Summary
Samenvatting Publiek recht
- Course
- Institution
Alles van het eerste semester van Publiek recht is hier samengevat met voorbeelden. Ik ben geslaagd in eerste zit met een 15/20 voor dit OLOD
[Show more]
Seller
Follow
roosdebruyne
Reviews received
Content preview
PUBLIEK RECHT: INLEIDINGWAT IS RECHT?
Moeilijk te definiëren, variëren van tijd tot plaats
Recht is het geheel der regels die op een bepaald tijdstip, in een bepaalde gemeenschap gelden en op haar
gezag zijn vastgesteld.
- Geheel der regels: tussen de mensen en het apparaat dat deze regels maakt
- Op een bepaald tijdstip
- In een bepaalde gemeenschap
- Op haar gezag vastgesteld (dwingend karakter)
HET RECHT IS EEN GEHEEL VAN REGELS, REGELINGEN EN INSTELLINGEN
1. Gebodsbepalingen: ‘je moet’
bv
o Opkomstplicht verkiezingen
o Leerplicht
o Aangifteplicht van geboorte
o Dienstplicht => kan worden ingevoerd door een parlementaire meerderheid
o Belastingenplicht
2. Verbodsbepalingen: dingen die je niet mag doen
Bv
o Verbod op bigamie (meerdere huwelijken)
o Oneerlijke handelspraktijken
o Strafrecht (niet stelen of moorden)
3. Verlofbepalingen: je mag kiezen of je het gebruikt
Bv
o Indexering van woninghuur (huurprijs vastmaken aan welvaart)
o Huwelijksrecht
4. Technische regels: leggen plichten op met het oog op uniformiteit (rechtsapparaat laten draaien)
Gedrag bepalen, maar niet opleggen
Bv
o Dagvaarding
o Identiteitskaart vermeldingen
o Akten van de burgerlijke stand
5. Individuele beslissingen: geen algemene draagwijdte
Bv
o Vonnissen of arresten
o Bouwvergunning
o Benoeming
1
,Recht omschrijven als geheel van regels? = te eng. Het recht bestaat niet uit alleen uit abstracte normen die
een algemene draagwijdte hebben en die op iedereen van toepassing zijn=> ook uit regelingen die geen regeld
of normen zijn
Bv: beschikking die een individuele draagwijdte hebben zoals benoeming + de rechtspraak
Het recht bevat ook een aantal regeld die betrekking hebben op de instellingen van het land:
Bv: staatsstructuur: de samenstelling, de werking, de bevoegdheid van de wetgevende, uitvoerende en
rechterlijke macht + de gerechtelijke organisaties: de samenstelling, de werking en de bevoegdheden
van rechtbanken
HET RECHT IS EEN INSTRUMENT OM HET SAMENLEVEN IN EEN GROEP MOGELIJK TE MAKEN
Zeer primitieve maatschappijen => vorm van recht aanwezig
- Leven in groep => afspraken maken
Recht is geen doel, maar een middel.
- Middel om bepaalde beleidsopties te realiseren
- Uitstippelen van beleid => geen wezenlijk kenmerk van het recht
- Recht is om die reden een afspiegeling van de overheersende maatschappelijke tendensen, een
afspiegeling van de waarden die historische gegroeid zijn
- Recht = tijdsgebonden => resultaat = ideologieën
Onze maatschappij beïnvloed door…?
- De joods-christelijke godsdienst
- Principes van de Franse revolutie
- Licht gecorrigeerd kapitalisme, nationalisme en individualisme
HET RECHT VARIEERT IN TIJD EN PLAATS
Recht en regels zijn een instrument in handen van machtshebbers om ons in een bepaalde richting te sturen
om de samenleving op een bepaalde manier te ordenen, volgens hun inzichten.
1789 – Franse revolutie – afrekening met de middeleeuwen (geen adel meer met priveliges)
Liberté, egalité et fraternité (vrijheid, gelijkheid en broederschap)
