Samenvatting boek Dit is onderzoek! - Ben Baarda ................................................................................. 1
Inleiding ............................................................................................................................................................. 2
Hoofdstuk 1 | Wat wil je weten? ....................................................................................................................... 2
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag?......................................... 2
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag ...................................................... 4
1.3 Wat zijn onderzoekseenheden en eigenschappen/kenmerken? ............................................................ 6
1.4 Wat is er al bekend over het onderzoeksonderwerp? ............................................................................ 6
1.5 Gaat het om beschrijven, exploreren of toetsen? .................................................................................. 8
1.6 Is het onderzoek uitvoerbaar? ................................................................................................................ 9
Hoofdstuk 2 | Kies je een opzet waarmee je de onderzoeksvraag kunt beantwoorden? ................................ 11
2.1 Wat is een onderzoeksontwerp? .......................................................................................................... 11
2.2 Welke vorm van kwantitatief onderzoek is geschikt? ........................................................................... 12
2.3 Welke vorm van kwalitatief onderzoek is geschikt? ............................................................................. 16
2.4 Populatie of steekproef, en bij een steekproef: hoe? ........................................................................... 17
Hoofdstuk 3 | Verzamel je op de juiste manier de gegevens? ......................................................................... 19
3.1 Hoe worden kenmerken in meetbare termen vertaald? ...................................................................... 19
3.2 Welke dataverzamelingsmethode wordt gebruikt? .............................................................................. 20
3.3 Is de dataverzameling betrouwbaar en valide? .................................................................................... 23
- .............................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.4 Wat is een goede opzet voor het doen van onderzoek met bestaande gegevens? Fout! Bladwijzer niet
gedefinieerd.
- .............................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.5 Wat is een goede opzet voor een interview of een enquête? ......... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
- .............................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.6 Wat is een goede opzet voor obervatieonderzoek> ........................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Hoofdstuk 4 | Hoe analyseer en rapporteer je de gegevens? .......................................................................... 28
4.1 Hoe analyseer je kwantitatieve gegevens? 4.1.1 – 4.1.3 ...................................................................... 30
4.2 Hoe analyseer je kwalitatieve gegevens? 4.2.1 – 4.2.2 ......................................................................... 33
Hoofdstuk 3 en 4
,Inleiding
Evidence based à dat je beslissingen gebaseerd zijn op feiten en niet alleen op vermoedens.
Onderzoeksresultaten moeten valide en betrouwbaar zijn.
Er zijn verschillende soorten onderzoek:
• Toegepast onderzoek: onderzoek dat moet bijdragen aan praktijkoplossingen.
• Kwantitatief onderzoek (gesloten vraag): doe je om zaken vast te stellen door middel
van cijfers die je analyseert.
• Kwalitatief onderzoek (open vraag): gebruik je om te ontdekken.
Hoofdstuk 1 | Wat wil je weten?
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag?
Een onderzoeksplan of -verslag begint altijd met een introductie of inleiding. In
deze inleiding wordt de achtergrond van het onderzoek geschetst. In de
introductie ga je van breed naar smal. Je begint breed met het formuleren van het
probleem en de achtergrond van het probleem, en je eindigt smal met de te
beantwoorden onderzoeksvraag.
Bij de vertaling van een probleem in een onderzoeksvraag moet je achtereenvolgens
nadenken over de volgende zaken:
1. De probleemstelling
2. De doelstelling
3. De onderzoeksethiek
4. De onderzoeksvraag
1.1.1 Probleemstelling
Een probleem moet worden opgelost. Je hebt informatie nodig om een probleem op te
lossen. In een onderzoek wordt begonnen met de probleemstelling. “De probleemstelling is
de achtergrond waaruit de onderzoeksvraag voortkomt”.
Om een probleem te kunnen oplossen, is er behoefte naar informatie. Het is de taak van de
onderzoeker om goede informatie te leveren. Op basis van die informatie bedenken anderen
een oplossing en voeren zij deze uit. Het probleem dient geanalyseerd te worden. Dit is vaak
een lastige en ingewikkelde klus, omdat er niet makkelijk achterhaald kan worden waar het
probleem is ontstaan. Hierdoor kan het probleem moeilijk worden aangegeven.
,Hetzelfde geldt voor marktonderzoek. Als een producent aan een onderzoeker vraagt om
aan te geven hoe hij zijn marktaandeel kan vergroten, dan is dit geen onderzoeksvraag, maat
een beleidsvraag. Het antwoord op een beleidsvraag is meestal een advies wat je als
instelling of bedrijf moet doen.
Bij probleemformulering moet je informatie betrekken die al aanwezig. Het is verstandig om
niet zelf het wiel uit te vinden. Ga daarom opzoek naar al aanwezige informatie.
