Summary
Samenvatting ontwikkelingspsychologie colleges + literatuur
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het vak ontwikkelingspsychologie bestaande uit de colleges en daarbij aangevuld met de opgegeven literatuur.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting The Development of Children, ISBN: 9781319135737 Ontwikkelingspsychologie. H1 t/m 9 + H11,13,14,15
Seller
Follow
Marinda25
Reviews received
Content preview
OntwikkelingspsychologieCollege 1 – 6 februari 2023
Inleiding
Vragen die je kan hebben bij gedrag van kinderen:
- Is dit normaal (leeftijdsadequaat) gedrag?
- Is dit gedrag kenmerkend voor een bepaald stadium?
- Stel dat het gedrag dat deze kinderen laten zien typerend voor hen is; hoe verschillen ze dan
van elkaar? En hoe stabiel zijn die verschillen?
- Wat veroorzaakt dit gedrag? Waar komen de verschillen tussen deze kinderen vandaan?
- In hoeverre kan je het gedrag van de kinderen beïnvloeden? En op welke leeftijd?
- Hoe kan je dit gedrag verklaren?
Ontwikkelingspsychologie: de studie van de ontwikkeling van de mens op lichamelijk, cognitief,
emotioneel en sociaal gebied.
Relevantie: bij onderzoek en werken met kinderen altijd rekening houden met
ontwikkelingsfase
Doelen ontwikkelingspsychologie:
- Begrijpen hoe biologische en culturele processen de menselijke ontwikkeling beïnvloeden
- Ontwikkelen van effectieve manieren om het welzijn en de gezondheid van kinderen te
waarborgen
De ontwikkeling wordt opgedeeld in 5 perioden (vanaf):
1. Prenatale fase (conceptie)
2. Babytijd (geboorte)
3. Vroege kindertijd (ong. 24-30 maanden)
4. Kindertijd (ong. 5-7 jaar)
5. Adolescentie (ong. 11-12 jaar)
Leerdoelen cursus:
1. Overzicht hebben van normale ontwikkeling
2. Overzicht hebben van belangrijke theorieën, wetenschappers en experimenten
3. Kritisch beoordelen van ontwikkelingspsychologische literatuur
o Typeren en evalueren van theorieën
o Kwaliteit van onderzoek
2: Overzicht hebben van belangrijke theorieën, wetenschappers en experimenten:
- Piaget: cognitieve ontwikkeling
- Skinner: operant conditioneren
- Vygotsky: sociaal-culturele benadering
- Bandura: sociaal leren
- Bowlby: gehechtheid
3: Kritisch beoordelen van ontwikkelingspsychologische literatuur
Een theorie is een vereenvoudigde beschrijving van de werkelijkheid, een verzameling denkbeelden
die gebruikt kan worden als leidraad voor het verzamelen en interpreteren van feiten. Het heeft
aannames, is beschrijvend, verklarend, voorspellend, generaliseerbaar en toetsbaar.
- Functie: onobserveerbare mechanismen of processen te beschrijven die relateren aan
observeerbare gebeurtenissen verklaren
1
,Een theorie is gekleurd door (vaak impliciete)
aannames/uitgangspunten:
- Endogeen: ontwikkeling vindt plaats door interne
factoren
- Exogeen: leren vindt plaats door externe factoren
- Constructivistisch: het kind verzameld zelf actief
informatie en construeert daaruit zijn eigen
werkelijkheid
Die uitgangspunten beïnvloeden:
- Wat onderzocht wordt: domein
- Hoe het onderzocht wordt: onderzoeksmethode
- Hoe gegevens geïnterpreteerd worden: centrale thema’s
Een goede theorie is toetsbaar en kan worden aangepast
- Green en Piel onderscheiden drie hoofddomeinen voor het evalueren van domeinen:
o Wetenschappelijke waarde
o Adequaatheid m.b.t. ontwikkeling
o Pedagogische bruikbaarheid
Kwaliteit van onderzoek beoordelen:
- Typen ontwikkelingspsychologisch onderzoek:
o Fundamenteel onderzoek (basic research)
o Toegepast onderzoek (applied research)
o Action research
- Doelen:
o Wetenschappelijke kennis genereren
o Praktische problemen oplossen
Kwaliteit van onderzoek beoordelen:
- Objectiviteit: verzamelen en analyseren van gegevens is niet gekleurd door de vooroordelen
van de onderzoeker
- Repliceerbaarheid: andere onderzoeker krijgt met dezelfde procedures dezelfde uitkomsten
- Betrouwbaarheid: gelijke uitkomsten bij herhaalde metingen en bij verschillende
beoordelaars
- Validiteit: meten wat je beoogt te meten
Centrale thema’s van OP:
- Bronnen van ontwikkeling
o Hoe dragen nature en nurture bij aan de ontwikkeling?
