Fundamenten van de
psychologie
Samenvatti ng boek: fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert)
Inhoud
Hoofdstuk 1 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Wat is psychologie?....................2
Hoofdstuk 3 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Waarnemingen...........................5
Hoofdstuk 4 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Conditionering............................8
Hoofdstuk 5 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Het geheugen...........................10
Hoofdstuk 7 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Intelligentie..............................13
Hoofdstuk 6 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Motivatie..................................14
Hoofdstuk 9 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): Psychopathologie.....................16
Hoofdstuk 10 uit fundamenten van de psychologie (Marc Brysbaert): therapieën..............................19
H1, H3, H4, H5, H6, H7, H9, H10
,Hoofdstuk 1 uit fundamenten van de psychologie (Marc
Brysbaert): Wat is psychologie?
Psychologie: Dit is een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij de
gedragsevidentie gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die aan dat gedrag ten
grondslag liggen.
Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk gemaakt hebben.
De eerste invloedrijke geschriften over het functioneren van mens kwamen van Plato en Aristoteles.
Voor hen was de menselijke rede (ware, onzichtbare wereld van onveranderlijke, ideale vormen)
belangrijker dan observatie. Observatie had namelijk alleen toegang tot het zichtbare, continu
veranderende wereld, waarin ok de dieren leefden. (dieren hadden volgens hun geen rede waardoor
de dieren de realiteit niet konden begrijpen).
Na de val van het Romeinse Rijk was de Rooms-Katholieke kerk de belangrijkste kennis houder. Ze
vertaalden de geschriften van Plato en Aristoteles naar een kerkelijke leer.
De Copernicaanse revolutie
In de 16-17 eeuw groeide in EU een nieuwe vorm van kennisvergaring. Deze was gebaseerd op
systematische observatie en actief ingrijpen in de wereld. Dit wordt de ‘Wetenschappelijke revolutie’
genoemd. Nicolaus Copernicus kwam er als eerst op dat de aarde om de zon zou draaien i.p.v.
andersom.
Galileo Galilei publiceerde daarna als eerste een boek waarbij hij dit Copernicaanse model
verdedigde. Hierbij zaten ook observaties.
Isaac Newton heeft deze inzichten dan weer verder uitgewerkt. Hij schreef hierover de eerste
wiskundige formules.
De groeiende invloed van wetenschappers leidde tot het ontstaan van twee aparte culturen.
De klassieke, humanistische cultuur (alfa): Bestuderen en uitbreiden van de bestaande cultuur en
kunst is het ideaal.
De nieuwe, natuurwetenschappelijke cultuur (Bèta): Volledige samenleving moet heringericht
worden op basis van wetenschappelijke inzichten.
De evolutietheorie (Charles Darwin)
Levende wezens zijn volgens deze theorie een resultaat van een aanpassingsproces aan
veranderende omstandigheden. Binnen elk soort bestaan aangeboren individuele verschillen,
waardoor niet elke eigenschappen in even grote mate aanwezig waren (Genetische variatie).
Eigenschappen die niet goed aansluiten bij de omgeving, verminderen de overlevings- en
voortplantingskansen van het individu (natuurlijke selectie). survival of the fittest
Het ontstaan van de psychologie
René Descartes: Dualisme, rationalisme, nativisme en een mechanische kijk op de wereld.
- Dualisme:
De overtuiging dat mensen uit twee onafhankelijke elementen bestaan: lichaam en geest
De geest heeft een vrije wil (geen invloed van natuurwetten) en vormt de kern van menselijk
denken. Het lichaam is alleen een omhulsel van de geest en heeft geen invloed op de geest.
- Rationalisme:
, Ware kennis is gebaseerd op de rede, die door het toepassen van logica nieuwe informatie
afleidt uit bestaande.
- Nativisme:
De overtuiging dat de mens aangeboren kennis heeft, die het uitgangspunt vormt van alle
andere, afgeleide kennis.
- Mechanisme kijk op de wereld:
Het universum is een machine die wiskundig beschreven kon worden. God had de machine in
werking gesteld en het menselijke lichaam was er een onderdeel van (invloed door
natuurwetten) de geest was los hiervan.
Empirisme (John Locke)
Het empirisme ging er vanuit dat de inhoud van de geest niet gevormd is door de aangeboren ideeën
en afgeleide inzichten, maar via zintuigelijke ervaringen die met elkaar geassocieerd worden.
Structuralisme
Een stroming die op basis van introspectie (=kijken naar eigen bewustzijn van binnenuit) de structuur
van het bewustzijn probeerde te ontdekken.
Functionalisme (door Amerikanen)
Vooral gericht op toegepaste psychologie. Studie van de geest, de mentale processen en bewuste
ervaring)
Behaviorisme (Watson)
Dit is een psychologische stroming waarin men het standpunt neemt dat enkel observeerbaar,
meetbaar gedrag het onderwerp kan vormen voor psychologisch onderzoek en theorievorming. (dus
vooral objectief kunnen vaststellen).
Het behaviorisme is geïnspireerd door het positivisme. Dit was een beweging die beweerde dat
natuurwetenschappen de beste manier waren om de wereld te begrijpen en kennis te genereren.
De behavioristen namen hier 3 ideeën uit mee:
- Idee 1: theorieën moesten gebaseerd worden op directe observaties die door anderen
herhaald kunnen worden. Concepten moesten dan ook in een operationele definitie
gevormd worden.
- Idee 2: onderscheid moeten maken tussen onafhankelijke en afhankelijke variabelen.
Onafhankelijke variabelen (stimulus): Karakteristieken van de situatie die op de persoon of
het dier inwerken en die door de onderzoeker gemanipuleerd kunnen worden.
Afhankelijke variabelen (respons) : Gedragingen van de persoon of dier die onderzoeker kan
meten om na te gaan of de onafhankelijke variabele invloed gehad heeft.
daarom heet behaviorisme ook wel S-R-psychologie
- Idee 3: beschrijven van precieze relatie tussen stimulus en respons in vorm van wiskundige
wet.
Freud en het hermeneutische alternatief
psychoanalyse: Volgens deze theorie waren het bewustzijn en het gedrag slechts zeer oppervlakkige
fenomenen en lag de ware oorsprong van het ontstaan van persoonlijkheidsverschillen en mentale
stoornissen bij onbewuste krachten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samanthasmid. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.69. You're not tied to anything after your purchase.