Summary
Beknopte samenvatting Duurzame Delta 2022/23 voor BEIDE tentamens
- Course
- Institution
Literatuur van alle hoorcolleges (m.u.v. hoorcollege 13 en 15) Aantekeningen alle hoorcolleges (m.u.v. hoorcollege 11)
[Show more]
Seller
Follow
dmtenhoven011100
Content preview
Samenvattingen literatuur Duurzame Delta1
Zegwaard & Wester (2014)
Gaat over hoe overheden, wetenschappers en ecologische systemen samen evolueren met
betrekking tot het beleid omtrent het water in Nederland Hoe zijn feiten geconstrueerd en
gebruikt in beleidsvorming?
Na overstromingen in ’53 kwamen de Delta-werken; half open (compromis ecologie vs veiligheid) en
klaar in jaren ’80.
- Na afronding werd de opvatting “leven met het water” i.p.v. “vechten tegen water”
o Veiligheid is nog steeds belangrijkst, maar klimaat heeft sterke rol gekregen
Wetenschap (berekeningen) was erg belangrijk in het besluitmakingsproces voor het gevecht tegen
het water.
- Wetenschappelijke modellen werden gebruikt als watermanagement-instrumenten en
vervolgens om maatregelen te treffen
- Maar: modellen zijn bevooroordeeld door wetenschappers en niet-wetenschappelijke en
ecologische inzichten zijn ook belangrijk zoals bij de Philips-dam
o Haven Antwerpen zou minder vervoer krijgen; verzilting; algen; etc.
Maken van Delta-werken (Philips-dam) gaat gepaard met probleemstellingen tijdens en na de bouw
die leiden tot nieuwe inzichten en oplossingen.
- De algen waren bijvoorbeeld een probleem met meerdere gevolgen
o Ganzen, rot, verontreiniging vers water
Dus: overheid maakt besluiten voor het watermanagement in Nederland aan de hand van de
wetenschappelijke bevindingen (modellen) en de belangen van de natuur of mensen. Besluiten gaan
geenszins vloeiend, want er zijn altijd belanghebbenden die iets willen dan wel niet willen.
2
Nederland in het Holoceen
H2
Holoceen – 11700 jaar geleden
- Meeste van Nederlandse landschap ontstaan in deze tijd
- Miljoenen jaren aan klimaatschommelingen (glacialen en interglacialen) ging eraan vooraf
o Door fluctuaties in de draaiing van de aarde om de zon (excentriciteit), veranderende
stand aardas (obliquiteit) en veranderingen in tolbeweging (precessie) Milankovic
cycli
o En hoge hoeveelheid kooldioxide in atmosfeer warme periode en andersom
o Ligging continenten
- Warme periode na een lang glaciaal (100.000 jaar (Weichselien))
- Nederland was toendra, maar door komst Holoceen veel bos en stijgende zeespiegelstijging
door smelting
, H3
Landschap NL
- NL lag nog niet aan zee toen HLC begon
- Veel veenpakketten door drassige landschap en afzettingen zand en klei
o Zeespiegelstijging
- Waddenzee met veel zand en klei
o Met getijdengebieden met geulen waar de zee het land in kon trekken
- Zeespiegelstijging was echter niet de enige factor voor landschapsvorming NL, want
temperatuurstijging is na de spurt 11700 jaar geleden vrij stabiel gebleven
o Bodemdaling
Glacio-isostatie
Als een ijskap smelt, veert de korst hieronder op door verlies gewicht
en zakt het aanliggende gedeelte dat niet onder de ijslaag lag
Tektoniek
Inklinking
Ontwatering van gebieden die voor veel procent uit water bestaan
(veen of klei)
- Uiteindelijk stopte verschuiven van de kust door sedimentaanvoer vanuit rivieren en
veenlandschap
4
Bosatlas
Weer: momentopname, klimaat: gemiddelde in langere periode
Hoge – en lagedrukgebieden: Polen; zonlicht schuin koud, evenaar andersom.
- Lucht verplaatst zich van de tropen naar de polen door verschillen in warmte hoge en
lagedrukgebieden
Straling: Meeste warmte op aarde komt door straling van de zon
- Straling wordt geabsorbeerd en weerkaatst stralingsbalans
Seizoenen: scheve stand van de aardas om het etmaal anders en elliptische baan om aardas: ’s
zomers staat de zon rechter op de aarde en schijnt het langst en ’s winters andersom.
Neerslag: vochtige lucht koelt af en condenseert; kans op regen neemt toe
Neerslagoverschot = neerslag – verdamping waterbalans
Broeikasgassen houden warmtestraling meer vast stralingsbalans neigt meer naar absorptie, want
straling wordt weer teruggekaatst naar oppervlak en minder kan ontsnappen CO2 uitstoot
belangrijkst
Noordpool warmt sneller op dan Zuidpool vanwege warmere waterstromen en smelting van ijs dat
nu minder zonlicht weerkaatst. Op zee ook minder temperatuurstijging dan op land want water
warmt minder snel op.
Klimaatscenario Antropoceen: IPCC; 5 scenario’s met verschillende omstandigheden
(bevolkingsgrootte, technologie, bbp etc.) en klimaatmodellen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dmtenhoven011100. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76747 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now