Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten
basisonderwijs
H2. Ontwikkelingspsychologie
2.1 Relatie met autobiografie
Het zijn de mensen die je ontmoet hebt, de situaties die je mee hebt gemaakt, de keuzes die je
gemaakt heb, die maken dat je werd die je nu bent. Je onderwijsloopbaan zit vol met ervaringen met
mensen. Deze ervaringen vinden in context plaats. Je bent een ervaren leerkracht als de ervaringen
betekenis voor je krijgen en deel gaan uitmaken van jouw denken. Het betekenis geven gebeurt voor
groot deel in narratieven. Om goed te kunnen handelen moet je je bewust worden van je eigen
pedagogisch invoelingsvermogen.
Autobiografische reflectie reflectie in de diepte, door expliciet terug te blikken op ervaringen uit je
eigen verleden.
2.2 Hoe leer je kinderen kennen
2.2.1 Observatie
= Het doelgericht en systematisch waarnemen van gedragingen en uitingen van 1 of meerdere
personen of gebeurtenis, met de bedoeling om wat je ziet samen te vatten. Goede observaties
kunnen veel duidelijk maken. Gerichte, concrete vragen die je als leerkracht hebt, zijn essentieel voor
een beoordeling en aanpak. Doelgerichtheid onderscheidt observeren van gewoon kijken. Je kunt de
observatiemethoden verdelen in:
- longitudinale observatie observatie voor langere periode.
- cross-sectional observatie observatie van verschillende kinderen in dezelfde periode op zelfde
aspect, ontstaat een ontwikkelingslijn van gedrag in verschillende leeftijdsfasen.
- transversale observatie verschillende kinderen observeren van dezelfde leeftijd op zelfde aspect,
om verschillen en overeenkomsten zichtbaar te maken.
2.2.2 Het sociogram
Door middel van een sociogram kan je veel over de verhoudingen binnen een groep te weten komen.
Je laat kinderen vragen beantwoorden over met wie ze liefst spelen, wie de beste vriendin is of noem
maar op. De kinderen geven eerste en tweede keuze op. In een tabel verzamel je de gegevens
(sociomatrijs). Je maakt een grafische weergave van de tabel en zo krijg je een netwerk (sociogram).
Je kan vragen stellen over de vriendschap of over het samenwerken. Het is wel maar een
momentopname.
2.2.3 Gesprek
Het is een van de meest directe manieren waarop je met kinderen contact kan maken. Als je gesprek
gebruikt maakt om informatie te verwerven, moet je hem goed voorbereiden. Voor een goed
gesprek, waarbij gesprekspartners tot hun recht komen, zijn 3 voorwaarden:
- Congruentie: De leerkracht is echt, doet zich niet anders voor.
- Empathie: De leerkracht moet zich inleven in belevingswereld.
- Positieve blik: Je moet het kind aanvaarden zoals het is, opstaan voor zijn gedachtes en gevoelens.
Open en gesloten gesprek
Bij een gesloten gesprek is het aantal onderwerpen beperkt. Bij een open gesprek is het onderwerp
onbeperkt. Je moet je kunnen inleven in de belevingswereld van de kinderen
Kwaliteit van het gesprek
Een aantal eisen aan goed en open gesprek:
- Alle deelnemers voelen zich prettig en dat ze elkaar respecteren.
- Kind kan mening en gevoelens vertellen zonder geleid of misleid te worden door volwassenen.
- Het kind moet informatie geven en niet informatie aan hem vertrokken worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper antoinet14. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $3.74. Je zit daarna nergens aan vast.