Summary
Samenvatting van zoönosen
- Course
- Institution
Beschrijving van alle zoönosen die aan bod komen
[Show more]
Seller
Followliesjeve
Content preview
Zoönosen• Zoönosen kunnen enkel doorgegeven w/ door gewervelde dieren vb aap – mug – mens
o Minstens 1 ander gewerveld dier in cyclus (mug – mens is geen zoönose)
• Zoönosen
o Infectieziekten die onder natuurlijke omstandigheden w/ overgebracht van gewervelde
dieren naar mens door
▪ Contact met dieren
▪ Opnemen van vlees, eieren, groenten, insecten…
o Zoön = dier
o Nosos = ziekte
• Veel fulminant verlopende infectieziekten zijn zoönosen, omdat ze bacteriën, protozoa, virussen
of wormen vaak aangepast zijn om in specifieke gastheer te overleven zonder al te veel schade
aan te richten, maar deze bij andere gastheren (zoals mens) een heftige immuunreactie
oproepen
• Grootste kans op zoönose voedselinfecties, rauw vlees, rauwe eieren
• Verschillende groepen zoönosen → niet zo veel gebruikt
o Anthropozoönosen
▪ Infecties uitsluitend van dier op mens overgedragen
• Vb toxocara canis, worm die bij honden voorkomt
o Zoöanthroponosen
▪ Infecties bijna uitsluitend van mens op dier overgedragen
• Vb Entamoeba histolytica
o Amphixenose
▪ Infecties die zowel bij mens als dier voorkomen en in beide richtingen w/
overgedragen
• Taenia saginata, een lintworm
1
,• Zoönotisch risico
o 60-75% vd opkomende ziekten zijn zoönotisch
o Jaarlijks gemiddeld 1 nieuwe infectieziekte
o Bijna alle nieuwe humane ziekten zijn in oorsprong afkomstig van dieren
• Infectieziekten met origine bij wilde dieren
o AIDS
o SARS (MERS) + nu Covid 19
o Mycobacterium bovis
o Echinococcus multilocularis
• Opkomende zoönosen
o Echinococcus multilocularis
o Borrelia burgdorferi
o Bartonella spp
o Francisella tularensis
o Anaplasma phagocytiohilum
o Babesia divergens
o Ricketssiae spp
• Vb Antrax via inhalatie
2
, o Men heeft vandaag de dag schrik dat antrax als biologisch wapen gebruikt zal w/ door
verschillende terroristische groepen
• Impact van klimaatverandering op verspreiding van (dier)ziekten
o Ecologische veranderingen + activiteiten en gedrag van mensen
▪ Zoönosen met wildlife als reservoir in toekomst steeds belangrijker w/
Classificatie van zoönosen
• Directe zoönosen
o Overdracht via direct contact, causaal agens weinig of geen verschil ondergaat
▪ Vb Rabies, Brucellose
• Cyclo-zoönosen
o Meer dan 1 gewervelde gastheer nodig
▪ Vb Echinicoccose
• Meta-zoönosen
o Overdracht door vector (invertebraat), waarbij agens verx alvorens besmettelijk
stadium te ontwikkelen
▪ Vb arbovirus, Yersinia pestis, Schistosomiasis
• Sapro-zoönosen
o Zowel vertebraat als niet-dierlijk reservoir zijn nodig
▪ Vb migrerende larven, mycosen
• Reserve-zoönose of humanose
o Pathogeen overgedragen van mens naar dier
▪ Vb Staphylococi en mycobacterium tuberculosis
• Verschil tussen tussengastheer en vector
o Vb vossenlintworm kan niet van vos naar vos overgedragen w/ want deze leven in darm
van vos/hond en kan niet meteen doorgegeven w/
▪ Vos scheidt lintworm uit en muis eet eitjes op, eitjes kapselen zich in, in spieren
van muis
▪ Wanneer vos muist opeet dan w/ ze pas volwassen
3
, Overdracht van zoönosen
• Indirect contact (vb via vector)
o Opname via voedsel van infectieuze spoelworm-eieren of Toxoplasmacysten
▪ Ook via stekende, bloedzuigende insecten of spinachtigen
• Vb Malaria, Lyme disease, kattenkrabziekte, Salmonelle, Toxoplasma
gondii, Giardia
• Direct contact met besmet dier
o Schimmel- en schurftinfecties, maar ook krab- en bijtwonden
• Mens kan zoönose oplopen
o Door inhalatie
o Via verteringsstelsel
o Via andere mechanismen
▪ Beschadiging van de mucosa, via bloedbaan…
• Verspreiding zoönosen via verschillende bronnen
o Lichaamsvocht, secreties en excreties, laceraties, aërosols, inerte materialen, vectoren
• Risico op infectie is afh van
o Gevoeligheid vd gastheer (YOPI)
o Mogelijke transmissieroutes
o Titer van infectieus agens
o Mogelijkheid om verschillende species te infecteren
Soorten zoönosen
• Zoönosen kunnen veroorzaakt w/ door
o Parasieten
▪ Endoparasieten
• Taeniae spp
• Echinococcus
▪ Protozoën
• Giardia
• Toxoplasma
▪ Ectoparasieten
• Vlooien
• Teken
• Schurft
• Spinachtigen…
o Schimmels
▪ Mycosen
• Beeld: ringworm door dermatofyten
• Microsporum canis
• Trichophyton spp
o Bacteriën
▪ Kattenkrabziekte
▪ De ziekte van Weil
▪ Papegaaienziekte
▪ Salmonella
▪ Darminfecties…
o Virussen
▪ Koepokvirus (via kat)
▪ Herpesvirus (apen)
▪ Rabiës
▪ Ectyma
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liesjeve. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now