Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Samenvatting van h8 van het boek geschiedeniswerkplaats. Samenvatting uit havo 4. Samenvatting en uitleg bij elk kenmerkend aspect uit tijdvak 8. De tijdlijn gaat van 1800 tot nu.
8.1; de industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving.
Dit is de periode 1800-nu, oftewel de moderne tijd. Door de nieuwe machines ontstond de industrie.
Er ontstond industrialisatie waardoor de industrie uitgebreid werd. Er ontstonden industriele
revoluties. Ondernemers en uitvinders kregen een grote rol in deze tijd. In deze tijd ontstond er een
industriële samenleving. Het grootste deel van de bevolking woonde in de stad. Industrie en
diensten waren de belangrijkste middelen van bestaan. Boeren verhuisden ook naar de stad.
Bedrijven werden groter en er kwamen meer arbeiders. Dit was ook de tijd van de komst van
elektriciteit. Na 1890 veranderde er zo veel dat er gesproken werd van een 2e industriële revolutie.
Hierin namen Duitsland en de VS de leidende rol van Groot-Brittannië over.
8.2; De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen, liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionnalisme en feminisme
Na de ondergang van Napoleon maakten Europese regeringsleiders op het Congres van Wenen
(1814-1815) afspraken over de naoorlogse orde. De Zuidelijke Nederlanden werden bij Nederland
gevoegd. Nederland werd een monarchie, met Willem I, als koning. Overal op Europese vasteland
werden burgerrechten beperkt. Voorrechten van adel en de kerk werden hersteld. Er ontstonden
politiek-maatschappelijke stromingen; Socialisme, Reformisme, Nationalisme, Liberalisme en
Conservatisme. Liberalisme was de eerste. Zij gingen voor vrijheid voorop. Liberalisme had vooral
aanhang van de burgers. Daarna ontstond nationalisme, zij gingen voor voorliefde voor het eigen
volk. Kregen vooral aanhang in landen die geen staat waren. Toen kwam socialisme, meer gelijkheid,
daarna reformisme, verbeteringen voor arbeiders, en als laatste conservatisme. Zij gingen voor het
behouden van bestaande toestanden. Zij waren tegen verandering en de nieuwe rechten en vrijheid
die iedereen kreeg. In 1830 kreeg Frankrijk een nieuw koningshuis. België scheidde zich toen los van
Nederland.
8.3; Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan
het politieke process.
In de jaren 1815 tot 1919 werd bijna overal in Europa de democratie uitgebreid. Maar de
democratisering verliep niet overal op dezelfde manier en ging niet overal even ver. 1848,
revolutiejaar, na opstand in Parijs werd het in Nederland ook onrustig. Nederland kreeg een
parlementair stelsel waarbij de volksvertegenwoordiging de hoogste macht heeft. Nederland was
nog geen democratie. In 1887 werd kiesrecht uitgebreid. In 1917 kwam algemeen mannenkiesrecht,
in 1917 kregen alle vrouwen passief kiesrecht, en in 1919 kregen vrouwen actief kiesrecht. Toen was
Nederland een parlementaire democratie met algemeen kiesrecht. Pruisen had tot 1848 geen
grondwet en de macht van de koning werd door niets beperkt. Vanaf 1848 kwamen in de Paulskerk
in Frankfurt een nationaal parlement bijeen. Zij stelde een grondwet op voor de toekomstige Duitse
natiestaat. Pruisen had vanaf 1850 een grondwet en een gekozen parlement.
8.4; De opkomst van emancipatiebewegingen.
Vrouwenkiesrecht was een belangrijk doel van het feminisme, de beweging die streefde naar gelijke
rechten voor vrouwen ten opzichte van mannen. Feministen waren vooral vrouwen uit de hogere
burgerij. Onder invloed van het feminisme werd de positie van vrouwen in veel landen verbeterd.
Moeders kregen bijvoorbeeld medezeggenschap over de kinderen. Steeds meer meisjes gingen naar
de middelbare school en de universiteit. In Duitsland ontstond rond 1870 het confessionalisme. Dit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijn2112. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
