Nederlands Samenvatting_Literatuur 19e en 20e eeuw (Laagland H16&17)
Literaire achtergrond 18e/19e eeuw van langzame naar snellere ontwikkelingen
denken Empirisme en positivisme
voelen Zwarte romantiek en burgerlijk realisme (stoffelijke onnozelheid)
LITERATUUR UIT FIN DE SIÈCLE (1880-1900)
Politieke achtergronden
midden 19e eeuw: Parlementaire democratie >>1887 = keerpunt, zwaartepunt democratie
van gegoede burgerij naar de minder welgestelde burgerij+arbeiders vertegenwoordigd
Sociaal economische achtergrond
Werkeloosheid+ onkerkelijkheid nam toe > crisisjaren (kinderen werken nog steeds)
Culturele achtergrond
Gustave Flaubert met roman Madame Bovary en Edouard Manet met schilderij Olympia
doorbraken het verwachtingspatroon van het publiek door objectief realisme en
ontmythologisering (niet geïdealiseerd) >>> in fin de siècle staan meer schrijvers en
kunstenaars recht tegenover de gegoede burgerij = antiburger
Impressionisme schilderkunst
Edouard Manet, Claude Monet, Edgar Degas (Fransmannen)
Visuele indrukken van alledaagse gebeurtenissen > weergave momentopname
Le bourgeois satisfait = tevreden gegoede burger
Nieuwe wetenschap, filosofie en kunst ondermijnden hun wereldbeeld
Sigmund Freud en de psychoanalyse
1900 – Die Traumdeutung > iedere droom heeft een bepaalde betekenis, hierbij heb je de
- Manifeste droominhoud: droom zoals de dromer zich herinnert en navertelt
- Latente droominhoud: betekenis van de droom (diepere zin, verankerd in onderbewuste)
Associaties zijn belangrijk om deze twee met elkaar te verbinden
>>> grote delen menselijk gedrag wordt bepaald door onbewuste (strevingen, lusten, gedachtes)
Fundamentele opvatting: klein deel bewust, grootste gedeelte onbewust, dit onbewuste
ontstaat in de oedipale fase (van zuigeling naar volwassene als kind leert af te zien van
moeder als object van lustbevrediging) > sociale gedragscode leren (impulsen en driften
niet meteen bevredigd) > kind leert lustprincipe = van directe naar op termijn bevrediging
Realiteitsprincipe= onder invloed realiteit leren lustgevoelens uit te stellen
Oedipuscomplex: psychische verschijnsel dat jongens vaderfiguur als concurrent zien en
moederfiguur idealiseren (eerste lustobject) >> ingeburgerd in 20e -eeuwse cultuur
Dus door verdringing van lusten/driften door realiteitsprincipe, ontstaat onderbewuste >
het verdrongene geen onderdeel bewuste > zichtbaar in dromen en versprekingen
óf gedrag >> neurotisch gedrag (irrationeel) bijv. dwang verschijnselen
Freud ondermijnd ideologie gegoede burgerij > brave burger die beeld veilige, geordende
wereld koesterde kan moeilijk een onbewuste accepteren (lust als drijfveer)
Overeenkomst Freud en literatuur fin de siècle= personages met neurotische trekjes
+ schrijvers bewust van psychologische drijfveer mensen > verwerkt in romans
>>>ontstaan psychologische roman
Friedrich Nietzsche
Vernietiger van zekereden > DE waarheid bestaat niet > waarheid is te benaderen vanuit
verschillende perspectieven. Vrij zijn van alle gegeven conventies (gegeven waarden) >
Ubermensch > moest nieuwe waarde stellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ynvandriel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.