Inleiding in de wetenschappelijke methode (PB2802)
Summary
overzichtelijke samenvatting van YouLearn, Ereader en Podcast van de inleiding in de wetenschappelijke methode
67 views 7 purchases
Course
Inleiding in de wetenschappelijke methode (PB2802)
Institution
Open Universiteit (OU)
overzichtelijke samenvatting van inleiding van de wetenschappelijke methode, voorheen wetenschapsfilosofie eventueel met bijbehorende flashcards. zo volledig, maar beknopt als mogelijk.
Inleiding in de wetenschappelijke methode (PB2802)
All documents for this subject (29)
Seller
Follow
Iess
Reviews received
Content preview
Studietaak 0
Vaak worden er 3 kenmerken gekoppeld aan het concept kennis.
1. Het is een opvatting.
2. De opvatting moet waar zijn.
3. Er moet rechtvaardiging voor de opvatting bestaan.
Volgens Peirce zijn er twee mogelijke toestanden waarin de mens zich kan bevinden.
- En overtuigingstoestand
- Een toestand van twijfel
Peirce betoogde dat wetenschappelijk onderzoek de beste methode is om van twijfel af te
komen, maar beschreven ook andere methoden volharden en vermijden, autoriteit en de a
priori methode.
De methode van volharden en vermijden houdt in dat we alle situaties en personen en die
twijfel in ons kunnen oproepen uit de weg gaan.
De methode van Autoriteit is om opvattingen te fixeren en de verantwoordelijkheid voor de
vorming van onze overtuigingen, deels bij Mensen om ons heen neer te leggen. ‘’Ik heb wel 4
professoren gehoord dat het zo is’’.
Bij de a-priori-methode laat je overtuigingen afhangen van bepaalde voorkeuren.
De essentie van Wetenschap volgens Peirce is het verzamelen van gegevens over de wereld
om zo opvattingen te vormen. Welke stroken met de werkelijkheid.
Bij fundamenteel onderzoek is het verkrijgen van kennis een doel op zichzelf. Hierbij wordt
de werkelijkheid systematisch beschreven en wordt beoogd te verklaren Waarom dingen zijn
zoals ze zijn. Deze wetenschappers zijn vooral bezig met het ‘’weten dat’’.
Bij toegepast onderzoek zijn wetenschappers geïnteresseerd In het toepassing van
verworven kennis om bepaalde problemen op te lossen. Ze willen bepaalde gebeurtenissen
,of fenomenen kunnen voorspellen of controle op uitoefenen en zijn vooral bezig met ‘’weten
hoe’’.
CRAAP criteria: - Currency - recent
. - Relevance - relevantie
. - Authority - autoriteit van de auteur
. - Accuraacy - nauwkeurigheid
. - Purpose - doel van de auteur bij het schrijven
Alledaagse definitie van wetenschap is dat wetenschap een verzameling is van de kennis die
afkomstig is van de zintuigen.
Een belangrijk kenmerk van wetenschap is dat zij empirisch is. Dit betekent op basis van
ervaring en waarneming.
De start van de wetenschappelijke revolutie rond 1593 toen Copernicus voorstelde om het
geocentrisch model te vervangen voor het heliocentrisch model.
Descriptieve uitspraken zijn ‘’wat is’’ uitspraken Hier houdt de wetenschappers zich
voornamelijk mee bezig.
Normatieve uitspraken zijn ‘’wat wenselijk is’’ uitspraken. Hierbij wordt een normatief
oordeel gekoppeld aan een descriptieve uitspraak.
,Studietaak 1.
Het, Aristotelische christelijk wereldbeeld beschrijft hoe het universum in een perfecte
goddelijke balans is met de aarde als middelpunt.
De wetenschappelijke revolutie verwijst naar een periode van circa 200 jaar die zich afspeelt
direct naar de Middeleeuwen. Het betreft een periode waarin men het klassieke
aristotelische. Christelijk wereldbeeld begint los te Laten en dit inruilt voor een moderne
wetenschappelijke kijk op de wereld, zoals wij die tegenwoordig kennen.
Meestal wordt de publicatie ‘’de revolutionibus Orbium Coelestium’’ van Nicolaus
Copernicus. (1543) als beginpunt van de wetenschappelijke revolutie aangegeven hierin
beschrijft hij een heliocentrisch model van ons zonnestelsel. In plaats van geocentrisch.
Wetenschapsgeschiedenis in hoofdlijnen.
ca. 600v.Chr – 200v. Chr Griekse filosofie vormt de basis voor ons wetenschappelijk
denken met de tegenstellingen tussen rationalisme en
empirisme.
ca. 200v. Chr – 500n.Chr Romeinse filosofie baseert zich op de oude Grieken en richt
zich vooral op praktische zaken zoals ethiek, recht en politiek.
ca. 500 – 1500 Middeleeuwse geestelijken vermengen kerkelijke dogma's met
antieke filosofie om het christelijke wereldbeeld te schragen.
