Nederlands Samenvatting H12 – Literatuur uit de Middeleeuwen
Literatuur = weerspiegeling denkwereld schrijver > sterke werkelijkheid laten zien
Middelnederlands: verzameling dialecten > gebaseerd spreektaal= schrijft zoals spreekt
Literatuur is daar waar welvaart is > eerst Vlaanderen, val Antwerpen>Noord> dialect
Hollands> Nederlands
De politieke achtergronden
5de eeuw – Romeinse Rijk viel
8ste eeuw – Karel de Grote groot gezag
843 – Rijk in drieën verdeelt > Nederlandse gewesten bij Duitse Rijk
Vlaanderen onder cultureel en politiek machtig Frankrijk
Internationale politiek gedomineerd door vorming grote nationale staten > conflict
(100jarige oorlog UKvsFR)
1029-1291 – Kruistochten> bevrijden beloofden land, strijd Islam> Chanson de Roland
15e eeuw – Nederlanden één geheel onder Bourgondische Huis
De sociale achtergronden
Standentheorie: geordende maatschappij waarin iedereen zijn plaats kende> geestelijke,
adel en ridders, boeren en vissers, (later) burgerij (ambachtslieden, handelaars)
Feodale stelsel/leenstelsel belangrijk in geordende samenleving> vorst beloonde trouwe
onderdanen door landerijen in bruikleen te geven (alternatief geld)> land= feodum
Vazal (degene die grond kreeg), trouw en gehoorzaamheid leenheer+raad en daad bijstaan
Felonie: openlijk verzet en ontrouw tegen de leenheer (leenheren minder sterk)
>>> invloed van feodale stelsel op wereldbeeld van de middeleeuwer blijkt uit liederen
Traditionele technieken dichten: begin Natureingang: aankondiging goede jaargetijde,
ikfiguur word één met natuur >>> liefdesverhoudingen uitgedrukt aan hand feodale stelsel
Conventioneel: bekende regels en technieken, algemeens verwoorden >>
Eercultuur: de norm van gedrag lag in het aanzien dat men van andere ontving>eer heel
erg belangrijk, schande voorkomen, eer behouden. Eerloos>uit gemeenschap verstoten
Gewetenscultuur: graadmeter gedrag was niet individuele geweten of norm
Een oudt liedeken: vrouw en man serieuze maar onofficiële relatie>man dood> niemand helpt vrouw
want dat is erkennen relatie en daarmee slechte gevolgen vrouw, vrouw boos en dan verdrietig
De culturele achtergronden
Totaliteit: Achter al het reële een diepere werkelijkheid schuil> alles kon een symbool voor
iets zijn > veel gebruik symboliek (voorwerpen, kleuren, woorden, getallen)
Christelijk geloof in middeleeuwen erg belangrijk> symbolen verwijzen vaak religieuze
aspecten (bijv. het licht=Jezus)> aards leven alleen voor later in hemel
Verschil in opvatting over kunst> belangrijk verschil in opvatting originaliteit>volgen traditie
Middeleeuwse acteurs waren didactisch=belerend en moraliseren>maatschappelijke taak
Boeken met de hand geschreven teksten (grotere waarde): handschriften, manuscripten
Kopiisten: zij die boeken overschreven (monniken, lage geestelijkheid) > fouten, eigen
mening >>> tekstverandering gevolg van kopiistenarbeid.
Voorleescultuur: teksten werden aan (grote) publiek voorgedragen, vaak rijm>makkelijk
onthouden (zowel jongleur=voordrachtskundige als publiek)
Acteur: werkt in opdracht van bijv. vorsten, patriciërs, stadsbesturen
Mecenaat: stelsel dat kunst in opdracht gemaakt word, Mecenas: hij die opdracht geeft
Agrarische gemeenschap >opkomende nijverheid en handel>geld circulatie>feodale
vorsten hadden geldbehoefte > tol > vorsten mecenas literatuur
Hoofsheid: aanbevolen gedragswijze op het hof > wrijving op hof voorkomen>regels
Voorkomen kwetsen > niet openlijk praten over je minnaar>zelfbeheersing
Hoofsheid was ideaal> idealisering > geordende wereld (goed/slecht etc)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ynvandriel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.