Summary
Samenvatting opvoeden in verwarrende tijden
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting opvoeden in verwarrende tijden
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: koenenneking • 7 year ago
By: renatovanheyningen • 7 year ago
Seller
Follow
leraartje
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Wordt er nog opgevoed?Wat is opvoeding?
Opvoeding is jonge mensen helpen om later als verantwoordelijke mens min of meer
zelfstandig door het leven te kunnen gaan. Die hulp is nodig, want als een mens geboren
wordt komt hij volkomen hulpeloos terecht in een totaal vreemde wereld. Een baby is
afhankelijk van zijn omgeving: fysiek, materieel, sociaal, cultureel en moreel. Huilen is een
natuurlijk signaal dat andere direct in beweging zet. Van opvoeding is pas sprake als
volwassenen zich door alle afhankelijkheden zich voelen aangesproken, voor het kind gaan
zorgen en het helpen geleidelijk zelfstandig te worden.
Een natuurlijke reactie is de basis achter opvoeden maar het is nog géén opvoeden. De
mens heeft als een met rede begaafd en zichzelf daarvan bewust wezen een aparte plaats in
de schepping en dat heeft ook consequenties voor wat we als opvoeding zien. Biologisch
gezien is de mens, stelt Portmann, het meest hulpeloze van alle zoogdieren. Dat komt omdat
hij in vergelijking met de aap te vroeg geboren wordt en veel meer tijd nodig heeft om
volwassen te worden. Vanwege de te vroege geboorte heeft het mensenkind een
achterstand.
De mens is eigenlijk onderbedeeld met instincten en dat moet in het eerste levensjaar, die
Portmann als ‘sociale moederschoot’ betitelt, ingehaald worden. De ontwikkeling komt niet
vanzelf tot stand. Het mensenkind kan alleen overleven in een bepaalde cultuur. Die cultuur
fungeert als het ware als een ‘tweede natuur’ van de mens, die de mogelijkheden en grenzen
van zijn bestaan bepaalt. Om zich de betekenissen van die cultuur eigen te maken zijn
‘wegwijzers nodig’, die duidelijk kunnen maken welke die betekenissen zijn en welke weg
men te gaan zal hebben.
Het verhaal van de opvoeding berust echter niet alleen op de hulpeloosheid van de baby en
de afhankelijkheid van de jonge mens. Kinderen zijn namelijk ook zelf actief in dit proces, en
wel van het begin af aan. In vrijwel elk kind zit een sterke drang om volwassenen in zijn
omgeving tot adequaat gedrag te dwingen en een grote potentie om de eigen afhankelijkheid
te overwinnen. Naarmate een kind zich verder ontwikkelt en zich zijn cultuur meer eigen
maakt wordt het zelfstandiger. De emancipatiedrang is essentieel. Als een mens deze drang
niet of onvoldoende heeft, zal de ontwikkeling tot volwassene problematisch worden en
zullen er ook grote problemen ontstaan in de opvoeding. De conclusie luidt dus dat in de
pedagogiek afhankelijkheid en zelfstandigheid complementaire (aanvullende) begrippen zijn.
Opvoeding komt neer op zowel afhankelijkheid als zelfstandigwording. In een samenspel van
enerzijds afhankelijkheid en sturing door anderen en anderzijds actieve toewending tot de
wereld wordt het kind gevormd en kan het zichzelf vormen tot iemand die zich op moreel
aanvaardbare wijze zal redden in de maatschappij. Afhankelijkheid en zelfstandigheid
hebben een biologische basis maar zullen zich binnen een culturele context manifesteren.
Vooral de culturele en morele afhankelijkheid van de jonge mens zouden weleens veel
langer kunnen duren dan veelal beseft wordt, en het tekort aan besef hiervan zou weleens
veel van de huidige problemen in opvoeding en onderwijs kunnen verklaren.
Eroderende pedagogische verhoudingen
In een cultuur in crisis is opvoeden voor de doorsnee ouder een zware opgave. Opvoeden is
direct verbonden met de dragende waarden van een cultuur. Als deze waarden niet meer
vanzelfsprekend zijn ontstaan er per definitie ook pedagogische problemen. De
vanzelfsprekende natuurlijkheid van de opvoeder is grotendeels verdwenen. Als gevolg
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leraartje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now