Ca. 1500 – 1700 De wetenschappelijke revolutie vindt plaats waarin het
Aristotelisch christelijke wereldbeeld wordt vervangen door
een mechanistisch wereldbeeld.
ca. 1700 – 1800 Periode van de verlichting waarin dogmatisch geloof in
autoriteiten wordt ingeruild voor het gebruik van kritisch
verstand.
1800 - heden Moderne tijd waarin de wetenschap een hoge vlucht neemt en
aanzet tot de industriële en digitale revolutie.
Het correspondentie probleem draait om de vraag hoe de inhoud van ons bewustzijn
samenhangt met de werkelijkheid Als we aannemen dat er een materiële wereld is en
constateren dat wij een innerlijke bewustzijn hebben, hoe kunnen wij dan zeker weten dat
onze ideeën over die materiële wereld corresponderen met de wereld zelf?
,Socrates, een Griekse filosoof, was zeer kritisch over het gebruik van de waarneming als basis
voor onze kennis. Iedereen kijkt namelijk vanuit een ander perspectief naar de dingen en zal
daardoor een andere werkelijkheid zien.
Scepticisme het idee dat zekere kennis onbereikbaar is. Dit is een van de vele antwoorden op
het correspondentie probleem.
De Griekse filosoof Plato, leerling van SOCRATES, beroept zich op ons verstand de ratio als
fundamentele bron van kennis. Zintuigen zijn volgens hem geen betrouwbare bron van
informatie.
Rationalisme vertrekt vanuit het idee dat de reden de enige of voornaamste bron van kennis
is.
Deductie een redenering van een algemeen principe naar specifieke gevallen.
1. Alle Mensen zijn sterfelijk.
2. Stefan is een mens.
3. Dus Stefan is sterfelijk.
Aristoteles, leerling van Plato zag de tekortkoming van ratio en benadrukte Daarom juist de
waarneming de empirie als goede bron van kennis.
Binnen het empirisme van Aristoteles Berusten we onze kennis op zintuiglijke ervaringen.
Inductie redenering vanuit het specifieke naar het algemene.
1. Socrates is een mens en sterfelijk.
2. Plato is een mens en sterfelijk.
3. Aristoteles is mens en sterfelijk.
4. …..
X. Dus alle Mensen zijn sterfelijk.
Rond 1620 publiceerde Francis Bacon het Broek ‘’novum organum’’. Daarin stelde hij om de
werkelijkheid te kennen. Begrijpen moeten we ons niet wenden tot dogma's en
hersenspinsels, maar tot werkelijkheid zelf. Dit doen we door de wereld te observeren.
,Idolen volgens Bacon raakt de kennis die wij opdoen via onze zintuigen vertekent. Dit noemt
hij idolen, ook wel bias genoemd.
Idola tribus Oftewel de idolen van de stam, zijn eigen aan de menselijke soort. Het gaat
bijvoorbeeld om de aangeboren neiging om snel conclusies te trekken en daaraan vast te
houden of om onze neiging tot succes en uit te vergroten en mislukking te negeren. Ook zijn
onze zintuigen fysiologisch beperkt, waardoor we niet alles kunnen waarnemen.
Idola specus De idolen van de grot of het nest zijn persoonlijke eigenaardigheden die het
gevolg zijn van opvoeding, gewoontevorming of toevalligheden gedurende onze
ontwikkeling. In deze categorie vallen bijvoorbeeld de ongewone voorliefde voor specifieke
uitgangspunten. Eindeloos herkauwde stokpaardjes. Of anderen vastgeroeste gewoonten.
Idola fori De idolen van de Marktplaats zijn vertekeningen die ontstaan door verwarrend
taalgebruik, onduidelijke betekenissen, onzorgvuldig woordgebruik, de veronderstelling dat
abstracties de werkelijkheid representeren. Het leidt allemaal tot onjuiste aannamen, lege
discussies en taal spelletjes die geen betrekking hebben op de realiteit.
Idola theatri De idolen van het theater. bestaan uit oude filosofische systemen, waaronder
het werk van Aristoteles en de kerkelijke interpretatie daarvan. Volgens Bacon zijn dat niet
meer dan mooie theaterstukken die niet gebaseerd zijn op onbevooroordeelde observaties
en die we enkel accepteren op basis van hun Autoriteit.
De verlichting het loslaten van religie als bron van kennis en de terugkeer van het kritisch
denken.
René Descartes trekt alles in twijfel, behalve het bewustzijn. Cogito ergo sum = Ik denk dus Ik
ben.
,Volgens John lock gebeurt kennisvergaring via de zintuigen.
Volgens George Berkeley is het de innerlijke ervaring die We moeten beschouwen als
werkelijkheid. Esse est percipi = wat gezien wordt bestaat en de rest bestaat niet.