Tabel 1.1 Voorbeelden van een beleidsvraag en een onderzoeksvraag
Type vraag Voorbeeld Rol onderzoeker
Beleidsvraag Hoe lossen we het probleem Nee
van de relatief grote
werkloosheid onder oudere
werknemers op?
Onderzoeksvraag Wat zijn de ideeën van Ja
werkgevers over het in
dienst hebben of nemen van
oudere werknemers?
1.1.2 Doelstelling
Onderzoek doe je altijd met een bepaald doel. “De doelstelling is het antwoord op de vraag
waarom je onderzoek doet, wat je ermee wilt bereiken.” Uit de doelstelling blijkt er een
verschil tussen:
• Zuiver wetenschappelijk onderzoek: het doel is om met onderzoek alleen kennis te
verzamelen.
• Toegepast onderzoek: wordt er ook kennis verzamelt, maar ook toegepast. De
verzamelde kennis moet bijdragen aan de oplossing van een probleem.
Beiden moeten op een wetenschappelijk verantwoorde wijze worden uitgevoerd. Op
wetenschappelijk verantwoorde wijze onderzoek doen betekent dat je op een verantwoorde
en te controleren manier onderzoek doet.
Tabel 1.2 Verschillen tussen toegepast en zuiver wetenschappelijk onderzoek
Soort onderzoek Omschrijving Eis
Toegepast onderzoek Onderzoek dat kennis Wordt op wetenschappelijk
oplevert om verantwoorde wijze
praktijkproblemen op te uitgevoerd
lossen
Zuiver wetenschappelijk Onderzoek dat Wordt op wetenschappelijk
onderzoek wetenschappelijke kennis verantwoorde wijze
oplevert, niet noodzakelijk uitgevoerd
voor de oplossing van
problemen
1.1.3 Onderzoeksethiek
Voordat je met je onderzoek start, moet je jezelf afvragen of het ethisch verantwoord is om
het onderzoek uit te voeren. Soms moet hier schriftelijke toestemming voor hebben van een
ethische commissie. Maar ook als die toestemming niet nodig is, moet je je afvragen of je
, onderzoek ethisch verantwoord is. De Nederlandse branchevereniging van
marktonderzoekers (MOA) hanteert duidelijke ethische richtlijnen, namelijk de richtlijnen
voor de Europese associatie van marktonderzoekers (ESOMAR).
Je kunt alleen onderzoek uitvoeren als je op de volgende vragen positief kunt antwoorden:
> Doet de respondent vrijwillig mee?
> Ondervindt de respondent geen negatieve gevolgen van het onderzoek?
> Legt de onderzoeker goed uit wat hij gaat doen en waarom?
> Zijn de onderzoeksresultaten minimaal vertrouwelijk, maar het liefst anoniem?
> Wordt het onderzoek op een betrouwbare en valide manier uitgevoerd?
1.1.4 Onderzoeksvraag
De onderzoeksvraag is de rode draad die zowel door de opzet als door het onderzoek zelf
loopt. “De onderzoeksvraag is de vraag waarop het onderzoek antwoord moet geven.” Het is
belangrijk dat de onderzoeksvraag helder en duidelijk te beschrijven. Soms is het verstandig
om eerst een open vooronderzoek te doen.
De onderzoeksvraag is dus de belangrijkste vraag van het onderzoek. Daarnaast zijn er
deelvragen die vragen beantwoorden die ook betrekking hebben op de onderzoeksvraag.
Soms kan je deelvragen ook weer splitsen in subvragen.
Om problemen te inventariseren is het handig om een mindmap te maken, waarin je alle
genoemde onderdelen van het probleem overzichtelijk weergeeft.
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag
1.2.1 Open en gesloten onderzoeksvragen
Er zijn twee verschillende soorten onderzoeksvragen:
1. Open onderzoeksvraag: wanneer onderzoekers niet weten wat zij kunnen
verwachten van het onderzoek. à Interview
2. Gesloten onderzoeksvraag: wanneer onderzoekers weten wat zij kunnen verwachten
van het onderzoek. Doordat onderzoekers weten wat zij willen observeren, kunnen
zij gericht vragen stellen.
1.2.2 Kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Bij kwalitatief onderzoek gaat het vooral om het verkrijgen van inzichten en minder om
harde, getalsmatige onderbouwde feiten. Hierin vind je dus vooral beschrijvingen en vrijwel
geen numerieke tabellen of grafieken. Hier vormen uitgewerkte gespreks- en/of
observatieverslagen het uitgangspunt van de analyse (open vragen). Daarnaast kunnen ook
foto’s en video’s een belangrijke databron zijn.
“Kwalitatief onderzoek is onderzoek waarbij problemen in en van situaties, gebeurtenissen
en personen beschreven en geïnterpreteerd worden met behulp van gegevens van
kwalitatieve aard, zoals belevingen, ervaringen en betekenisverleningen, die verzameld zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shaylamooijekind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.