Summary
Samenvatting lipiden
- Course
- Institution
Samenvatting van het hoofdstuk vetten / lipiden van het van voedingsstoffen en ingrediënten 1.
[Show more]
Seller
Follow
MijkeJoos
Content preview
LIPIDENINLEIDING: DEFINITIE, INDELING EN EIG. VAN LIPIDEN
EIGEN INBRENG
Belangrijk essentiële voedingsstof
Ze hebben vaak een negatieve klank
o ‘je wordt er vet van’
We hebben de vetten wel echt nodig
o Bevatten essentiële voedingsstoffen
Vetoplosbare vitaminen
Essentiele vetzuren
Enige manier van inname is via de voeding
Wel goed bijhouden hoeveel je inneemt
o 9 kcal/g is veel
o Kan lijden tot overgewicht/obesitas
Als we de slechte kwaliteit van de vetten opnemen
o = verzadigde vetten en transvetten
o Brengt gezondheidsrisico’s met zich mee
DEFINITIE LIPIDEN
Overkoepelende term voor substanties die oplosbaar zijn in organische solventen maar meestal niet in
water
Groep 1= oliën (vloeibaar)
Groep 2: vet (vast bij kamertemperatuur)
In voeding voornamelijk triglyceriden
, Andere lipiden
o Cholesterol
Essentiële vetstof die het lichaam gebruikt om cellen, hormonen, vitamine D en galzuren
te maken
o Fosforlipiden
Bouwstenen en celmembranen
o Fytosterolen
In celmembranen van planten
o Vetoplosbare vitamines
A,D,E,K
o Hormonen
Vetten zijn bouwstoffen voor hormonen
o Coenzyme Q10
Vetoplosbare, vitamine-achtige stof die in alle menselijke en dierlijke cellen voor komt,
belangrijke rol in de energieproductie van de cellen
INDELING EN EIGENSCHAPPEN
Indeling op basis van
o Oorsprong
o Fysische kenmerken
o Chemische samenstelling
o Rol
GLYCERIDEN EN VETZUREN
Hoe ziet een glyceride er uit?
Glycerol: C H 2 OH −CHOH −C H 2 OH
Acylglycerolen = esters van glycerol met vetzuur/vetzuren
o 1 vetzuur: monoglyceride
o 2 vetzuren: diglyceriden
o 3 vetzuren: triglyceriden (=TG)
In voeding (meestal C12-C18) en vetweefsel: meestal TG
,TRIGLYCERIDEN
De meeste TG1 zijn gemengde glyceriden, bijvoorbeeld
o C1 van glycerol veresterd met verzadigd vetzuur
o C2 met een enkelvoudig onverzadigd (1 dubbele binding)
o C3 met meervoudig onverzadigd (meerdere dubbele bindingen)
STRUCTUUR VETZUUR
C, H, O
Onvertakte koolwaterstofketens met meestal een even aantal C-atomen
Brutoformule:
INDELING VETZUREN VOLGENS KETENLENGTE
Vetzuren met korte keten: C2-4 (=KKT)
o Short chain fatty acids (ScFA)
Vetzuren met midden lange keten: C6-12 (MKT)
o Medium chain triglyceriden (MCT)
Vetzuren met een lange keten: C14-18 (LKT)
o Long chain triglyceryden (LCT)
Vetzuren met een zeer lange keten: C20-22
1
Triglyceriden
, Vetzuren met een korte keten: C2-4 (=KKT)
o Komen beperkt voor in onze voeding ‘melkvet)
Bv; azijnzuur (C2:0) en boterzuur (C4:0)
o Productie door fermentatie van voedingsvezels
o Zorgen voor gezonde darmwand, positief effect en bloeddruk en immuunsysteem
Vetzuren met een midden lange keten: C6-12 (=MKT of MCT)
o In kokosvet
o Minder complexe vertering, opname en transport dan LKT
o Dieetproducten op basis van MCT voor mensen met bepaalde zeldzame
stofwisselingsziekten of problemen met de verwerking van lange-ketenvetzuren
Vetzuren met een lange keten: C14-18 (LKT of LCT)
o Meeste vetzuren in onze voeding
o VZ met een ketenlengte > 12
o Effect op onze gezondheid wordt bepaald door de graad van verzadiging en de plaats van de
dubbele binding
INDELING VETZUREN VOLGENS GRAAD VAN VERZADIGING
Verzadigde vetzuren (VV of SFA)
o = verzadigd met waterstof
Onverzadigde vetzuren
o Enkelvoudig onverzadigde vetzuren (EOV of MUFA)
1 dubbele binding
Meervoudig onverzadigde vetzuren (MOV of PUFA)
o Meer dan 1 dubbele binding
NAAMGEVING
Opgelet: scheikundigen geven de plaats aan van de dubbele bindingen door te tellen vanaf de
carboxygroep (=functionele groep)
Voedingsdeskundigen beginnen te tellen vanaf de methylgroep
(= nutritionele nomenclatuur)
De termen omega-3-vetzuren, omega-6-vetzuren en omga-9-vetzuren zijn ingevoerd door
voedingsdeskundigen (1e dubbele binding op plaats 3, 6 en 9 vanaf methyluiteinde)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MijkeJoos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now