8.1
Orgaanstelsels:
Verteringsstelsel: maakt voedsel klein. Glucose in het bloed.
Ademhalingsstelsel: zuurstof in-> koolstofdioxide weg. Zuurstof in bloed
Als je inademt komt lucht door je neus of mond via keelholte je luchtpijp in.
Wand van luchtpijp
Bloedvatenstelsel: vervoert voedingsstoffen. Glucose en zuurstof bij spieren
Uitscheidingsstelsel: laat afvalstoffen los. Groot deel van water afgevoerd.
Zenuwstelsel: zorgt dat alle organen goed werken
Energie haal je uit voedingsstoffen als glucose. Door verbranding komt de energie vrij. Voor
verbranding heb je zuurstof nodig. Bij de verbranding komen 2 afvalstoffen= Co2 en H2o.
Het celmembraan regelt welke stoffen de cel in- en uitgaan-> beschermd de cel
Het cytoplasma bestaat uit water met opgeloste stoffen.
Een organel is een onderdeel van een cel met een bepaalde functie:
Celkern: regelt dat cel zijn vorm krijgt en taken uitvoert door eitwitten
Ribosomen: maken de eiwitten
Transportkanalen: soort buisjes voor vervoer van eiwitten
Mitochondriën: energiecentrales van de cel.
, Lucht gaat via: neus/mond, keelholte, luchtpijp (wand= verstevigd met kraakbeen)
Luchtpijp splitst-> bronchiën, aan het eind-> longblaasjes. Daar gebeuren 2 dingen:
1. Lucht-> Zuurstof-> longblaasjes-> bloed
2. Koolstofdioxide-> bloed-> lucht-> longblaasjes
Gaswisseling verloopt snel door de volgende kenmerken:
Je hebt veel longblaasjes-> veel oppervlak-> veel plaatsen tegelijk gaswisseling
De wand van je longblaasjes in dun, co2 en zuurstof.
Rondom de longblaasjes zitten haarvaten, dunne bloedvaten
Door je ademhaling wordt de lucht in je longen steeds ververst.
Longblaasjes kunnen snel beschadigen of uitdrogen, daarom wordt lucht in de neus,
luchtpijp, bronchiën vochtig- schoongemaakt. Dat gebeurt zo:
Je neusharen houden stofdeeltjes tegen
Slijmcellen maken slijm, stofdeeltjes+ ziekteverwekkers blijven plakken.
Trilhaartjes in het slijmvlies in de luchtpijp, bronchiën zwiepen slijm met vastgeplakte
stofdeeltjes en ziekteverwekkers naar je keelholte-> hoest je uit, slik je door
Je kan beter door je neus ademhalen dan door je mond. Lucht wordt warm in je neus en je
ruikt vieze, gevaarlijke geurtjes. (Bedorven voedsel, brand)
Koolstofdioxidezintuigcellen regelen de ademhaling. Ze sturen impulsen naar het
ademcentrum.
Als je sport hebben je spieren meer zuurstof nodig, dit gebeurt er:
De zintuigcellen meten dat er meer co2 in je bloed zit.
De zintuigcellen stuurt vervolgens meer impulsen naar je tussenribspieren en naar je
middenrifspieren
Je gaat sneller ademen.
Aantal ademhalingen per minuut= ademfrequentie. Als dit toeneemt sturen je hersenen
meer impulsen naar je hart en gaat hij sneller kloppen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vvanpoorten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.50. You're not tied to anything after your purchase.