Summary
Eindexamen geschiedenis samenvatting (juni 2021)
- Course
- Level
Deze beknopte samenvatting heb ik volledig gebruikt voor mijn eindexamen. Incl samenvattingen van video's Jort geschiedenis en kenmerkende aspecten.
[Show more]
Seller
Follow
Femkevdn
Content preview
CE samenvatting geschiedenis - Video’sJortgeschiedenis (Historische contexten)
Britse rijk
1 - Engeland tegen Spanje
Europese expansie:
- Economisch: grondstoffen, goud
- Politiek: groter rijk
- Cultuur: nieuwsgierigheid & verspreiding Christendom
Eind 16e eeuw: Engelse verkennen Noord-Amerika → op zoek naar mogelijke uitvalsbasis
in strijd met Spanje en eventuele kolonie.
1585: Roanoke → eerste Engelse kolonie
Reformatie leidt tot splitsing Christendom in Europa. De anglicaanse kerk ontstaat in
Engeland: de koning had zich losgemaakt van het gezag van de paus. De koning stuurt dus
of het meer katholiek of meer protestant is. Spanje was erg katholiek waardoor er een strijd
kwam.
Katholieke konings Filips II van Spanje sturut de ‘onoverwinnelijke Armada (oorlogsvloot) om
Engeland aan te vallen. Aanval mislukt. Engeland verslaat Spanje, maar Engeland kan
eerste kolonie in Noord-Amerika niet behouden.
2 - De eerste Engelse kolonisten
In 17e eeuw stichtten Engelsen nieuwe kolonies in Noord-Amerika. Verschillende redenen
voor vertrek naar koloniën:
- Landbouwgrond
- Handel (met inheemse bevolking)
- Werkgelegenheid en nijverheid
- Goud en zilver
- Geloofsvervolging in Europa
Streng calvinistische puriteinen vinden Anglicaanse kerk te katholiek, ze waren bang voor
vervolging in Engeland en ze vluchtte naar Nederland. Hier waren ze bang om hun cultuur te
verliezen in de republiek dus vertrekken ze naar Noord-Amerika.
1620: Stichting van puriteinse nederzetting in New England (VS). Doel was om een geheel
nieuwe puriteinse calvinistische samenleving te starten. Zij worden gezien als de Pilgrim
Fathers: voor vaders van de Verenigde staten.
Veel indianen werden tot slaaf gemaakt of hun gebied werd ingenomen door de kolonisten.
De kolonisten waren afhankelijk van de inheemse bevolking maar keken op hun neer als
‘barbaarse Indianen’. Inheemse bevolking stierf enorm snel → veel oorlogen en Europese
ziektes.
,3 - Verschillende soorten koloniën
13 Britse koloniën in Noord- Amerika:
- Noorden: vestigingskolonien
- Bevolking: vooral Europeanen en hun afstammelingen
- Leven van:
- Landbouw
- Handel
- Nijverheid
- Zuiden: plantagekolonien
- Bevolking: groter deel uit slaven
- Moesten op de plantages werken voor bijv katoen en tabak.
In alle Engelse koloniën werd gebruik gemaakt van slavenarbeid. De slavenhandel groeit
enorm door de driehoekshandel → RAC (Royal African Company) monopolie in West-Afrika.
4 - De Amerikaanse revolutie
18e eeuw: verlichting
- ‘Alles met behulp van verstand kon worden verklaard. Dat zou bijdragen aan de
vooruitgang van de samenleving.’
- Verlichting zorgt voor grote veranderingen in het denken over de
samenleving. Ze waren tegen een samenleving gebaseerd op traditie en
bijgeloof maar wilde juist een samenleving gebaseerd op de rede.
- Europese kolonies komen in aanraking met verlichte ideeën
- Rousseau: volkssoevereiniteit
- Bevolking heeft het hoogste gezag.
- Overheid gebonden aan een grondwet.
