Naderhand werd de activiteitstheorie verder verfijnd. De Selectieve
Optimalisering met Compensatie (SOC) theorie is hier een voorbeeld van.
Het SOC-model (Baltes & Baltes, 1990; Baltes & Carstensen, 1996) baseert
zich op de ontwikkelingspsychologie en bekijkt het ouder worden als een
proces van winnen en verliezen. Gepensioneerden zullen hun
(vrijetijds)activiteiten en het aantal activiteiten aanpassen aan hun
verminderende gezondheid en lagere energiepeil. ‘Selectie’ staat dan
voor het selecteren van minder activiteiten en interessevelden, maar wel
deze met het meeste prioriteit voor de gepensioneerde. ‘Optimalisering’
verwijst naar het inzetten op die activiteiten die het meest bijbrengen aan
het leven (& die zo goed mogelijk blijven uitvoeren) en ‘compensatie’
verwijst naar het gegeven dat men bepaalde activiteiten die niet meer
mogelijk zijn compenseert met andere, eventueel nieuwe, activiteiten. Op
deze manier verandert enkel de manier waarop doelen verworven worden,
maar niet het doel op zich (Dorfman, 2013). De SOC-these is volgens
Kleiber et al. (2008) het model dat de laatste jaren het meest theoretische
en empirische ondersteuning krijgt voor succesvol ouder worden. Zij
stellen daarenboven dat beperkingen die men bij het ouder worden
tegenkomt ook positieve effecten kunnen hebben.
VOORBEELD DOOR AUTEURS VAN SOC-MODEL: ARTHUR RUBINSTEIN
Het favoriete voorbeeld van Baltes gaat over de heer Arthur Rubinstein,
die tot op hoge leeftijd een succesvol concertpianist kon blijven. Deze
, pianist paste de SOC-theorie toe door een steeds kleiner aantal
muziekstukken in te studeren en hij koos alleen de stukken die hij heel
graag speelde (selectie). Vervolgens oefende hij extra lang om die stukken
onder de knie te krijgen (optimalisatie). En elke keer laste hij, voorafgaand
aan een sneller gedeelte, een langzaam deel in. Hierdoor leek het alsof hij
sneller speelde dan hij in werkelijkheid deed (compensatie).
ACTIVE AGEING (WHO, 2002)
Active ageing is the process of optimizing opportunities for health,
participation and security in order to enhance quality of life as people age.
Proces, waarbij men gezondheid, participatie en veiligheid in het
licht van het hebben van kwaliteit van leven wil stimuleren en
kansen creeëren
Ouderen zo lang mogelijk grip laten hebben op hun eigen leven
Ouderen zo lang mogelijk willen laten bijdragen aan economie en
maatschappij
DUS: Gezond & actief ouder worden -> langer zelfstandig grip
hebben op het leven
HEALTHY AGEING (WHO, 2015)
The process of developing and maintaining the functional ability that
enables wellbeing in older age. Functional ability is about having the
capabilities that enable all people to be and do what they have reason to
value.
This includes a person’s ability to:
Meet their basic needs (basisnoden voldoen)
Learn, grow and make decisions (leren, groeien en beslissingen
nemen)
Be mobile (mobile zijn en zelfstandig verplaatsen)
Build and maintain relationships (bouwen aan relaties)
Contribute to society (kunnen bijdragen aan samenleving)
Proces om ervoor te zorgen dat mensen zo functioneel mogelijk blijven
functioneren (functioneren staat centraal)
ONTWIKKELINGSTAKEN
“Een ontwikkelingstaak is een taak waarmee de mens in een
bepaalde periode van zijn leven geconfronteerd wordt en daarop
een antwoord dient te zoeken en vinden”
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jyttevanwemmel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.28. You're not tied to anything after your purchase.