Medische kennis 3 – orgaanstelsels
MC zenuwstelsel: anatomie en functie CZS
Bouw zenuwstelsel: hersenen, ruggenmerg en zenuwen.
Algemene functies van zenuwstelsel:
1. Regulatie activiteiten van weefsels en organen
2. Coördinatie van activiteiten van weefsels en organen
3. Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies
4. Coördinatie van contacten met de buitenwereld
5. Coördinatie van psychische functies
Centraal zenuwstelsel (CZS) = hersenen en ruggenmerg
Perifeer zenuwstelsel (PZS) = hersenzenuwen, ruggenmergzenuwen en zenuwen van het vegetatieve
zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel (CZS)
Hersenvliezen Meninges
Hersenventrikels en liquor
Doorbloeding hersenen
Grote hersenen Cerebrum
Tussenhersenen Diencephalon
Hersenstam Truncus cerebri
Kleine hersenen Cerebellum
Ruggenmerg Medulla spinalis
Hersenvliezen (meninges)
6= Dura meter (harde vlies)
7= Arachnoida mater (spinnenwebvlies)
8= Pia mater (zacht vlies)
Bij achterhoofdsgat gaan hersenvliezen over in ruggenmergvliezen.
Hersenventrikels en liquor
‘’binnenkamers’’= de hersenventrikels.
Hersenvocht = liquor cerebrospinalis
Liquor:
• Weefselvocht (afkomstig uit bloed)
• Vorming in plexus choroïdeus
(ventrikelwand-Pia mater)
• 500ml/dag
• Afvoer via granulationes
arachnoideales
Functies liquor:
,• Aanvoeren O2, voedingsstoffen (m.n. glucose)
• Afvoeren afvalstoffen
• Constante inwendige druk
• Bescherming tegen stoten en schokken
• Ondersteunt gewicht van hersenweefsel
Bloed-hersenbarrière:
• Selectief doorlaten van stoffen
• Liquor heeft constante samenstelling
Doorbloeding – aanvoer
• Hoog zuurstof- en glucoseverbruik
• 750ml bloed/min naar hersenen
• Lastig: tegen zwaartekracht in
• Aanvoer:
– Via aa. carotis interna (inwendige
halsslagaders)
– Via aa. Vertebralis (wervelslagaders)
• Collaterale circulatie: cirkel van Willis
(slechts bij 25-30% compleet) maakt collaterale
circulatie in de hersenen mogelijk.
Grote hersenen (cerebrum)
Functies van de grote hersenen:
- Motoriek
- Sensoriek
- Bewustzijn
- Dromen
- Denken
- Emoties
- Geheugen
- Intelligentie
- Creativiteit
Uitwendige bouw:
- 2 hemisferen: gescheiden door fissura longitudinalis
- Cortex (grijze stof/schors) en medulla (witte stof)
Hersenvliezen (meninges) van buiten naar binnen:
1. Dura mater (harde vlies) belangrijkste functie is bescherming.
2. Archnoidea mater (spinnenwebvlies) hierin circuleert hersenvocht, dat de hersenen en
ruggenmerg nog extra beschermt tegen schokken en stoten.
3. Pia mater (zachte vlies) voorziet het zenuwweefsel van voedingsstoffen en zuurstof.
(vaatvlies)
Hersenkwabben:
Spraakgebieden:
Meestal linkerhersenhelft
Brocacentrum:
Motorisch spraakcentrum
Besturing van spieren mond/keelholte
Wernickecentrum:
Begrip van taal/spraak
Schorsgebieden:
Motorische schors:
Pyramide- / extra-pyramidale banen
• Rechter hemisfeer bestuurt linker lichaamshelft, en andersom
• Zenuwbaan kruist in verlengde mergnof in ruggenmerg
Basale ganglia:
• Communicatie met cerebellum
Motorisch/sensorisch
Primaire/secundaire schors
Limbische systeem
> nauwe samenwerking met prefrontale cortex.
Cerebellum (kleine hersenen)
Coördinatie van de motoriek:
- Vloeiende beweging
- Gecoördineerde motoriek
Vertaalcentrum tussen lichaam en hersenen, bijsturen van
beweging.
Ruggenmerg (medulla spinalis)
Afferent: perifeer > centraal = opstijgend, sensibel
Aanvoer van prikkels naar de hersenen.
Efferent: centraal > perifeer = afdalend, motorisch
Vanuit de hersenen (ruggenmerg) naar spieren/klieren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller indyveldkamp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.57. You're not tied to anything after your purchase.