Verhouding: verwijst naar de wijze waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en tot
elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin vormgeven aan deze
verschillen. Het verwijst ook naar onderlinge betrekkingen tussen staten.
Sociale ongelijkheid: een situatie waarin verschillen in al dan niet aangeboren kenmerken
consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke
verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.
Samenwerking: het proces waarin individuen, groepen en/of staten meerdere relaties
vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.
Conflict: een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om eigen
doelen te bereiken.
Macht: het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken
en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten.
Gezag: macht die als legitiem beschouwd wordt.
8.1 Sociale ongelijkheid bestuderen
4 verschillende soorten sociale ongelijkheid
- Ongelijke verdeling van economische hulpbronnen -> geld en bezit
- Ongelijke verdeling van sociale hulpbronnen -> contacten met mensen
- Ongelijke verdeling van symbolische hulpbronnen -> status en aanzien
- Ongelijke verdeling van politieke hulpbronnen -> macht en gezag
Mensen hebben in de samenleving een bepaalde plek op de maatschappelijke ladder, dit is
je maatschappelijke positie. Wanneer meerdere mensen een vergelijkbare maatschappelijke
positie hebben, heet dit een sociale laag. De indeling hiervan heet sociale stratificatie.
Sociale stratificatie is te onderscheiden in 5 klassen:
1. Bovenlaag van kapitaalbezitters en topbestuurders (rijk & machtig)
2. Ondernemersklasse van bezitters van kleine en middelgrote bedrijven
3. Professionele middenklasse van hoog opgeleiden
4. Arbeidersklasse van relatief laag opgeleiden
, 5. Onderklasse van mensen met weinig geld, status en macht
Wanneer er in een land weinig mogelijkheid is om te stijgen of dalen op de maatschappelijke
ladder, heeft het land een gesloten samenleving. Wanneer deze mogelijkheid er wel is, heet
dat een open samenleving. Dit kan worden bereikt door bijvoorbeeld goed en betaalbaar
onderwijs te hebben of een toegankelijke gezondheidszorg.
8.2 Hoe sociale ongelijkheid ontstaat
Positietoewijzing zijn altijd zaken waar je zelf niet al te veel invloed op hebt, zoals je
migratieachtergrond. Het gaat over de maatschappelijke oorzaken die van buitenaf op de
persoon of groep inwerken.
Positieverwerving zijn zaken waarbij je zelf invloed heeft op je positie. Het gaat om het
verkrijgen van een maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon of de
groep waartoe hij behoort, bijvoorbeelde je prestaties op school. Het zijn bewuste keuzes
die een bijdrage kunnen leveren aan het verwerven van een bepaalde positie.
3 soorten van kapitaal
- Economisch kapitaal -> financieel bezit of hoog inkomen
- Sociaal kapitaal -> connecties, netwerken, mate van respect
- Cultureel kapitaal -> culturele compensaties, kennis, houdingen, opvattingen en
smaak
Als iemand zijn kapitaal hoog is, is er een grotere kans dat deze persoon stijgt op de
maatschappelijke ladder.
Veranderingen van sociale ongelijkheid:
- Europeanisering en globalisering
- Informatisering en digitalisering
- Veranderende man-vrouwverhouding
- Stijging opleidingsniveau
- Ontwikkeling naar postindustriële samenleving
De theorie van het pluralisme gaat uit van een verdeling of spreiding van de macht over
verschillende groepen, zoals vakbonden, politieke partijen en sportclubs. In een
pluralistische samenleving is er toegang tot macht door bijvoorbeeld petities en
pressiegroepen.
De machtselitetheorie gaat uit van een relatief kleine elite die veel macht heeft. Binnen de
groep mag de elite beslissingen nemen. Deze persoon vervult meerdere sleutelposities.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annemijnkerstholt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.46. You're not tied to anything after your purchase.