Samenvatting Hoofdstuk 21 biologie over afweer en daarbij verplichte onderdelen CE en SE stof VWO 6 (ook voor Havo handig)
0 view 0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Voor VWO 6 en Havo 5 leerlingen stof voor het SE, CE of toelatingstoets Biologie of geneeskunde over afweer en de daarbijbehorende onderwerpen zoals bloedgroepen.
Binastabel staat aangegeven.
Samenvatting gemaakt vanuit boek nectar 4e editie vwo6 en aantekeningen.
Succes met leren!
Biologie Hoofdstuk 21 Afweer
§21.1 Geen indringers
Mechanische afweer bij dieren en mensen: het inwendig wordt door dekweefsel beschermd
tegen schadelijke invloeden van het uitwendig milieu. Het is een fysieke barrière tegen
ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen.
Dekweefsels: een laag nauw aaneengesloten cellen, waar grote moleculen en
ziekteverwekkers niet doorheen kunnen. Voorbeeld is opperhuid: buitenste laag is
hoornlaag, bestaande uit dode cellen met bacteriën.
De opperhuid groeit vanuit de basale cellenlaag, deze is dun en bestaat uit stamcellen. De
oudere dochtercellen worden door nieuwe naar oppervalk gestuurd, hierna wordt hoornlaag
gevormd.
De lederhuid zit onder opperhuid: elastische vezels die huid soepel maken en zintuigen
bevatten.
Onderhuids vetweefsel zit onder lederhuid: warmte-isolatie.
Melanocyten: pigmentvormende cellen, lange uitlopers met korrels melanine in basale
cellenlaag. Dit melanine/pigment beschermt DNA.
In slijm zitten bacteriedodende stoffen.
Door trilharen wordt slijm richting keelholte afgevoerd. Vaak overleven de bacteriën de
biochemische barrière van de maag niet. Dit is pH van 1-3.
Mechanische afweer bij planten: een vorm van afweer tegen herbivoren zoals stekels en
doornen.
Chemische afweer bij planten: een vorm van afweer waarmee planten zich beschermen
tegen herbivoren, via voor deze dieren schadelijke stoffen.
Door de huidmondjes te sluiten kan een plant verhinderen dat er meer bacteriën
binnenkomen.
§21.2 Niet-specifieke afweeer
Virussen: een virusdeeltje met erfelijk materiaal en eromheen eiwitkapsel en soms een
membraan van eiwitten afkomstig van gastheer en virus = virusenvelop.
De eiwitten van virus hechten aan receptormoleculen op celmembraan van gastheercel. Zo
passeert het virus het membraan of gaat via endocytose de gastheercel in. DNA kan dan
d.m.v. integrase enzym de kern van gastheer in.
Bij RNA-virus kan dat niet, deze gebruikt ook reverse transcriptase:
- RNA wordt DNA enkelstrengs – reverse transcriptase
- Er ontstaat dubbelstrengs DNA. M.b.v. DNA-polymerase van gastheercel.
- Na transcriptie en translatie ontstaan nieuwe virusdeeltjes.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller demiduerink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