Volgens het idealisme bevindt onze werkelijkheid zich In de ervaring en is ons bewustzijn dus
bepalend voor die werkelijkheid. Het wel of niet bestaan van feitelijke wereld is daarmee
irrelevant. In de meest extreme vorm ontkent het idealisme zelfs het bestaan van een wereld
buiten de ervaring.
Volgens David hume is wetenschap het verzamelen van kennis en dat doen we met de
feilbare zintuigen.
The copy principle de ideeën die bij ons achterblijven zijn uitsluitend kopieën van de wereld,
zo hij als die zich aan ons voordoet via de zintuigen.
Immanuel Kant maakt een formele analyse van wat kennis is en trekt daar zijn conclusies uit.
Synthetische a priori uitspraken dit zijn uitspraken die a priori vooraf gegeven zijn en dus
afkomstig zijn uit het verstand en tegelijkertijd synthetisch zijn dus iets nieuws toevoegen
aan wat we al weten.
De noumenale wereld is de wereld zoals deze is.
De fenomenale wereld de wereld, zoals hij verschijnt in onze ervaring.
Het transcendentaal idealisme sluit zich aan bij het idealisme, in die zin dat het stelt dat onze
kennis enkel gaat over de werkelijkheid in onze ervaring en niet over de werkelijkheid buiten
ons. Echter, in tegenstelling tot het radicaal idealisme, is het transcendentaal idealisme wel
gebaseerd op realistische positie, dat er een feitelijke wereld bestaat. Er is dus wel een
wereld buiten ons bewustzijn, maar die is niet kenbaar voor ons.
,Volgens Charles Peirce is de mens een natuurlijke, innerlijk, gedreven en handelend individu
dat op zoek is naar stabiliteit.
Douobt-inquiry model. Doordat we ergens aan het twijfelen (doubt), starten we een
zoektocht (inquiry) waarmee we onze twijfel proberen te reduceren totdat we komen tot een
verzameling goed werkende overtuiging over de wereld.
Peirce Maak de onderscheid tussen papieren twijfel En levende twijfel.
Papieren twijfel is twijfel van intellectuele redeneringen die leiden tot de conclusie dat wij
niets weten dat soort redeneringen kloppen op papier, maar hebben geen betrekking op
werkelijke problemen.
Levende twijfel de twijfel die we In het dagelijks leven voelen als er een aanwijsbare reden is
om ergens aan te twijfelen.
The behaviour of organismes van BF Skinner. Zou kunnen worden aangewezen Als de
voltrekking van de wetenschappelijke revolutie en de psychologie.
Met de wetenschappelijke revolutie wordt over het algemeen verwezen naar de periode na
de middeleeuwen waarin het dogmatische kerkelijke wereldbeeld werd verlaten en min de
wereld op een meer mechanische manier ging zien.
Correspondentie kennis verzamelen over de wereld en zeker weten dat deze correct is.
Analytische uitspraken zijn definiërende, ze zijn logisch sluitend, maar voegen dus ook niets
toe aan onze kennis. Ze maken deze enkel precies het door uit te leggen hoe begrippen
samenhangen.
Synthetische uitspraken zijn Samen stellend, ze voegen iets nieuws toe aan onze kennis,
maar zijn niet logisch sluitend. Ze leren ons dus iets nieuws over de wereld.
A priori uitspraken zijn vooraf gegeven. Ze zijn dus gebaseerd op de kennis die wij al bezitten
en die we enkel hoeven te activeren of te herinneren.
, A posteriori uitspraken zijn achter gegeven. Ze zijn dus gebaseerd op iets wat we geleerd
hebben nadat we er iets voor gedaan hebben.
Tijdlijn
600v.Chr – 200vChr. Oude Grieken Basis van het
wetenschappelijk denken
200v.Chr – 500n.Chr Romeinse rijk Praktische filosofie
500 – 1500 Middeleeuwen Dogmatisch Aristotelisch-
Christelijk wereldbeeld
1500 - 1700 Wetenschappelijke revolutie Mechanisering van het
wereldbeeld
1700 – 1800 Verlichting Opkomst van het kritisch
denken
1800 – heden Moderne tijd Industriële en digitale
revolutie
Filosofen
470v.Chr – 400v.Chr Socrates Scepticisme
427v.Chr – 347v.Chr Plato Rationalisme
383v.Chr – 322v.Chr Aristoteles Empirisme
1561 – 1626 Francis Bacon Rationalisme + empirisme
Idolen
1596 – 1650 Rene Descartes Rationalisme
Cogito ergo sum
1632 – 1704 John Locke Emprisme
(Primaire en secundaire
kwaliteiten)
1685 – 1753 George Berkely Idealisme
Esse est percipi
1711 – 1776 David Hume Empirisme
The copy principle
1724 – 1804 Immanuel Kant Transcendentaal idealisme
Synthetische a-priori
1839 – 1914 Charles Peirce Pragmatisme
Truth is wat works
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Iess. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.84. You're not tied to anything after your purchase.
