College aantekeningen Secret Intelligence (GE2V19007)
59 views 4 purchases
Course
Secret Intelligence (GE2V19007)
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
College aantekeningen voor de cursus Secret Intelligence (GE2V19007). In dit document vind je zowel aantekeningen van de hoorcolleges als van de werkgroepen als voorbereiding op het tentamen.
Samenvatting Secret Intelligence
Inhoudsopgave
Samenvatting Secret Intelligence..................................................................................1
Hoorcollege notities.......................................................................................................3
HC 1 – inleiding tot de inlichtingenwereld..................................................................3
Korte geschiedenis van intelligence: concepten en continuïteiten........................3
Intelligence vandaag..............................................................................................4
Het belang van de praktijk van ‘human intelligence’ (humint)...............................4
HC 2 – de Cambridge Five........................................................................................6
Otto.........................................................................................................................6
NKVD (KGB) illegale residenten in Londen die ‘de Vijf’ runden............................6
De Cambridge Five................................................................................................6
Wat gebeurde er met ‘de 5’ na de rekrutering?.....................................................6
Schade aan het westen..........................................................................................7
‘Stalin’s englishmen’...............................................................................................8
Wat gebeurde er met Otto?....................................................................................8
Conclusie................................................................................................................8
HC 3 – contra-inlichtingen.........................................................................................9
Waarom contra-inlichtingen...................................................................................9
Wat zijn contra-inlichtingen....................................................................................9
Contra-inlichtingen: enkele belangrijke concepten..............................................10
Hoe gaat CI op zijn doelwit af?............................................................................10
HC 4 – geheimhoudingsculturen.............................................................................11
Paradoxale verhouding tussen geheime diensten en democratieën...................11
Openheid..............................................................................................................11
Verspreiding van macht.......................................................................................12
Rechtsstaat..........................................................................................................12
Privacy..................................................................................................................12
Wederzijds vertrouwen.........................................................................................12
HC 5 – gastcollege 1................................................................................................13
Humint intelligence – informatie vergaren met menselijke bronnen....................13
Samenwerkingen nationaal..................................................................................13
Samenwerkingen internationaal...........................................................................13
Ethiek van inlichtingenoperaties en samenwerkingen.........................................13
, Waar loop je tegen aan/ wat gaat er vaak fout?..................................................13
HC 6 – geheimhouding en democratie....................................................................14
Maatschappelijke en politieke reacties op I&V- diensten....................................14
(Gedeeltelijke) oplossingen..................................................................................14
Conclusie..............................................................................................................16
Werkgroep notities.......................................................................................................17
WG 1 – introductie...................................................................................................17
WG 3 – wie zijn de agenten? En waarom doen ze het?.........................................17
WG 4 – geheimhoudingscultuur vs. democratische transparantie..........................17
Self reinforcing secrecy........................................................................................17
WG 5 – gastcollege..................................................................................................18
Braat & De Jong...................................................................................................18
Stasi......................................................................................................................18
Literatuurdebat stasi & west duitse rechts-extremisten.......................................19
WG 6 – geheimhouding en democratie...................................................................19
Begrippen.............................................................................................................19
WG 7 – gastcollege..................................................................................................19
Active measures...................................................................................................19
,Hoorcollege notities
HC 1 – inleiding tot de inlichtingenwereld
Kim Philby – Cambridge 5. Werkte voor de soviet unie. Daarna bij MI6
(dubbelspion). Tragisch leven, depressie, drank, hertrouwen. Het ging Philby om het
spel van bedrog en spioneren. Hij is hiermee zijn eigen ondergang geweest.
Korte geschiedenis van intelligence: concepten en continuïteiten
Vroege intelligence
Griekse ‘covert action’
Circa 12de-11de eeuw v. Chr. – Paart van Troje.
In de bijbel
Spionnen van Mozes komen terug van het beloofde land. Ze durven niet aan om
binnen te vallen. Drie lessen:
Spionnen moeten professioneel zijn
Politiek onafhankelijk zijn
Rapporteren in geheim
Operatie Jericho: de twee oudste beroepen ter wereld komen samen. Rahab en de
twee spionnen van Joshua. Hierbij zijn lessen toegepast. Is goed afgelopen
China: Sun Tzu
Heeft ‘The Art of War’ geschreven. Gaat over hoe oorlog te voeren en winnen.
Omschreef vijf typen spionnen:
Lokale spionnen (agenten)
Interne spionnen in (vijandige) overheden (infiltraties (Philby))
Spionnen van de vijand (turn around double agents)
Vervangbare spionnen (pion-offer)
Spionnen die terugkomen met informatie (illegals)
Oude India
Chandragupte Maurya (320 v. Chr.)
Richtte netwerken op van geheim agenten, dubbelagenten, spionnen & ‘contra-
spionnen’.
Vroege Franse intelligence
Kardinaal Richelieu (1585-1642)
Hij richtte een ‘leger van koninklijke spionnen’ op die iedere afwijkende mening
berichtten. Hij bemoeide zich erg veel met internationale zaken. Door internationaal
verspreide spionnen had hij erg veel invloed.
Begin van de Britse Intelligence
Sir Francis Walsingham (1532-1590)
“Controller of Intelligence” van Koningin Elizabeth 1 st.
, Onderhield een netwerk van informanten en infiltranten in Engeland en katholieke
landen gekant tegen Engelse reformatie.
Franic Bacon – eerste gebruik van term “Mol”.
Vroege Amerikaanse Intelligence
George Washington. Stuurde infiltranten. Ook was hij groot fan van verspreiden
valse informatie (aanvalsplannen).
Intelligence vandaag
Er zijn veel continuïteiten in de spionage wereld. Maar ook grootte verschillen (na de
tweede wereldoorlog):
De gigantische technologische voorderingen (techint) -> informatie kan
realtime gedeeld/vergaard worden. Veel en snel informatie beschikbaar.
Schoner (geen gevaar voor agents etc). Maar wel kans dat alles tegen jezelf
gebruikt wordt (hacken etc), het wordt onpersoonlijk, te veel informatie.
Inlichtingendiensten werken voor een staat ipv één hoofdpersoon
(institutionalisering) -> gecentraliseerde aansturing, in dienst van de overheid,
professionalisering, beter toezicht, internationale samenwerkingen.
Vijf int’s
Sigint – communicatie, signalen, telint
Masint – metingen en signalen
Geoint – geospatiale beelden (radar, infrarood, etc)
Humint – menselijke bronnen
Osint – open bronnen
Inlichtingendiensten zijn:
Primair extern gericht, op het buitenland
Inlichtingen vrijwel altijd incomplete legpuzzel
Interpretatieverschillen, twijfel
Zelden 100% zeker
Inlichtingendienst: derde-landoperatie. Voorbeeld: KGB in Wenen (was neutraal in de
oorlog, een veiligere locatie).
Veiligheidsdiensten zijn:
Veiligheidsdiensten (domestic intelligenece)
o Primair intern gericht: binnenland
Beveiligingsonderzoeken (antecedentonderonderzoek)
Veiligheid (beveiliging) overheid en bedrijfsleven
Onderzoek ongeacht strafbare feiten
Opereert (i.t.t. inlichtingendienst) dus op eigen terrein
Nederland heeft een gecombineerde dienst (uniek)
Het belang van de praktijk van ‘human intelligence’ (humint)
Humint blijft wel van belang:
Onthulling intenties
Bevestiging vermoedens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Provoost. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
