Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Duitsland in Europa
Kort en bondige samenvatting van het eerste hoofdstuk van historische context. Zelf ga ik volgend jaar geschiedenis studeren en haal altijd achten op mijn toetsen.
Duisland in Europa (1918 – 1991)
Paragraaf 4.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1918-1945)
Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor
Duitsland en Europa (1918-1945)?
Na de Eerste Wereldoorlog werd Duitsland een parlementaire democratie in de oorlog
had de legertop alle macht, maar in de laatste weken van de oorlog besloten ze een
democratische regering te vormen met de sociaaldemocraten, liberalen en confessionelen
- De legertop zag in de dat de oorlog verloren was en de geallieerden eisten dat
Duitsland een democratie werd daarom kon een democratische regering beter
over een wapenstilstand onderhandelen
- Bovendien hoefden de legertop zichzelf niet over te geven zo kregen de
democraten de schuld van de nederlaag
Hoewel de nederlaag onvermijdelijk was, gaf de marineleiding de oorlogsschepen nog de
opdracht voor een grote slag maar de matrozen weigerden en vielen wapenopslagplaatsen
aan arbeiders sloten zich toen bij de muiters aan daarna gingen steeds meer
mensenmassa’s (inclusief soldaten) de straat op om vrede te eisen
- 11 november wapenstilstand
De eerste naoorlogse parlementsverkiezingen leverden een grote meerderheid op voor de
democratische partijen, in de zomer nam het parlement een democratische grondwet aan
Omdat het in Berlijn onrustig was kwam het parlement tijdelijk in Weimar bijeen
Republiek van Weimar
- Ondanks de grote democratische meerderheid was de democratie vanaf het begin
wankel keizer was gevlucht maar de oude conservatie elite zat er nog zij wilden
het liefst terug naar de oude toestand
- Tegelijk werd de democratie bestreden door extremistische groepen van links en
rechts
Al op 4 januari 1919 brak er een communistische opstand uit de regering vroeg het leger
om hulp
- Extreemrechtse ex-militairen richtten vrijkorpsen op (=gewapende groepen
vrijwilligers) die de opstandelingen met grof geweld aanvielen
Door het geweld verloor een groot deel van de Duitse bevolking zijn vertrouwen in de
democratie kreeg een nieuwe klap door verdrag van Versailles
- Duitsland werd daarin als hoofdschuldige aan de oorlog aangewezen en kreeg hoge
herstelbetalingen opgelegd
- Bijna alle Duitsers vonden het een schande, maar de regering tekende toch omdat
Duitsland anders zou worden bezet
Conservatieven en rechtsextremisten reageerden woedend ze noemden degenen die
eraan meewerkten landverraders en misdadigers
- Volgens hen had Duitsland de oorlog niet verloren, maar was het ten onder gegaan
door ‘een dolkstoot in de rug’ (dolkstootlegende) van de democratische leiders die
1
, om een wapenstilstand hadden gevraagd en van de socialistische arbeiders en
soldaten die in opstand waren gekomen
- Deze complottheorie was onjuist maar leek geloofwaardig omdat in de oorlog geen
schot op Duitse bodem was gelost en de legerprogaganda de hele oorlog de indruk
had gewekt dat Duitsland aan de winnende hand was
Mede door de dolkstootlegende verloren de democratische partijen bij de verkiezingen van
1920 hun meerderheid en die kregen ze tijdens de Weimarrepubliek nooit meer terug
democraten werden afhankelijk van de steun van conservatieven, niet krachtig geregeerd
- De regeringen die elkaar opvolgden stonden machteloos tegenover economische
problemen en staatsgeweld van extremistische groepen van links en rechts
De Duitse economie leed onder de hoge herstelbetalingen en het verlies van gebieden met
steenkool en andere grondstoffen, dat ondergroef het vertrouwen in de democratie nog
meer, vooral toen in 1923 de economie stilviel
- Oorzaak ruzie met geallieerden over de herstelbetalingen
- Omdat Duitsland niet snel genoeg betaalde, bezetten Franse troepen het Ruhrgebied
om kolen, staal en machines weg te halen
De Duitse regering riep de bevolking op om uit protest hiertegen te staken om de stakers
te betalen, liet ze geld bijdrukken dat leidde tot enorme inflatie, waardoor de Duitse mark
in een paar maanden vrijwel waardeloos waren
Uiteindelijk gaf de Duitse regering haar verzet tegen de geallieerden op en zagen de
geallieerden in dat zij hun geld alleen konden krijgen als de Duitse economie zich herstelde
en de relaties werden verbeterd Onder leiding van de Amerikaan Dawes werd in 1924
een plan opgesteld om Duitsland geld te lenen voor economisch herstel Dawesplan
- Hierdoor bloeide de Duitse economie op van 1924-1929 de internationale
spanningen verdwenen
- In 1925 erkende Duitsland de nieuwe westgrens met Frankrijk als definitief en werd
het toegelaten tot de Volkenbond
Na de beurskrach in New York in 1929 ging het toch weer mis, Duitsland was een van de
landen die het hardst getroffen werden door de wereldwijde recessie in de jaren 1930 de
economische crisis leidde opnieuw tot politieke chaos
- De conservatieven en de democraten waren het oneens over de aanpak van de crisis
daardoor gingen veel Duitsers stemmen op totalitaire partijen die beweerden dat
zij wel de oplossing hadden
Bij de verkiezingen boekten de KPD (=communistische partij) en de NSDAP veel winst in
1932 hadden ze de meerderheid in de Rijksdag
De nazipartij was ontstaan uit een van de vele extreem-nationalistische groepjes die na de
oorlog in Duitsland was opgericht Hitler had zich er kort na de oprichting bij aangesloten,
hij bleek enorm talent als redenaar en propagandist te hebben
- In zijn boek Mein Kampf gaf hij de schuld voor de Duitse nederlaag en alle andere
problemen aan de joden
Hitler wilde de oorlog overdoen, om Duitsland te laten heersen over Europa, overzeese
koloniën had Duitsland niet nodig de Duitsers moesten in het oosten lebensraum,
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmabesselink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.
