OPLEIDING MONDZORGKUNDE: CELLEN,
WEEFSELS EN IMMUNOLOGIE.
Selectief permeabel: het houdt sommige stoffen buiten en andere stoffen juist binnen.
Celmembraan
Het celmembraan scheidt intracellulair en extracellulair en is daarnaast een signaalherkenning voor
hormonen.
Transport → passief (geen energie vereist)
Osmose → transport water naar een hoge concentratie
Diffusie → transport stoffen langs een concentratiegradient
Transport → actief (wel energie vereist)
Gaat vaak tegen concentratiegradient in.
Endocytose en exocytose
• Transport van grote moleculen
• Altijd actief (kost dus energie)
• Blaasjes/ vesiculair transport
Endocytose → worden stoffen opgenomen
Exocytose → stoffen worden vrijgelaten
Cytoplasma
• Cytosol → vloeistof
• Organellen
Orgaantjes van de cellen
• Mitochondriën
• Kern
• Ribosomen
• Endoplasmatische reticulum
• Golgi apparaat
• Lysosomen en peroxisomen
Mitochondriën
Mitochondriën zijn de energie fabrieken ze produceren zeer veel ATP (energie), cellen die bijvoorbeeld
veel energie gebruiken zijn spieren, hart en lever.
ATP ontstaat bij verbranding van glucose of vet, de verbranding bestaat uit de glycolyse en de
citroenzuurcyclus.
In de mitochondriën vindt de citroenzuurcyclus/krebscyclus plaats.
Een mitochondrium heeft zijn EIGEN DNA en ribosomen.
Kern
In de kern bevindt zich de opslag van chromosomen (=DNA+eiwitten) → 2 meter DNA per cel + genen.
In de kern bevindt productie van mRNA. (messenger RNA).
• Kern → dubbel membraan met poriën
• Nucleolus → productie van ribosomen
,Ribosomen
Eiwit synthese (eiwit synthese leest mRNA af en zet deze code om in een eiwit)
• Vrije ribosomen zwemmen los in het cytosol → eiwitten voor in het cytosol
• Gebonden ribosomen zitten vast aan het endoplasmatische reticulum → eiwit voor export en
eiwit voor in het celmembraan
Endoplasmatische reticulum
Het endoplasmatische reticulum is een systeem van buizen en membranen
verbonden met het kernmembraan, deze is onder te verdelen in een ruw ER
en een glad ER.
• Glad ER → geen eiwit synthese in dit systeem vinden veel belangrijke
chemische processen plaats en bewerkingen (lipiden en hormonen)
• Ruw ER → hieraan gekoppeld zitten ribosomen voor de eiwitsynthese
→ eiwitproductie voor export.
Golgi apparaat
In het golgi apparaat bevindt zich de opslag en distributiecentrum en het bijschaven van de eiwitten
en het toevoegen van de suikerstaarten.
Transport vindt plaats door middel van blaasjes/vesicels.
Lysosomen en peroxisomen
Lysosomen zijn de afvoerputjes van de cel: blaasjes afkomstig van het golgi apparaat die verterende
enzymen bevat → deze enzymen kunnen overschotten aan moleculen, overbodig weefsel, oude
organellen, bacteriën en virussen afbreken.
Peroxisomen zijn blaasjes afkomstig van het ER die enzymen bevatten die lange vetzuurketens kunnen
afbreken voordat ze verder verbrand of gebruikt worden (zenuwweefsel, glazuren).
Chromosomen
Normale cellen zijn diploïd → bevat van elk chromosoom twee exemplaren (=23 chromosoom paren)
Geslacht cellen zijn haploïd → bevat van elk chromosoom maar 1 exemplaar (=23 chromosomen)
Celcyclus
1. Interfase (24 uur)
• Gap- fase 1 → cel groei, toename cytoplasma, eiwit
productie, energie productie
• S- fase → verdubbeling van het centrosoom,
verdubbeling van DNA= chromosoom duplicatie.
• Gap- fase 2 → cel groei, toename cytoplasma, eiwit
productie, energie productie, voorbereiding op de
mitotische fase.
2. Mitotische fase (1uur)
• Mitose= kerndeling
• Cytokinese= celsplitsing
3. Profase
• Kernenvelop zit om de kern heen → DNA begint te condenseren →chromosomen
worden zichtbaar → de centrosomen bewegen zich uit elkaar → mitotische spoel van
microtubuli wordt gevormd.
4. Prometafase
• Kernenvelop wordt afgebroken → chromosomen zijn volledig gecondenseerd en zijn
duidelijk zichtbaar → de centrosomen staan tegenover elkaar → mitotische spoel is
zichtbaar.
, 5. Metafase
• Centrosomen zijn duidelijk aan beide polen van de cel
• Mitotische spoel is compleet en bestaat uit kinetochoor en non- kinetochoor
microtubuli en chromosomen liggen op metafase vlak.
6. Anafase
• Kortste fase van de mitose
• De chromatiden worden elk naar één van de polen getrokken
7. Telofase en cytokines
• Rondom de twee kernen ontstaat een nieuw kernenvelop → chromosomen worden
minder gecondenseerd → de resterende microtubuli worden afgebroken.
• Cytokines begint als tijdens de telofase → de dochtercellen ontstaan direct na de
telofase.
Meiose = reductiedeling
Syndroom van down = trisomie 21
Checkpoints?
Een ongezonde cel mag niet delen → de toestand van de cel wordt dus
gecontroleerd.
De Gap-fase heeft 2 checkpoints:
• Gap 1 → hier wordt gecontroleerd of de cel voldoend gegroeid is.
• Gap 2 → hier wordt gecontroleerd of de cel voldoende gegroeid is en of al
het DNA verdubbeld is.
De mitotische fase heeft 1 checkpoint:
• Hier wordt gecontroleerd of alle microtubuli aan de centromeren vast zit.
Celdood
Als er op de checkpoints blijkt dat er iets mis is gaat de cel uiteindelijk dood, dit kan op twee
verschillende manieren:
• Apoptose → intrinsiek, gecontroleerd → de cel besluit zelf om dood te gaan.
• Necrose → cel barst open, ongecontroleerd → bij celschade door fysische, chemische of
microbiologische factoren.
DNA
DNA is een suikerachtige molecuul → fosfaat groep → 4 bases:
• A – adenine
• T – thymine
• G – guanine
• C – cytosine
Replicatie van DNA (beide strengen) bij celdeling → benodigd enzym= DNA polymerase.
Transcriptie voor het maken van eiwitten → aflezen van de anti-sense streng van het DNA → vorming
van mRNA → benodigd enzym = RNA polymerase.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaheidema. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.07. You're not tied to anything after your purchase.