Samenvatting H10 – Profiel van de Nederlandse overheid
De gemeente is een lagere overheid.
In 2023 heeft Nederland nog 342 gemeenten.
Gemeenten hebben 2 soorten taken: (1) de autonome taken: de regeling en het
bestuur inzake de huishouding van de gemeente en (2) de medebewindstaken: het
uitvoeren van het rijksbeleid.
Gemeenten zijn niet helemaal vrij ingericht, een gedeelte van hun organisatie ligt vast in
de grondwet en de gemeentewet.
De gemeentewet bepaalt bijvoorbeeld dat er een burgemeester, een
gemeentesecretaris, een college van B&W en een gemeenteraad is.
De gemeenteraad wordt rechtstreeks door de burgers gekozen en is de
volksvertegenwoordiging van de gemeente. De gemeenteraad is het hoogste orgaan van
de gemeente. De raad bestaat uit fracties. Een fractie bestaat uit alle gekozen
raadsleden van een bepaalde partij.
De gemeenteraad vergaderd meestal in raadscommissies daar worden onderwerpen
voorbesproken met een gedeelte gemeenteraadsleden, de fractiespecialisten (leden die
zich hebben gespecialiseerd op een bepaald onderwerp).
Burgerleden kunnen ook deelnemen aan de commissievergaderingen, maar die zijn
geen lid van de gemeenteraad zij mogen daarom wel het woord voeren maar zij hebben
geen stemrecht.
Veel fracties hebben één of meer medewerkers in dienst die de gemeenteraadsleden
kunnen ondersteunen bij de uitvoering van hun raadswerk.
De leden van de gemeenteraad benoemen de wethouders. De wethouders zijn, net als
de raadsleden, dus politici. Bij het kiezen van de wethouders zijn 4 varianten mogelijk.
1 Het afspiegelingscollege: de verhouding gekozen wethouders is ongeveer gelijk aan de
gekozen raadsleden per partij in de gemeenteraad.
2 Meerderheidscollege: een meerderheid van de gemeenteraad vormt een coalitie en
kiest daar wethouders bij. De andere partijen zijn niet vertegenwoordigd en vormen
daarom de Oppositie.
3 programcollege: het college van B&W komt tot stand op basis van
verkiezingsafspraken of een politiek programma. Dit kan zowel een afspiegelings- als
een meerderheidscollege zijn.
, 4 minderheidscollege: ontstaat als het niet lukt om bij een coalitieonderhandeling
voldoende partijen achter een collegeakkoord te krijgen of als een college is ‘gevallen’.
De burgemeester is de voorzitter van het college van B&W. Daarnaast is hij belast
met de handhaving van de openbare orde en het toezicht op de openbare
samenkomsten en vermakelijkheden.
Zowel de burgemeester als de wethouders zijn verantwoording schuldig aan de
gemeenteraad. De wethouders kunnen door de raad naar huis worden gestuurd, de
burgemeester niet.
De burgemeester wordt voor een periode van 6 jaar door de kroon benoemd en daarna
eventueel herbenoemd.
Een vacature voor een burgemeester heeft een profiel, dit zijn de eisen van de
gemeenteraad die gesteld worden aan de nieuwe burgemeester. Potentiële kandidaten
solliciteren bij de commissaris van de koning. De commissaris selecteert de geschikte
kandidaten en een vertrouwenscommissie van gemeenteraadsleden spreekt hun
voorkeur uit. De commissaris doet het definitieve voorstel aan de regering en deze zal
uiteindelijk beslissen.
De gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders vormen samen het
bestuur van de gemeente. Het college van B&W is belast met het dagelijks bestuur van
de gemeente.
Het traditionele model:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xcait8lynx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.
