In deze samenvatting vind je alle informatie over het fysische gedeelte van aardrijkskunde. Ik heb dit op deze manier samengevat omdat je dan alle stof over het fysische bij elkaar hebt. Dit leert een stuk fijner omdat de stof op elkaar aansluit. Hierdoor zul je alle processen, gevolgen en oorzaken...
⛰
Aardrijkskunde
Hoofdstuk 1 - Landschapszones
1.1 Het landschap als dynamisch systeem
de voedingsstoffen die bomen nodig hebben, zijn opgeslagen in drie plaatsen:
1. in het levende organische materiaal van de bomen
2. in het dode organisch materiaal op de grond
3. in de zwarte humuslaag in de bodem → bovenste deel van de grond waarin
planten zich wortelen en dat verkleurd is door bodemvormende processen zoals de
uitspoeling van infiltrerend water
in tropische regenwouden gaan deze processen door de temperatuur, vochtigheid
en plantensoorten sneller. De afbraak van organisch materiaal, mineralisatie,
verloopt hier erg snel.
tropische bodems zijn niet zo vruchtbaar omdat de voedingsstoffen zo snel
vrijkomen dat ze niet direct opgenomen kunnen worden door de planten, waardoor
de voedingsstoffen wegspoelen.
in het naaldbos zijn er lage temperaturen en liggen de processen waarbij levende
organismen een rol spelen voor een groot deel van het jaar stil, net zoals de
vorming en afbraak van organisch materiaal. Hierdoor ontstaat er een dikke laag
organisch afval. Door uitspoeling wordt versterkt door een zure bodem.
planten, dieren, bodem, water en lucht spelen op elkaar in en dragen bij aan de
voedselkringloop. Zodra één onderdeel van het systeem verandert, veranderen de
andere ook.
geofactoren
Aardrijkskunde 1
, de onderdelen van een landschap die op elkaar inwerken en samen de processen
aan en het uiterlijk van het aardoppervlak bepalen
ook de mens, flora, fauna, bodem, water, lucht, klimaat, ondergrond, gesteente
en reliëf
1.2 wisseling tussen de geofactoren
landschapszone
een zeer groot natuurlijk gebied waarvan de aard bepaald wordt door de unieke
combinatie van de geofactoren, klimaat en plantengroei
de verandering tussen landschapszones heeft met temperatuur te maken maar ook
met de beschikbaarheid van water (niet alleen neerslag)
nuttige neerslag
hoeveelheid neerslag die overblijft na verdamping
in bossystemen is de nuttige neerslag groot, heel veel water trekt in de bodem in
richting grondwater en daarbij worden er grondstoffen meegenomen → uitspoeling
in droge gebieden (op lagere breedte) zijn er gebieden met een neerslag tekort.
Door weinig begroeiing is er ook weinig of geen organisch materiaal. Er zijn
concentraties van zout, kalk of gips. Dit ontstaat door sporadische regenbuien,
waarna het grondwater tot het oppervlak stijgt en vervolgens verdampt. De
opgeloste stoffen blijven achter.
op gematigde breedte is de nuttige neerslag vrijwel nul (grassteppe). Er is geen
uitspoeling dus humuslaag hoopt op direct onder het oppervlak. Dit zorgt voor een
vruchtbare bodem.
op hoge breedte (polaire zone) groeien vanwege de lage temperaturen alleen
grassen, mossen en heide. Organisch materiaal verteerd langzaam, waardoor de
bovenste laag grotendeels uit veen bestaat.
de mens als geofactor beïnvloedt het systeem
Aardrijkskunde 2
, 1. de voedselkringloop wordt doorbroken (akkerbouw en veeteelt). Het organisch
materiaal dat anders op de grond zou vallen en zou verteren, wordt nu onttrokken
aan systeem. Er moet (kunst)mest wordt toegevoegd om de bodem niet uit te
putten.
2. er ontstaat een monocultuur → vorm van landbouw waarbij op grote oppervlak
maar één soort gewas wordt verbouwd. Hierdoor wordt het systeem kwetsbaar,
omdat bij de oogst in één keer alles verdwijnt en de bodem bloot komt te liggen. Als
op een akkerbouwgebied een ziekte uitbreekt, dan verspreid deze razendsnel en
daardoor mislukt de hele oogst
chemische vruchtbaarheid
de vruchtbaarheid die bepaald wordt door de hoeveelheid voedingsstoffen in een
bodem
fysische vruchtbaarheid
de kwaliteit van de water- en luchthuishouding van de bodem afhankelijk van de
structuur van de bodem
1.3 Landdegradatie
Negatieve gevolgen van ingrepen voor bodemverbetering
onvruchtbaarheid door overbemesting
verzilting (proces waarbij zouten geconcentreerd achterblijven in of op de
bodem) zorgt voor een afname van de kwaliteit van de bodem
landdegradatie
aantasting van landschap en bodem waardoor het vermogen van het gebied om
natuurlijke hulpbronnen te produceren, daalt.
bodemerosie
het wegspoelen of wegwaaien van vruchtbare humusrijke bovenlaag
versnelde bodemerosie ontstaat wanneer door menselijke activiteit de grond
onbedekt raakt
Aardrijkskunde 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noakanaar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.54. You're not tied to anything after your purchase.
