AFP-deel 2 samenvatting:
H1 Beenderen:
Functie skelet:
- Geeft vorm en steun aan het lichaam
- Beschermt organen
- Van belang bij groei
- Aanhechtingsmogelijkheden voor spieren en banden -> zorgt voor beweging
- Maakt rode en witte bloedcellen + bloedplaatjes aan, in het rode beenmerg
Rood en geel beenmerg:
- Beenmerg bevindt zich in de holte van de botten
- Rode beenmerg -> aanmaak van rode bloedcellen geboorte bijna in iedere
botten
- 5 jaar? Rood beenmerg wordt vervangen door geelbeenmerg
- Geel beenmerg -> geel van kleur doordat het veel gelige vetcellen bevat
- Wanneer een volwassenen meer rode bloedcelleen nodig heeft wordt geel in
rood beenmerg omgezet
Bouwstoffen in botten:
Botten bestaan uit:
Calciumzouten en lijmstoffen
Maakt bot hard en stevig Zorgt ervoor dat bot beetje buigzaam blijft
Groei van beenderen:
- Beenderen groeien in de lengte en breedte, ze ontstaan uit kraakbeenweefsel
(uitzondering schedelbeenderen)
- Tijdens de groei wordt ook kraakbeen omgezet in been dit gebeurt door ->
chondroclasten -> breken kraakbeen af zodat holtes ontstaan ->
osteoblasten -> maken been aan in de holtes -> in de diafyse zitten ook nog
osteoclasten -> deze zorgen voor het ontstaan van de mergholte door
beencellen af te breken.
,Soorten beenderen:
- Pijpbeenderen -> dijbeen, opperarmbeen, vingerkootjes,
middenhandsbeentjes
- Platte beenderen -> ribben, borstbeen, schouderblad, schedel, heupbeen
- Sesambeentjes -> kleinste handwortelbeentje, knieschijf
- Onregelmatige beentjes -> handwortelbeentjes, voetwortelbeentjes, wervels,
sommige schedelbeenderen
Bouw van beenderen:
- Periost -> is bindweefsellaag wat om het bot zit. Bevat veel zenuwen en
bloedvaten, is belangrijk voor de groei van het bot
- Compact been -> is de buitenste laag van het bot hard en wit van kleur
- Sponsachtig been – spongieus been -> zit in het compact been. Is open, zitten
holtes in, zit roodbeenmerg in
- Mergholte -> holte in het bot gevuld met rood- en geelbeenmerg -> middelste
gedeelte van de pijpbeenderen
Functie beenderen:
- Vorm en steun aan het lichaam geven -> alle soorten beenderen
- Lengtegroei mogelijk maken -> pijpbeenderen
- Kwetsbare organen beschermen -> platte en onregelmatige beenderen
- Bewegelijk mogelijk maken -> alle soorten beenderen
- Bloedcellen en bloedplaatjes aanmaken -> jong = alle beenderen en
volwassen = platte en onregelmatige beenderen
Botverbindingen:
- Niet alle beenderen zijn verbonden door gewrichten
- Kan ook verbonden zijn door Tussenliggend weefsel (kraakbeen, bindweefsel
verbinding en beenvergroeiingen)
Beenvergroeiingen:
- Beenstukken zijn met elkaar vergroeid
- Beweging is hierdoor mogelijk
- Zijn de sterkste botverbindingen
- Voorbeelden -> verbeende naden tussen boten van de schedel, heiligbeen,
heupbeen, staartbeen
,Bindweefselverbindingen:
- Verbonden door bindweefselvezels -> collagene & elastine
- Niet of nauwelijks bewegelijk
- Voorbeeld = vlies tussen kuit en scheenbeen
- Fontanellen -> zijn vliezen die schedelbeenderen van een baby verbinden
- Grote fontanel -> sluit zich na het 1e levensjaar
- Kleine fontanel -> sluit zich na het tweede levensjaar
- Deze twee sluiten de twee open ruimtes af
- Deze veranderen van het bindweefselvliezen naar bot
Kraakbeenverbindingen:
- Beenstukken die met elkaar verbonden zijn door krakbeen:
- Verbinding tussen de wervels. Tussenwervelschijven -> deze vangen schokken
op
- Verbinding tussen ribben en borstbeen. Beweging maakt ademhaling mogelijk
Topografie van het lichaam:
- Centraal -> in het midden gelegen
- Perifeer -> vanuit het midden naar overige delen aan de buitenzijde, aan de
rand gelegen
- Distaal -> ver van de schouder of bekkengordel gelegen -> uiteinde arm, been
- Proximaal -> dicht bij de schouder of bekkengordel -> begin armen en benen
- Lateraal -> van de lichaamsas af, aan de buitenzijde van de middenlijn
- Mediaal -> naar de middenlijn toe
- Ventraal-> aan de buikzijde
- Dorsaal -> aan de rugzijde
- Palmair -> aan de handpalmzijde gelegen
- Plantair -> aan de voetzoolzijde gelegen
H2 beenderenstelsel
Schedel:
- Bestaat uit hersenschedel en aangezichtsschedel
- Hersenschedel -> omsluit hersenen en bestaat uit: schedeldak beenderen
stelsel door naadverbinding verbonden -> schedelbasis met openingen voor
ruggenmerg, hersenzenuwen en bloedvaten (vb. Voor en achterhoofdsbeen)
- Aangezichtsschedel -> vormen het gezicht (vb bovenkaak, jukbeenderen
stelsel)
, Schedeldak:
- Bestaat uit:
- Voorhoofdsbeen, wandbeenderen, slaapbeenderen, wiggebeen,
achterhoofdsbeen
Aangezichtsschedel:
- Bestaat uit:
- Bovenkaak, onderkaak, jukbeenderen, neusbeenderen (met ploegschaarbeen),
zeefbeen
Achterhoofdsbeen:
- Grenst aan wandbeenderen, slaapbeen en wiggenbeen
- Beschermt de achterkant van de hersenen en de kleine hersenen
- Via het gat in het achterhoofdsbeen verloopt de hersenstam in het
ruggenmerg
Slaapbeen:
- Grenst aan achterhoofdsbeen, wandbeen, wiggenbeen
- En via een scharniergewricht aan de onderkaak
Wandbeenderen:
- Grenzen aan voorhoofdsbeen, wiggenbeen, achterhoofdsbeen,
slaapbeenderen
- Is verbonden met die beenderen via een naadverbinding
Voorhoofdsbeen:
- Heeft openingen voor doorlaten van zenuwtakken (vlak boven midden
wenkbrauwen)
- Heeft holtes in het bot voor luchtcirculatie (voorhoofdsholtes)
Wiggebeen:
- Zit als een wig in de schedelbodem en heeft veel openingen voor zenuwen en
bloedvaten
Bovenkaak:
- Is 1 botstuk en bestaat uit samengroeiing van 2 bovenkaakhelften
- Bovenkaak heeft gaten voor doorlaten van zenuwtaken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kirstenvanmierlo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.14. You're not tied to anything after your purchase.