1. Welke politieke ideologie kan geassocieerd worden met de term?
2. Bestaat deze ideologie nog?
3. Welke politieke partijen belichamen deze stroming?
4. Hebben deze politieke partijen macht? Meetinstrument: aantal ministers in de federale
en Vlaamse regering,
5. Wat hebben deze betekend doorheen de geschiedenis?
LIBERTÉ
Streven naar de vrijheid van het individu
1. Liberalen
2. Ja
3. Open VLD en MR
4. …
2
, 5. 1831: Hoofdstuk ‘Rechten en vrijheden’ in de Grondwet
Eerste land in Europa
Stokpaardje doorheen de jaren: belastingverlaging
Overheid zo weinig mogelijk in de picture
FRATERNITÉ
Solidariteit, oog voor gemeenschap en naastenliefde
1. Christendemocraten
2. Ja
3. CD&V (centrum rechts) en CdH (eerder links)
4. …
5. Onze samenleving is doorgedrongen van het christendemocraten gedachtengoed
Bv: verbod op bigamie en het bemoeilijken van scheiden
Kantelpunt – 1990 – abortuskwestie
Koning Boudewijn die de abortuswet niet wou tekenen wegens zijn geweten
Kindergeld
Wouden iedere keer voor ieder kind => hoe meer christelijke kinderen, hoe meer macht
EGALITÉ
Ieder moet hetzelfde mogelijkheden krijgen ≠ iedereen moet helemaal gelijk behandeld worden
1. Socialisme
2. Ja
3. Vooruit, PS
4. Ja
5.
Eind 19de eeuw
o Invloed van Karl Marx – tijd van Daens => mensen zijn slaven in fabrieken door IR
o Arbeiders verenigen zich: oprichting van de spaarkas en het syndicaat (vakbonden)
o 1893: algemeen meervoudig stemrecht voor mannen => aantal stemmen werd bepaald door
diploma’s en grondbezit => arbeiders: meestal 1 stem, dus laag succes
Begin 20ste eeuw
o Tijdens WOI groot ongenoegen over de denigrerende verhoudingen in het leger tussen de
Franstalige elite en de Vlaamse soldaten = voedingsbodem
o 1917: Russische revolutie – Bolsjewieken (communisten) komen aan de macht
Russische adel vlucht naar Vlaanderen
o Belgische overheid gaat samenzitten met de socialisten om een Russisch scenario uit de vrees
voor een Russisch scenario -> invoering algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen ->
eerstkomende verkiezingen meer socialisten in het parlement -> ontwikkeling van
arbeidsrecht en sociaal recht
Uitbouw verzorgingsstaat tot jaren ’70, want meer nadruk op het zelf doen
ANDERE POLITIEKE STROMINGEN
NATIONALISME
Het volk moet zichzelf kunnen besturen => vaderlandsliefde voor Vlaanderen = eigen bestuur Vlaanderen
Ze hebben macht
…
3
, Vlaams Belang en Cordon Sanitair
- Wat? De traditionele partijen willen het Vlaams Blok uitsluiten en isoleren
- Wanneer? Sedert ‘zwarte zondag (1991)’, doch al door Agalev gestart in 1989
70-punten plan
Zwarte zondag: Vlaams Blok breekt nationaal door
- Waarom? Vlaams Blok wordt als extreem rechts en racistisch beschouwd
- Nu. Discussie pro en contra
- Toekomst: cordon sanitair nog houdbaar?
Nationalisme – periode tussen WOI en WOII
- Duitsland: Verdrag van Versailles -> armoede en frustraties -> Hitler komt aan de macht -> wil
Duitsland terug trots en machtig maken
- België:
Problemen tussen Franstalige legerleiding en Vlaamse soldaten
Rechtszaken tegen Vlamingen die volledig Frans verliepen
Grote ontevredenheid bij Vlamingen -> voedingsbodem voor Vlaams Nationalisme
Hitler
Soldaat in WOI => Duitsland terug machtig en groot krijgen
WOII
- Vlamingen krijgen van de Duitse bezetter de kans om samen te werken onder de belofte van
zelfbestuur
- Nederlaag voor Duitsers én Vlamingen -> 20 jaar lang nog nauwelijks van invloed
Vanaf 1960
- Universiteit Leuven – lessen in het Frans – studentenprotesten => opleving van Volksunie
- Diverse staatshervormingen: meer bevoegdheden voor de gemeenschapen
- Maar Volksunie niet radicaal genoeg volgens sommigen -> oprichting Vlaams Blok
- Volksunie raakt verstoord
o Links – Socialistische Vlaams Nationalisten: Spirit
o Rechts – Liberale Vlaams Nationalisten: N-VA
- Nu: ongeveer de helft van de Vlamingen stemmen Vlaams nationalistisch
- Toekomst: Confederalisme? (macht bij gemeenschappen)
Na WOII: ‘Wie de baas is over de brandstof wint de oorlog’
- Petroleum: licht + verwarming huizen
- Atoomenergie: kon plaats innemen van petroleum en kan als wapen gebruikt worden
Bv: Nagasaki
1968 – oprichting van ‘De Club van Rome’
1972 – Rapport ‘Er zijn grenzen aan de groei’ met als conclusie dat de mens in staat is zichzelf te vernietigen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roosdebruyne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now