In dit document zijn alle relevante leerdoelen van de onderwerpen van A&F samengevat voor de kennistoets, ook zijn er verduidelijkende afbeeldingen aan toegevoegd. LET OP, niet alle onderwerpen die behandeld zijn in de les zijn toetsstof. De onderwerpen die in deze samenvatting aan bod komen zijn:
...
Hoe zijn je hersenen ‘opgebouwd’ en wat is hun functie?
Groeven in hersenen noem je sulcus/sulci. Bekende zijn:
- Sulcus centralis
- Sulcus lateralis
Windingen in hersenen noem je gyrus/gyri vergroting oppervlakte
De hersenen bestaan uit de volgende delen:
- Cerebrum (grote hersenen)
- Diencephalon (tussenhersenen)
- Truncus cerebri (hersenstam)
- Cerebellum (kleine hersenen)
Cerebrum (grote hersenen)
Bouw
- Bestaan uit twee helften noem je hemisferen. Ze zijn asymmetrisch qua functie
- De hersenschors noem je ook wel de cortex en bestaat uit grijze stof, ofwel
dendrieten (cellichaam van neuron).
- Bevat primaire somatotopie representeert delen van het lichaam wat we
kunnen bewegen, en secundaire motorische schorsgebieden gebied van Broca
motorisch taalcentrum schade betekent dat iemand verstaanbare taal spreekt,
zonder logica
- Bevat primaire en secundaire sensorische schorsgebieden gebied van Wernicke
sensorisch taalcentrum schade betekent dat iemand taalbegrip heeft verloren
- De medulla noem je ook wel merg, en bestaat uit witte stof axon (uitloper van
neuron)
- Bestaan uit 3 functionele delen
1. Associatiebanen: verbinden corticale gebieden binnen zelfde hemisfeer
2. Commissuren: verbinding 2 hemisferen voorbeeld: corpus callosum
3. Afferente (input) en efferente (output) banen
- De hersenen hebben 4 kwabben
1. Frontaalkwab
2. Pariëtaalkwab
3. Temporaalkwab
4. Occipitaalkwab
Functie
- Vormen domein van gedachten, gevoelens, bewuste functies en geheugen
- Start aan- en bijsturing van complexe bewegingen
Vaak zitten het centrum van Brocka en Wernicke aan de linkerkant van de hersenen, en
daarom zijn er taalproblemen als er een linkszijdig CVA plaatsvindt.
Cerebellum (kleine hersenen)
- Coördinatie, balans, evenwicht, oogmotoriek
- Reflexen, taalkundigen en cognitieve processen: controle over denken, emoties en
motivatie
Dan zijn er ook nog verschillende vliezen te onderscheiden, en bespreken we de
bloedaanvoer
Vliezen
- Dura mater (harde vlies)
- Archnoidea mater (spinnenwebvlies)
- Pia mater (zachte vlies)
Bloedaanvoer
- A. carotis interna a. cerebri anterior / a. cerebri
media
- A. vertrebrales a. basilaris a. cerebri posterior
(links/rechts anastomose a. communicans
posterior)
- Cirkel van Willis (circulus arteriosus cerebri) a.
cerebri media, a. cerebri posterior + anastromose, a.
communicans posterior
, Welke functie hebben de 4 verschillende kwabben in je hersenen?
Er zijn in de grote hersenen 4 kwabben te onderscheiden:
1. Frontaalkwab
2. Temporaalkwab
3. Pariëtaalkwab
4. Occipitaalkwab
Frontaalkwab
- Intelligentie
- Executieve functies: plannen, organiseren,
impulscontrole, gedrag beheersen,
besluitvorming
- Sociaal zijn, verlies aan flexibiliteit,
onaangepast / wisselend gedrag
- Bevat centrum van Broca
Temporaalkwab
- Geheugen, gedrag, gehoorvermogen, visuele perceptie
- Niet in categorieën kunnen indelen, veranderd seksueel gedrag
- Minder geheugen (links), gesproken woorden
- Ongeremd praten (rechts)’
- Bevat centrum van Wernicke
Pariëtaalkwab
- Oog-handcoördinatie, problemen woorden schrijven/lezen, links rechts verwarring
- Ruimtelijk oriëntatie, moeite met rekenen, neglect, volgorde bepalen is moeilijk
- Apraxie handelingen worden niet meer op de juiste manier uitgevoerd
- Verwerken van pijn, tast, gevoel, motoriek, aandacht
Occipitaalkwab
- Verwerken van visuele informatie
- Kleur en beweging herkennen (inschatten in verkeer)
- Vlekken zien, gezichtsvelduitval, woordblindheid
- Simultaan waarnemen, iets groter of kleiner inschatten
Wat is een CVA?
CVA staat voor cerebrovasculair accident. Eigenlijk is het een verzamelnaam voor meerdere
dingen:
- Herseninfarct (80%)
- Hersenbloeding (20&, ook wel intracerebrale bloeding)
- Transient Ischaemic Attack (TIA) telt eigenlijk niet mee omdat het tijdelijk is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaravanBlitterswijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $6.61. Je zit daarna nergens aan vast.