Nature: invloed van genetische gestuurde biologische aanleg van het individu
Nurture: invloed van de sociale en culturele omgeving op het individu
o Beinvloeden elkaar
- Plasticiteit
o In welke mate en onder welke condities is ontwikkeling plastisch? In hoeverre kan
ontwikkeling beïnvloed worden?
o Kritieke periode: periode waarin een specifieke gebeurtenis of ontwikkeling moet
plaatsvinden om de ontwikkeling normaal te laten verlopen
o Sensitieve periode: periode in de ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis of
ervaring een groot effect heeft.
Bijv. taalontwikkeling bij mensen
2
, - Continuïteit/discontinuïteit
o Is (een aspect van) de ontwikkeling continu of
discontinu
Continu: kwantitatieve verandering,
bijv. in grootte, frequentie,
hoeveelheid (bijv. toename van
lengte)
Discontinu: kwalitatieve verandering,
bijv. in aard of uiterlijk van gedrag
(bijv. overgang kruipen – lopen)
Ontwikkeling van de mens wordt
gekenmerkt door kwantitatieve en
kwalitatieve veranderingen
o Discontinue ontwikkeling: stadia:
Kenmerken:
Kwalitatieve verandering
In een relatief korte tijd
Verandering van meerdere
aspecten van ontwikkeling (lichamelijk, cognitief, sociaal en
emotioneel)
Veranderingen vormen een samenhangend patroon
- Individuele verschillen
o Hoe komt het dat individuen verschillen van elkaar?
o In welke mate zijn eigenschappen stabiel?
Hangt af van de mate van stabiliteit in de omgeving
Theoretische perspectieven:
- Grand theories van de ontwikkelingspsychologie:
o Psychodynamische theorieën
Onderzoeken de invloed van universele biologische driften en
levenservaringen op ontwikkeling(sstadia) (endogene theorie)
Freud:
o Biologische driften
o Psychoseksuele stadia
o Persoonlijkheid bestaat uit drie structuren:
Primitieve id: primitieve en instinctieve deel van de
geest dat seksuele en agressieve driften en
verborgen herinneringen bevat
Ego: realistische deel dat bemiddelt tussen
verlangens van het id en superego
Superego: moreel geweten
Erikson:
o Culturele, sociale factoren
o Psychosociale stadia
o Behaviorisme
Het veranderen van gedrag door het leggen van verbanden tussen gedrag en
de consequenties ervan
Ontwikkeling is het gevolg van:
Watson: klassiek conditioneren
Skinner: operant conditioneren
Bandura: modeling, self-efficacy
3
, o Constructivistische theorie
Piaget: een kind construeert actief zijn eigen werkelijkheid, gebaseerd op zijn
eigen ervaringen cognitieve ontwikkeling
Cognitieve ontwikkelingsstadia
Experimenten
o Sociaal-culturele theorie
Vygotsky: biologische en sociale factoren zijn bronnen van ontwikkeling,
maar ook cultuur. De bijdrage van genen en omgeving is indirect en loopt via
cultuur
Zone van naaste ontwikkeling
- Verschillen in:
o Onderzoeksdomein (cognitief, emotioneel, sociaal, lichamelijk)
- Moderne theorieën over de ontwikkeling:
o Evolutionaire theorieën
Overleving en reproductie gedrag
o Information-processing theorieën
Informatieverwerking in het brein, geheugen
o Systeemtheorieen
Dynamische systeem theorie
Ecologische systeem theorie (Bronfenbrenner)
Onderzoeksopzet in OP onderzoek:
- Longitudinaal design: dezelfde kinderen op meerdere meetmomenten volgen over de tijd
- Cross-sectioneel design: een groep kinderen op hetzelfde moment onderzoeken
- Cohort-sequentieel design: een aantal groepen kinderen van verschillende leeftijden
(cohorten) volgen over de tijd
- Microgenetisch design: bepaald gedrag van hetzelfde kind intensief bestuderen op meerdere
meetmomenten gedurende een korte periode
Ethiek:
- Tegenwoordig strenge criteria voor onderzoek, die deelnemers beschermen:
o Geen schade
o Vrijwillige deelname en informatie over het onderzoek (informed consent)
o Vertrouwelijkheid van gegevens
LITERATUUR BIJ COLLEGE 1
Zie tabellen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Marinda25. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now