MORELE NORMEN & WAARDEN= Morele normen zijn afgeleid van morele
waarden. Een norm is een regel waarin bepaald gedrag wordt
voorgeschreven. Een morele waarde is een ideaal, een principe over goed
samenleven dat we proberen te realiseren door middel van ons gedrag.
• Norm: spreek de waarheid (afgeleid van de waarde eerlijkheid)
• Norm: draag bij aan hulp voor vluchtelingen (afgeleid van de
waarde zorg voor mensen die dat nodig hebben)
• Norm: respecteer het anders-zijn van andere mensen
(afgeleid van de waarde respect)
• Norm: accepteer dat anderen andere opvattingen en wensen
hebben en ander gedrag vertonen (afgeleid van de waarde
tolerantie/vrijheid)
Moraal
MORAAL= Het geheel aan gedeelde morele oordelen van een groep dat
ontstaat in een gesprek. Het is het geheel van morele regels waaraan wij
onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten.
Voorbeeld morele norm: ‘Zwarte Piet moet zwart blijven’. Voortkomend uit
de waarde ‘tradities koesteren’...? Voortkomend uit het recht op deelname
aan het culturele leven dat is opgenomen in het Internationale Verdrag
inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten? Ter info: daaruit volgt
niet meteen een recht op behoud van die tradities.
Ethiek
ETHIEK= Het vakgebied dat moraal bestudeert/ kritische reflectie op
moraal. / Kritisch reflecteren op de vraag wat moreel juist en onjuist is en
alles wat daartussenin kan zitten en waarom.
Voorbeeld: Wetenschappelijk onderzoek naar de mogelijkheid en
wenselijkheid van het bevorderen van welzijn met kennis van nudging. In
dit onderzoek doen ook ethici mee die de vraag naar de wenselijkheid
onderzoeken (op basis van ethische theorieën).
, Kenmerken morele oordelen
MORELE OORDELEN= Uit de moraal van mensen komen (mede) morele
oordelen voort. Dit zijn de kenmerken van morele oordelen.
1. Gaat over menselijk gedrag
2. Overstijgt het individuele (is veralgemeniseerbaar)
3. Is normatief (schrijft voor hoe het moet)
4. Is gericht op het goede (op morele uitgangspunten/ doelen die
intrinsieke waarde hebben, zoals inzet voor school, los van
resultaten)
5. Kan morele verontwaardiging oproepen
Nudging
NUDGING= Het sturen van keuzegedrag op een onzichtbare manier,
zonder opties te verbieden en zonder opties te beïnvloeden met financiële
prikkels.
Een nudge is een gedragsinterventie die iets ‘gebiedt’. Een duwtje om
mensen te bewegen tot ander gedrag.
Roepen nudges morele vragen op? Bijvoorbeeld: Is het acceptabel om
mensen, zonder dat zij dit weten, te beïnvloeden om een andere keuze te
maken? Is de nudge zelf moreel acceptabel? Hierbij kijken we niet naar de
randvoorwaarden.
*LET OP: “Een duwtje in de goede richting” is geen goed antwoord op het
tentamen!!*
Voorbeelden nudging:
Keuzearchitectuur
Heeft betrekking op kenmerken, vormgeving, presentatie of context die
van invloed zijn op iemands keuze en gedrag en via welke men probeert
keuzes en gedrag te beïnvloeden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pleunvandijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.