Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten
basisonderwijs
H2. Ontwikkelingspsychologie
2.1 Relatie met autobiografie
Het zijn de mensen die je ontmoet hebt, de situaties die je mee hebt gemaakt, de keuzes die je
gemaakt heb, die maken dat je werd die je nu bent. Je onderwijsloopbaan zit vol met ervaringen met
mensen. Deze ervaringen vinden in context plaats. Je bent een ervaren leerkracht als de ervaringen
betekenis voor je krijgen en deel gaan uitmaken van jouw denken. Het betekenis geven gebeurt voor
groot deel in narratieven. Om goed te kunnen handelen moet je je bewust worden van je eigen
pedagogisch invoelingsvermogen.
Autobiografische reflectie reflectie in de diepte, door expliciet terug te blikken op ervaringen uit je
eigen verleden.
2.2 Hoe leer je kinderen kennen
2.2.1 Observatie
= Het doelgericht en systematisch waarnemen van gedragingen en uitingen van 1 of meerdere
personen of gebeurtenis, met de bedoeling om wat je ziet samen te vatten. Goede observaties
kunnen veel duidelijk maken. Gerichte, concrete vragen die je als leerkracht hebt, zijn essentieel voor
een beoordeling en aanpak. Doelgerichtheid onderscheidt observeren van gewoon kijken. Je kunt de
observatiemethoden verdelen in:
- longitudinale observatie observatie voor langere periode.
- cross-sectional observatie observatie van verschillende kinderen in dezelfde periode op zelfde
aspect, ontstaat een ontwikkelingslijn van gedrag in verschillende leeftijdsfasen.
- transversale observatie verschillende kinderen observeren van dezelfde leeftijd op zelfde aspect,
om verschillen en overeenkomsten zichtbaar te maken.
2.2.2 Het sociogram
Door middel van een sociogram kan je veel over de verhoudingen binnen een groep te weten komen.
Je laat kinderen vragen beantwoorden over met wie ze liefst spelen, wie de beste vriendin is of noem
maar op. De kinderen geven eerste en tweede keuze op. In een tabel verzamel je de gegevens
(sociomatrijs). Je maakt een grafische weergave van de tabel en zo krijg je een netwerk (sociogram).
Je kan vragen stellen over de vriendschap of over het samenwerken. Het is wel maar een
momentopname.
2.2.3 Gesprek
Het is een van de meest directe manieren waarop je met kinderen contact kan maken. Als je gesprek
gebruikt maakt om informatie te verwerven, moet je hem goed voorbereiden. Voor een goed
gesprek, waarbij gesprekspartners tot hun recht komen, zijn 3 voorwaarden:
- Congruentie: De leerkracht is echt, doet zich niet anders voor.
- Empathie: De leerkracht moet zich inleven in belevingswereld.
- Positieve blik: Je moet het kind aanvaarden zoals het is, opstaan voor zijn gedachtes en gevoelens.
Open en gesloten gesprek
Bij een gesloten gesprek is het aantal onderwerpen beperkt. Bij een open gesprek is het onderwerp
onbeperkt. Je moet je kunnen inleven in de belevingswereld van de kinderen
Kwaliteit van het gesprek
Een aantal eisen aan goed en open gesprek:
- Alle deelnemers voelen zich prettig en dat ze elkaar respecteren.
- Kind kan mening en gevoelens vertellen zonder geleid of misleid te worden door volwassenen.
- Het kind moet informatie geven en niet informatie aan hem vertrokken worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller antoinet14. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.