Twee mensbeelden
- Homo economicus: rationele dader
- Homo sociologicus:
o Invloed van de sociale omgeving
o Mens als betekenis gevend wezen
Gelegenheidstheorieën (homo economicus)
- Gelegenheid is genoeg om een misdaad te plegen
o Iedereen kan dader (en slachtoffer) worden
- Routine activiteiten theorie (met Eck’s triangle)
o Gemotiveerde dader (handler)
o Aantrekkelijk doelwit (guardian)
o Afwezigheid van toezicht (manager)
- Gemotiveerde dader maakt een snelle afweging, maar bounded rationality
o O.b.v. beperkte cues in de omgeving
o Geen tijd om veel na te denken over de (lange termijn) gevolgen
- Rationele dader =/= voorbereide dader
o Voorbereiding kan toenemen naarmate er meer delicten zijn gepleegd, maar
het hoeft niet altijd volledig voorbereid te zijn
- Aantrekkelijk doelwit
o CRAVED
Concealable
Removable
Available
Valuable
Enjoyable
Disposable
o VIVA
Value
Inertia
Visibility
Available
Levensloopcriminologie (invloed van sociale omgeving)
- Keerpunt/levensfasen
o Een gebeurtenis in het leven van een dader die leidt tot een verandering in
levensomstandigheden
o Vooral m.b.t. de sociale omgeving: gezin, werk, activiteiten
- Typologie van daders
o Persisters: jong geleerd, oud gedaan
Ongestructureerd leven
o Desisters
Stabiliteit door keerpunt
o Intermittent offenders
Stopt even en gaat dan weer door
, - Slechte start =/= (persistente) dader
- Criteria voor desistance door een keerpunt
o Afsnijden van het verleden
o Positief effect van het sociale netwerk: toezicht en steun
o Verandering van en structuur in routine activiteiten
o Verandering van identiteit
Culturele omgeving (mens als betekenis gevend wezen)
- Drijfveren en aantrekkingskracht van de daad verklaart daderschap
o Niet meer de ‘achtergrond’ als verklaring
- Focus op de ervaring van normovertreding
- Drijfveer: alledaagse morele emoties
o Bv vernedering, rechtvaardigheid, arrogantie, spot, cynisme, wraak, etc
- Aantrekkingskracht van normovertreding
o Bv kick, sensatie, trots, eerherstel, zelfbevestiging, etc
- Betekenisgeving wordt geplaatst in een bredere culturele context (normen en
waarden)
o Tijd- en plaatsgebonden
Gelegenheidstheorieën Homo economicus:
- Afweging kosten-baten
- Snel plezier, geen pijn
- Gelegenheid bepaalt de uitkomst van de afweging
Gewoon of bijzonder?
- Alledaagse routines
- Criminaliteit is niets bijzonders
- Daders zijn normale mensen
Rationele keuze
- Afweging kosten-baten
Levensloopcriminologie Homo sociologicus (sociale omgeving):
- Sociale omgeving vormt de dader
- Ook desistance wordt verklaard vanuit de sociale
omgeving -> keerpunten
Gewoon of bijzonder?
- Chaotisch en disfunctioneel leven
- Marginale positie in de samenleving
- Afwijkend van de norm
Agency
- Handelen en keuzes in context
Culturele criminologie Homo sociologicus (mens als betekenis gevend):
- Cultuur vormt de daderschap
- Daderschap wordt verklaard uit de betekenis van
normoverschrijding -> sensatie, thrill
Gewoon of bijzonder?
- Sensatiezucht zit in de menselijke aard
- Dus daders zijn niet per se bijzonder
- Maar: criminele daden zijn geen ‘routineuze’
handelingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sacharuepert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.