samenvatting hoofdstuk 8 criminaliteit, maatschappijwetenschappen van Seneca. Hierin gaat over hoe de verschillende ideologieën tegen criminaliteit aankijken, maar ook de oorzaak en gevolgen van criminaliteit. Hoe je criminaliteit tijd kunt stoppen en de doelen van straffen
HOOFDSTUK 8
BINDINGSVRAAGSTUK:
VEILIGHEID EN CRIMINALITEIT
Paragraaf 1 t/m 5
WAT IS VEILIGHEID?
Risicomaatschappij
- In een risicomaatschappij is het onduidelijk wie er verantwoordelijk is voor de risico’s en de aanpak
van bedreigingen
- Deze onduidelijkheid kan zorgen voor conflicten en daling is het gezag van de overheid
De rol van de overheid
- Het bieden van veiligheid is een basisfunctie van de overheid
- Als de overheid haar burgers niet kan beschermen, is er spraken van een falende staat
- De basisfunctie leidt tot de vraag waar de overheid verantwoordelijk is voor de veiligheid, gaat het
alleen om publieke ruimtes of ook om private ruimte
Het concept veiligheid is aangeleerd
Veiligheidsutopie à is de onbereikbare wens voor optimale vrijheid en tegelijkertijd het willen garanderen van
collectieve veiligheid
Een dystopie is een negatief toekomstbeeld van een samenleving die bijna niemand wenst.
Dilemma van de rechtstaat
Rechtshandhaving, orde en veiligheid rechtsbescherming, beschermen van vrijheid
Subjectieve veiligheid à op basis van gevoel
Objectieve veiligheid à op basis van feiten
De media speelt een belangrijke rol op het gebied van veiligheid:
Selectiviteitshypothese: mensen kijken het nieuws dat aan sluit bij hun referentiekader en mening
Cultivatiehypothese: je wordt beïnvloed door het gene waar je je veel mee bezig houd bijv. criminaliteit
CRIMINALITEIT IN NEDERLAND EN DE VS
Criminaliteit wordt gedefinieerd als gedrag dat strafbaar is.
Het meten van criminaliteit is zeer moeilijk. De beste manier is om naar cijfers te kijken die de politie heeft,
maar de politie heeft niet alle cijfers compleet omdat criminelen nou eenmaal niet graag zeggen dat ze iets
strafbaars hebben gedaan. Om criminaliteit te onderzoeken kan naar verschillende cijfers kijken:
- Aantal veroordelingen
- Politiestatistieken: aangiften en actief optreden politie
, - Zelfrapportage
Straffen hebben 5 verschillende doelen:
1. Vergelding (wraak) – zodat niet andere een straf gaan opleggen
2. Afschrikking – om andere te afschrikken
3. Sociale preventie (ernstige waarschuwing) – om te voorkomen dat de zelfde dader weer dezelfde
overtreding gaat doen.
4. Resocialisatie – heropvoeden
5. Beschermen van de samenleving
Twee scholen van mensbeelden
Klassieke school – daden gericht
Moderne school – dader gericht
In Nederland is het strafrecht een combinatie van een klassieke en moderne school.
OORZAKEN EN GEVOLGEN VAN CRIMINALITEIT
Er zijn verschillende theorie waarom criminaliteit er is
- Rationele keuzetheorie = een kosten-batenafweging maken voor gedrag. Wat levert het mij op en wat
kost het mij? Als het iemand meer oplevert (geld, status en/of macht) zal die gene waarschijnlijk de
criminaliteit in gaan (micro)
- Gelegenheidstheorie = kosten-batenafweging
plus de omstandigheden van de dader (micro)
- Bindingstheorie (Hirschi) = maatschappelijke
bindingen of sterke integratie van mensen in
groepen werken remmend op criminelen
impulsen (positief bindingen)(micro, meso)
- Differentiële associatietheorie = er wordt van uitgegaan dat crimineel gedrag voor aangeleerd
(groepsvorming en socialisatie)(micro, meso)
- Anomietheorie = criminaliteit kan worden beïnvloed door omgevingsfactoren (nurture). Doordat
mensen de sociale druk voelen om er bij te horen kunnen ze in staat zijn om iets legaals te doen (micro
macro)
- Etiketteringstheorie = dat iemand een etiket krijgt aan de hand tot welk groep die behoort (meso)
- Structurele deviantietheorie = bij deze theorie wordt er van uit gegaan dat criminaliteit voor komt uit
sociale ongelijkheid (macro)
De gevolgen van criminaliteit
- Slachtoffers à materiële (verlies van bezittingen) en immateriële ( trauma’s, smaad en laster) schade
- Daders à mensen kunnen anders naar je gaan kijken, schade door vrijheidsbeperking,
emotionele/reputatie schade
- Ontstaan van stereotypen / Etnisch profileren (meso)
- Ontstaan van rolmodellen voor jongeren (macro)
- Veranderen waarden en normen, normvervaging (macro)
- Gevaar voor sociale cohesie (macro)
- Ontwrichting in de samenleving (macro)
, OVERHEIDSBELEID EN VEILIGHEID
Ideologieën:
Socialisme
- Maatschappelijke omstandigheden (bijvoorbeeld armoede) zijn oorzaken van criminaliteit’
- Nadruk op rechtsbescherming
- Voor bestrijden criminaliteit
- Stimuleren van gelijkheid (preventie)
- Europese aanpak van belang
Liberalisme
- Persoonlijke vrijheid en eigen verantwoordelijkheid
- Eigen keuzes maken
- Controle van macht/democratie (rechtshandhaving)
Confessionalisme
- Gezin, school en geloof (belangrijk voor preventie van criminaliteit)
- Normen en waarden zijn belangrijk
- Rechtvaardigheid
Overheidsbeleid als het gaat om criminaliteit gaat over 2 stukken, repressie (bestraffen of onderdrukken) en
preventie (voorkomen)
Repressie bestaat uit rechtshandhaving. Hierbij wordt de gene die regels heeft overstreden gestraft voor zijn
gedrag (vergelding en afschrikking)
Preventie beleid kan je in 2 stukken opdelen:
- ondersteuning en hulpverlening à jongeren die vallen in een risicogroep krijgen extra hulp en
begeleiding
- beperken van gelegenheid van criminaliteit à dit komt voort uit de gelegenheidstheorie. Er wordt dan
extra aandacht gelegd op de drie punten van de gelegenheidstheorie (potentiële daders, geschikte
doelwitten en sociale bewaking)
In theorie zijn preventie en repressie hartstikke handig maar in de praktijk komt het meestal op de ‘principal-
agent problem’ neer. Dit houdt in dat de overheid doelen stelt en andere dit laat uitvoeren ( bijvoorbeeld boa’s
en ministerie van justitie). Dit systeem werkt niet altijd even vlekken loos, want in het echt kan het zijn dat de
bestrijding wat gedaan wordt door agents andere waarden en normen hebben dan de overheid (principal).
Het beleid wordt aangepast aan de hand van de ontwikkelingen in de samenleving, integraal veiligheidsbeleid.
Hierbij gaan politie, justitie, overheidsinstellingen, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven
samenwerken om criminaliteit te bestrijden.
ONTWIKKELINGEN EN INVLOED OP VEILIGHEID
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carmenroefs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
