100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting evolutie VWO 4 $5.90
Add to cart

Summary

Samenvatting evolutie VWO 4

 4 views  0 purchase
  • Course
  • Level
  • Book

samenvatting evolutie, thema 4, biologie voor jou 4a VWO

Preview 2 out of 10  pages

  • No
  • Thema 4
  • March 19, 2023
  • 10
  • 2020/2021
  • Summary
  • Secondary school
  • 4
avatar-seller
SAMENVATTING
Evolutie
§4.1 Ontwikkeling van het leven

Geschiedenis van het leven op aarde
- Binas 94A + 94B

Ontstaan van organische stoffen
Oeratmosfeer was waarschijnlijk een mengsel van stikstofgas, waterdamp,
koolstofmonoxide, waterstofgas, ammoniak, methaan en waterstofsulfide. Hier was dus
nog geen zuurstof aanwezig. Door de toevoer van energie (door uv-straling (van de zon)
of elektrische ontladingen) Kunnen deze gassen ioniseren. Zo kan dus koolstof, zuurstof
etc. ontstaan.
- Anorganische stoffen:
o Komen in organismen en in levenloze natuur voor
o Kleine, eenvoudig gebouwde moleculen
o Bijv. koolstofdioxide, water, keukenzout, zuurstof
- Organische stoffen:
o Afkomstig van organismen of van producten van organismen
o Relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen
o De moleculen bevatten een of meer atomen (C)
(H) (meestal (O))
o Bijv. koolhydraten, eiwitten, vetten
Miller-Urey-experiment is een nabootsing in het laboratorium
van het ontstaan van organische stoffen uit anorganische
stoffen. Zie plaatje hiernaast.

Ontstaan van levende cellen
Door verdamping uit binnenzeeën vond indikking plaats,
waardoor een organische oersoep ontstond. Kleine organische moleculen verenigden
zich tot grote moleculen. De organische moleculen rangschikten zich in druppeltjes
(protobionten) hieruit ontstonden de eerste cellen dit heet zelforganisatie. Bij
zelforganisatie ontstaan eenheden met nieuwe eigenschappen op een hoger
organisatieniveau. Ook cel differentiatie en apoptose zijn voorbeelden van
zelforganisatie.
- Heterotrofe organismen: Binas 78
o Kunnen geen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen
o Hebben andere organismen nodig als voedsel
o Nemen organische en anorganische stoffen op uit hun milieu

, - Autotrofe organismen: Binas 78
o Kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen
o Hebben geen andere organismen nodig als voedsel
o Nemen anorganische stoffen op uit hun milieu
Cyanobacteriën zijn de eerste autotrofe organismen. Deze konden zuurstof produceren.
Zuurstof was giftig voor de anaerobe (organismen die geen zuurstof nodig hebben)
organismen en die stierven langzaam uit. Rond die tijd ontstonden de eerste aerobe
(organismen hebben wel zuurstof nodig) heterotrofe bacteriën.

Ontstaan van eukaryoten
Eukaryoten: cellen met een celkern, dubbele membranen en organellen. Heeft (volgens
theorieën) plaatsgevonden volgens de Endosymbiosetheorie (Endo=binnen, symbiose
samenleven). Volgens deze theorie ontstonden eukaryoten uit relatief grote
prokaryoten. Dit proces staat ook in Binas 94C




Mitochondriën en chloroplasten zijn ooit vrij levende bacteriën geweest. Dit weet men
omdat beide organellen een kringvormig DNA-molecuul bezitten.

Indeling in domeinen
Enorme biodiversiteit (verscheidenheid aan organismen). Over de indeling wordt nu
gediscussieerd. Lange tijd wordt de indeling gemaakt op basis van microscopische
zichtbare eigenschappen ingedeeld in
vier rijken (Binas 78+92A): Bacteriën,
schimmels, planten en dieren. Door
vergelijking van de bouw van ribosomen
bestaat de hoofdindeling van alle
levensvormen nu uit drie domeinen:
bacteriën, archaea en eukaryoten.


- Cyanobacteriën hebben zich tot
chloroplasten ontwikkeld
- Aerobe bacteriën hebben zich tot mitochondriën ontwikkeld




2

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingendoormij. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52510 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$5.90
  • (0)
Add to cart
Added