- Locke: volkssoevereiniteit & natuurlijke rechten
- Ieder mens heeft van nature recht op leven, vrijheid en bezit.
- Montesquieu: trias politica
- Scheiding van de machten: scheiding wetgevende, uitvoerende en
rechterlijke macht.
Amerikaanse kolonisten krijgen steeds meer kritiek op Engeland: uiteindelijk wilde ze geen
belasting meer betalen als ze geen politieke vertegenwoordiging hadden in het Engelse
parlement → begin amerikaanse onafhankelijkheid.
1776: Amerikanen roepen onafhankelijkheid uit. Aantal jaar oorlog maar het lukt. Vs wordt
een onafhankelijke federale staat. De VS krijgen een grondwet gebaseerd op ideeën van de
verlichting.
5 - Slavernij en abolitionisme
Royal African Company kreeg monopolie in West-Afrika.
Eind 18e eeuw: abolitionisme komt op→ streven naar afschaffing van de slavenhandel en
de slavernij.
1807: verbod op slavenhandel in het Britse Rijk (niet meer handelen in slaven).
Economische neergang en het belang van het Caribische gebied (ook veel slavenhandel)
voor het Britse rijk nam sterk af.
1833: verbod op slavernij in het Britse Rijk.
6 - India en de EIC
, Eind 18e eeuw: zwaartepunt binnen het Britse rijk verschuift van Amerika naar India.
Redenen voor verminderd belang van Amerika:
- 1776: Amerikaanse onafhankelijkheid
- 1807: verbod slavenhandel
East India Company (EIC) krijgt de macht in India, monopolie in handel Azië. Vanaf begin
17e eeuw al factorijen in India, zij drijft handel met de vorsten van het Mogolrijk. 18e eeuw:
onderkoningen worden steeds machtiger in het Mogolrijk → rijk valt uit elkaar → EIC
profiteert hiervan en breidt macht over India uit, mede dankzij militaire macht.
1765: verdrag van Allahabad → afspraken tussen Mogolkeizer en EIC na een door de EIC
gewonnen veldslag. Afspraken:
- Diwani: EIC had recht om belasting te innen (in Bengalen)
- Toelage voor onderhoud paleis.
- Militaire steun (tegen betaling)
7 - Brits bestuur in India
India levert veel geld op voor EIC:
- Handel van Indiase producten
- Innen van belasting → Verdrag van Allahabad.
Royal Navy en het Brits-Indische leger zijn belangrijk voor het Britse rijk.
Brits-Indische leger bestaat uit Indiase soldaten onder leiding van Britse officieren. Officieren
van EIC sturen Indiase vorsten aan en die sturen de bevolking aan.
1857: opstand van soldaten in het Brits-Indisch leger groeit uit tot algehele opstand (door
kogels met dierlijk vet ivm moslims en hindoes).
8 - Modern imperialisme in India
19e eeuw:
- Industrialisatie: machinale productie in fabrieken wordt het belangrijkste middel van
bestaan (fabrieksproducten).
- Modern imperialisme: verovering en exploitatie van koloniale gebieden
(grondstoffen).
Heerschappij over India gaf politiek en militair aanzien, maar was voor Groot-Brittannië
vooral economisch belangrijk. Britten zetten plantages op voor de verbouw van
handelsgewassen (dit keer zonder slaven). India wordt een belangrijk afzetgebied voor de
Britse industrieproducten. Import van goedkopere Britse producten zorgt voor achteruitgang
van Indiase huisnijverheid → failissementen en hongersnood.
Verder breiden de britten hun macht steeds verder uit via spoorwegen. Ook het Suezkanaal
was erg belangrijk.
9 - Indian National Congress (1885)
Britten verstevigen ook hun culturele greep op de kolonie:
- Meer emigratie van Britten naar India door snellere verbinding.
- Engels wordt de voertaal in de rechtspraak en het onderwijs.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Femkevdn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73243 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now