1. bouw en functie van de cel
Duidelijke overeenkomsten tussen cellen van de meeste organismen
→ begrenzing ofwel celmembraan en een geleiachtige inhoud (gevuld met
nucleïnezuren, bepalen wat de cel kan doen = DNA)
Bouw
Cellen met dezelfde vorm en functie → samen in weefsel
→ bezitten organellen, moleculen die allemaal bestaan uit meerdere atomen
Organen: uitvoeren speciale taken, bestaan uit verschillende soorten weefsels
→ bij mensen verbonden tot een organenstelsel met eigen taak (bv, zenuwstelsel)
Celschema:
cellen hebben een algemeen bouwplan maar ook
verschillen
Cellen bevatten cytoplasma (
celorganellen,grondplasma, de mitochondriën,..) omgeven
door celmembraan
Grondplasma = geleiachtige vloeistof en groot aantal
eiwitten,vetten,suikers en mineralen
Eukaryote cellen hebben een celkern (prokaryote niet)
2
, De celkern bevat chromosomen, die worden
gekopieerd en aan dochtercellen doorgegeven
(zo verant. voor erfelijke eigenschappen)
Chromosoom = complex van DNA en eiwitten
celdeling → draadjes worden staafjes
geen celdeling→ lange dunne draden
(chromatine)
Nucleolus = aanmaak ribosomen
Kernmembraan = rond kernplasma, hier
bevinden kernporiën → grote moleculen kunnen
via hier de celkern in en uit.
Mitochondriën:
= bestaat uit dubbel membraan,grondplasma,DNA en veel enzymen die het mogelijk
maken om energie van voedsel om te zetten naar ATP
- bevat ADP, grondstoffen voor ATP
In Eukaryote cellen wordt energie uit voedsel
omgezet in ATP (adenosinetrifosfaat)
ATP = opgeladen accu, gemaakt in
mitochondriën (=kerncentrale)
Ribosomen en ER (= Endoplasmatisch
reticulum):
Cytoplasma = vertaling informatie celkern (ribosomen vertalen naar eiwitten)
→ ribosomen (losse bolletjes) zelf eiwitten, hierdoor in celkern informatie om
ribosomen te maken. gebonden aan ER
Endoplasmatisch reticulum = in verbinding met andere celorganellen en zorgt voor
transport van stoffen binnen de cel
- ruw ER : veel ribosomen
- Glad ER : weinig ribosomen, maar veel enzymen (enzymen die actief zijn in de
cel kunnen niet werken wanneer ze vrij ronddrijven in het cytoplasma, ze moeten
een associatie aangaan met een membraan, het glad ER.)
3
, Golgi-systeem en de lysosomen:
Golgi-apparaat = organel dat bestaat uit op elkaar gestapelde membranen waaruit
door afsnoering blaasjes kunnen ontstaan.
- stoffen ER worden hier bewerkt en opgeslagen, hiervoor veel enzymen nodig
- fabriek waar stoffen worden aangevoerd, afgevoerd
Lysosomen = blaasjes met enzymen die stoffen kunnen afbreken.
- opruimers, ze kunnen hun inhoud buiten de cel afgeven (exocytose)
Cytoskelet:
Een cel krijgt niet alleen vorm door de celmembraan en het cytoplasma, ze krijgt
vorm en beweeglijkheid door eiwitdraden die aan de celmembraan en de
celorganellen vastzitten.
→ mogelijkheid om cellen heel lang te maken bv zenuwcellen
Vacuole:
= door een membraan (tonoplast) omgeven, ruimte in de
cel waarbinnen vocht ligt opgeslagen met allerlei
opgeloste stoffen zoals reservestoffen, kleurstoffen en
afvalstoffen.
→ bevindt zich in cytoplasma
→ dieren bevatten geen of weinig (pantoffeldiertjes wel)
→ planten bevatten meerdere kleine vacuole
Functie van de cellen
cellen hebben een bepaalde vorm nodig om een functie goed te kunnen uitvoeren.
2. Celmembraan
= Grens tussen cytoplasma (binnenkant van de cel) en de buitenwereld.
- houd stoffen tegen
- hierdoor staan cellen in contact met andere cellen
- veel eiwitten (sommige rol bij onderscheid tussen lichaamseigen/vreemd) en
cholesterol
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilanamatth. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.