Is de mens van nature goed? Is het kwaad dat we elkaar aandoen een corrumpering van
onze goed kern? Of is het andersom, en zijn we ten diepste slecht, en is al het goed dat we
doen een laagje schroom van de beschaving? Dit is een discussie die in de 17 e eeuw al
gevoerd werd tussen Thomas Hobbes en John Locke. Hobbes zegt: de mens is ten diepste
een wolf voor de medemens. Dus we hebben een sterke overheid nodig, omdat het anders
volledig uit de hand loopt. Locke spreekt dat tegen en zegt: de mens is van nature redelijk en
gericht op samenwerking.
Het is nuttig om te weten omdat je reactie op het handelen van anderen ook altijd iets zegt
over ons eigen idee over de mens. We hebben een bepaald kader waarbinnen we
interpreteren hoe mensen handelen. Wat we van anderen vinden is altijd meteen een
spiegel voor hoe wij naar de mens kijken. Het is goed om je daar bewust van te zijn.
In politieke discussies komt de strijd tussen deze twee mensbeelden ook regelmatig naar
voren. Moet er meer blauw op straat komen? Met andere woorden: moeten we de mens die
anders uit de band springt in bedwang houden? Of moeten we juist rekening met elkaar
houden en thee gaan drinken? In de politiek zou het ook niet zo gek zijn om eens in gesprek
te gaan over de mensbeelden die ten grondslag liggen aan onze aannames.
We moeten een sprong van vertrouwen maken in onze omgang met mensen. Dan kies ik
liever voor het vertrouwen, zodat je een grotere kans hebt dat we elkaar betrouwbaarder
maken. En ja, met af en toe het risico dat je teleurgesteld raakt. Die houding lijkt mij de
moeite waard.
De Britse filosoof Isaiah Berlin laat zien dat er twee kanten van vrijheid zijn. De ene kant is
negatieve vrijheid, de vrijheid die ontstaat door je los te maken, door alles waar je niet meer
aan verbonden bent. Maar als dat het enige is dat je vrijheid oplevert, eindig je volledig
onthecht. De andere kant van vrijheid is positieve vrijheid, de vrijheid om je ergens aan te
verbinden, daarvoor te kiezen en ervoor te gaan. De kunst van vrijheid is misschien wel het
vinden van de juiste balans tussen vrijheid om en vrijheid van.
We hebben bijzonder hoge verwachtingen van werk. Werk is onderdeel van je identiteit, en
bepaalt voor een belangrijk deel hoe je jezelf ziet. Wat we doen is wie we zijn. Het idee dat
je van je werk kan houden, dat het je passie kan zijn, en dat je misschien zelfs wel een
droombaan kan vinden, geeft aan hoeveel druk erop ligt. Dit creëert de onrust rondom werk
die we zien in onze samenleving. Als we zulke hoge verwachtingen hebben, kan het bijna
alleen maar tegenvallen.
We denken vaak dat we iets anders moeten doen omdat onze baan niet samenvalt met onze
passie, niet de perfecte baan is. Maar ja: misschien bestaat die wel niet. Psychiater Dirk de
Wachter laat zien dat we onmogelijk hoge verwachtingen hebben, en streven naar een
geweldig en gelukkig leven. Juist dat streven zorgt voor een constante ontevredenheid.
Tevredenheid is verwachting plus werkelijkheid. Als je je verwachtingen bij weet te stellen,
zal je minder snel ontevreden zijn. De Nederlandse dichter J.C Bloem schreef: 'Alles is veel,
voor wie niet veel verwacht.'
Aanbevolen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daphnetemolder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.