijk bevel, art. 43 lid 2 Sr
Afwezigheid van alle schuld (AVAS)
Rechtvaardigingsgronden (wederrechtelijkheid weg)
Overmacht noodtoestand, art. 40 Sr
Wettelijk voorschrift, art. 42 Sr
Bevoegd gegeven ambtelijk bevel, art. 43 lid 1 Sr
Noodweer, art. 41 lid 1 Sr
Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid
1
,Stappenplan
1. Is “noodweer” een SUG of een RVG?
2. Wat tast deze SUG/RVG aan?
3. Is wederrechtelijkheid/verwijtbaarheid een element of bestanddeel?
4. Bij welke vraag uit het beslisschema komt dit aan bod?
5. Wat wordt de einduitspraak?
6. Welk wetsartikel hoort hierbij?
Oefening
Art. 282 lid 1 Sr
Stel, er wordt een beroep gedaan op noodweer, welke uitspraak dient dan te volgen?
1. Noodweer is een schulduitsluitingsgrond
2. Schulduitsluitingsgrond neemt de verwijtbaarheid weg
3. Verwijtbaarheid is een bestanddeel
4. Komt bij vraag 1 350 Sv
5. Uitspraak: vrijspraak
6. Art. 352 lid 1 Sv
College 2 wederrechtelijkheid
HR Dreigbrief
Een man vond dat ie nog geld van iemand kreeg. Hij heeft een dreigbrief geschreven naar die
persoon. Hij werd vervolgd voor wederrechtelijke bevoordeling. Deze man zei dat hier geen sprake
van is, want het geld is van hemzelf.
HR: wederrechtelijkheid is niet alleen in strijd met de wet, maar ook in strijd met de maatschappelijke
betamelijkheid. Zelfs als je ergens recht op hebt, dan doe je dit op een fatsoenlijke manier (noot)
Waarom wederrechtelijkheid?
In bepaalde gevallen is het handig om goed en niet goed gedrag eerder te kunnen onderscheiden.
2
, Duidelijke uitleg
Ingrediënten pannenkoeken bakken
RECEPT/KWALIFICATIE PANNENKOEKEN DOODSLAG
INGREDIËNTEN/BESTANDDELEN - Beslag - Hij
- Eieren - Opzettelijk
- Melk - Een ander
- Zout - Van het leven beroofd
WAT HEB JE NOG MEER - Pannen - Wederrechtelijkheid
NODIG?/ELEMENTEN - Fornuis - Schuld
- Mixer
DIT STAAT NIET OP DE
VERPAKKING OMDAT HET
LOGISCH IS DAT JE DIT NODIG
HEBT VOOR PANNENKOEKEN.
DIT GELDT OOK IN HET
STRAFRECHT
College 3 opzet
Opzet en schuld zijn de subjectieve bestanddelen van een misdrijf en maken tezamen de subjectieve
zijde daarvan uit. De misdrijven kennen in ieder geval een opzettelijke variant. Sommige van de meer
ernstige misdrijven kennen ook een schuldvariant.
Opzet behelst een bepaalde intentie, een gerichtheid waarmee wordt gehandeld. Het gaat in feit om
wat de mentale of psychische attitude van de dader was met betrekking tot de voor hem beschikbare
kennis op het moment van handelen.
In de praktijk kunnen zich gevallen voordoen waarin minder makkelijk kan worden vastgesteld wat een
dader op het bewuste moment heeft gewild en geweten.
De OvJ probeert in de eerste hoofdvraag de bestanddelen te bewijzen. Deze bestanddelen kun je
splitsen.
1. Subjectieve bestanddelen: dit zijn opzet OF schuld. Deze kun je niet makkelijk bewijzen. De
subjectieve bestanddelen gaan over de motivatie van de dader, wat er in de hersens van de
dader omgaat wat onzichtbaar is voor de buitenwereld.
2. Objectieve bestanddelen: deze kun je heel makkelijk bewijzen, het is wel zo of het is niet zo
(bijv. een fiets is gestolen of niet).
Voor het bewijzen van opzet bij een strafbaar feit wordt er in het strafrecht onderscheidt gemaakt
tussen:
- Opzet in de casus
- Opzet in het wetboek
Opzet in een casus
Er wordt eerst gekeken naar de casus: wat is er nou precies gebeurd?
Op basis van de gedragingen van de verdachte in een specifiek geval proberen we vast te stellen wat
de gedachtegang van de verdachte was op het moment van het plegen van het strafbare feit. Op deze
manier kun je vaststellen of er sprake is van opzet of niet.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lhedriessen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.66. You're not tied to anything after your purchase.