Biologie samenvatting Hoofdstuk 1: Vertering (Biologie voor jou 6VWO)
12 views 1 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Max - Biologie voor jou 6 vwo 2021 Leeropdrachtenboek
Dit is een samenvatting over vertering op basis van de methode Biologie voor jou. De samenvatting bevat plaatjes en binas tabellen waardoor het leerproces makkelijker wordt en zodat je langer dingen blijft onthouden.
De samenvatting bevat de volgende paragrafen:
1.1 Voedingsstoffen
1.2 Het verte...
Biologie samenvatting vertering
1.1 Voedingstoffen
Voeding
De zes groepen voedingsstoffen: koolhydraten, vetten, eiwitten, mineralen, water en
vitaminen.
Eiwitten
Eiwitten zijn ketens van aminozuren, in het verteringsstelsel worden ze afgebroken tot
afzonderlijke aminozuurmoleculen. In het menselijk lichaam zijn er 20 aminozuren, 12
daarvan worden in de lever uit andere aminozuren gemaakt door transaminering. De andere
8 kunnen we zelf niet aanmaken, dit zijn essentiële aminozuren. Bij eiwitsynthese worden
de aminozuren weer gekoppeld tot eiwitmoleculen. Bij een overschot aan eiwitten worden
ze omgezet in glucose (brandstof).
Koolhydraten (sachariden)
Koolhydraten zijn energierijk, maar bij een overschot wordt het grootste deel omgezet als
vet. Een kleiner deel wordt door insuline omgezet in het polysacharide glycogeen wat wordt
opgeslagen als reservestof in de spieren en lever. Voedingsvezels zijn koolhydraten uit
plantaardig voedsel die niet worden verteerd door enzymen van de mens, wel worden ze
deels in de dikke darm afgebroken door enzymen van bacteriën (darmflora). Voedingsvezels
bevorderen de darmperistaltiek.
Vetten (lipiden)
Veel vetten zijn triglyceriden:
de staarten bestaan uit vetzuren:
Je lichaam kan glycerol en vetzuren zelf vormen uit voedingsmiddelen. Wel zijn er essentiële
vetzuren, deze zijn onverzadigd en kan de lichaam niet zelf maken. Vetten zijn ook essentieel
voor de inname van bepaalde vitaminen. De vet cholesterol wordt grotendeels aangemaakt
door de lever en wordt gebruikt voor de productie van hormonen, gal en vitamine D. Ook
worden uit triglyceriden fosfolipiden gemaakt, hierbij is een vetzuur vervangen door
fosforzuur.
Mineralen (zouten)
Mineralen functioneren als bouwstoffen, bepaalde mineralen die in kleine hoeveelheden
nodig zijn heten spoorelementen. Zoals fluor dat nodig is voor versterkt tandglazuur en ijzer
voor de vorming van hemoglobine. Ook zijn spoorelementen vaak bestanddelen van
enzymen en hormonen.
, Vitaminen
Veel vitaminen zijn bestanddelen van enzymen (cofactoren), ze zorgen er dus voor dat
stofwisselingsreacties goed verlopen. Vitamine B is een verzamelnaam voor verschillende
vitaminen uit het vitamine-B-complex. Sommige vitaminen in voedsel zijn provitamines, je
lichaam kan hiermee zelf de vitamines vormen. Een gebrek aan vitaminen veroorzaakt
gebreksziekten. In tabel 82A kan je alle vitamines vinden.
De enige vitamine die je lichaam kan vormen is vitamine K, deze wordt gemaakt door
bacteriën in de dikke darm (darmflora).
1.2 Het verteringsstelsel
Het darmkanaal
In het darmkanaal worden eiwitten, koolhydraten en vetten afgebroken tot kleine moleculen
(de verteringsproducten) door enzymen. De verteringsproducten worden via cellen in de
darmwand opgenomen in het bloed. De wand van het darmkanaal bevat kringspieren en
lengtespieren, hierdoor kan de darm darmperistaltiek uitvoeren. Hierdoor wordt voedsel
gemengd met verteringsappen (afkomstig van verteringsklieren) die vaak enzymen
bevatten.
Mechanische vertering: het kauwen van voedsel en het mengen van de voedselbrij door de
darmperistaltiek.
Chemische vertering: bewerking van voedsel door enzymen.
Verteringsorganen
In de mond wordt voedsel gemengd met speeksel, speeksel bevat enzymen die inwerken op
het voedsel. Door de peristaltiek van de slokdarm komt de voedselbrij in de maag.
De maag heeft bij de ingang en uitgang een kringspier die de passage van voedsel reguleert.
Wanneer de kringspier bij de uitgang van de maag (de maagportier) zich ontspant gaat het
voedsel naar de twaalfvingerige darm.
Gal en darmsap
Gal wordt gemaakt door de lever en in de galblaas opgeslagen. Gal bevat galkleurstoffen
(afbraakproducten van dode rode bloedcellen) en galzuren. Galzuren verdelen grote
vetdruppels in kleine druppeltjes: emulgatie, vervolgens worden ze omgezet in galzouten.
De alvleesklier produceert alvleessap. De dunne darm scheidt darmsap af. Darmsap en
alvleessap bevatten enzymen.
Vertering bij dieren
Eencellige organismes nemen voedsel op doormiddel door fagocytose. Fagocytose is het
proces waarbij het membraan van een cel vaste deeltjes omsluit en zo een holte binnen de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sanne004. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.95. You're not tied to anything after your purchase.
