Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie → psyche = geest
ologie = gebied van studie
Psychologie = de studie van de geest
Psychoanalyse = een door Freud uitgewerkte methode van onderzoek naar de invloeden die het onbewuste
uitoefent op de geestesgesteldheid van mensen, gebaseerd op verklaring van dromen, onwillekeurige
handelingen etc.
Psychoanalyse is een zeer gespecialiseerde en weinig toegepaste vorm van therapie.
Psychologie bestaat uit zowel interne geestelijke processen, die we alleen indirect waarnemen zoals denken,
voelen en begeren, als externe waarneembare processen zoals praten, glimlachen en lopen.
Een tweede belangrijk aspect van de definitie van psychologie heeft betrekking op het wetenschappelijke
onderdeel van de psychologie. De wetenschap van de psychologie is gebaseerd op objectieve, verifieerde
gebeurtenissen.
Psychologen werken niet alleen als therapeut, vele werken in het onderwijs, bedrijfsleven, sport,
gevangenissen, politiek, kerken, reclame en marketing etc.
Drie soorten psychologen:
- Experimenteel psycholoog
Ook wel onderzoekspyschologen die onderzoeken nieuwe psychologische kennis. Ze zijn vaak aan de
universiteiten waar ze ook les geven.
- Docent psychologie
Ze geven bijvoorbeeld les aan studenten van professionele bachelor opleidingen zoals toegepaste
psychologie, verpleegkunde etc. Op universiteiten doen ze ook wetenschappelijk onderzoek.
- Toegepast psycholoog
Gebruiken de kennis die de experimenteel psychologen hebben vergaard om problemen op te lossen
van mensen door middel van trainingen, het ontwerpen van speciale gereedschappen of
psychologische behandelingen.
,Specialisaties in de toegepaste psychologie:
- Arbeids- organisatiepsychologen
Gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van de
werknemers moeten maximaliseren.
- Sportpsychologen
Helpen atleten hun motivatie en prestaties te verbeteren, door trainingssessies te plannen en door
hen te leren hun emoties onder druk te beheersen.
- Schoolpsychologen
Deskundig op het gebied van lesgeven en leren, ze houden zich bezig met onderwerpen op het gebied
van leren, het gezin of persoonlijke omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden. Zij
richten zich op de sociale omstandigheid van leerlingen.
- Klinisch psychologen en counselors
Helpen mensen zich aan te passen op sociaal en emotioneel gebied, of om moeilijke keuzes in relaties,
hun carrière of opleiding te maken.
- Forensisch psychologen
Werken voor het wets- rechtssysteem en is een van de nieuwste specialismen in de psychologie.
Forensisch psychologen kunnen gevangenen in penitentiaire of tbs-inrichtingen testen om vast te
stellen of ze vrijgelaten kunnen worden of fit genoeg zijn om voor de rechtbank te verschijnen. Ze
kunnen ook verklaringen beoordelen in mogelijke gevallen van verkrachting of kindermishandeling, en
in sommige landen helpen ze bij de selectie van de rechtbankjury.
- Omgevingspsychologen
Proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te verbeteren. Ze bestuderen bijvoorbeeld de
invloed van groende ruimten in de binnenstad op de schoolprestaties van kinderen of verzinnen
manieren om milieu vriendelijk gedrag te stimuleren zoals recycling.
- Gerontopyschologen
Een van de nieuwste vakgroepen in de psychologie doordat de bevolking van volwassenen boven de
vijfenzestig jaar snel groeit. Het is er om ouderen te helpen hun gezondheid en welzijn te behouden en
effectief te leren omgaan met leeftijd gerelateerde problemen. Gerontopsychologen beoordelen het
functioneren van ouderen en verstrekken begeleiding, in overleg met cliënten, families, verzorgers en
artsen, om ouderen te helpen hun potentieel maximaal te benutten in de latere fases van hun leven.
Psychologie is geen psychiatrie
Bijna alle psychiaters behandelen psychische stoornissen, dit doen een aantal psychologen ook. Maar dat is dan
ook wel de enige overeenkomst.
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie. Psychiaters hebben een
medische opleiding (geneeskunde) en een gespecialiseerde opleiding in de behandeling van geestelijke en
gedragsmatige problemen.
Daardoor richten psychiaters zich voornamelijk op de behandeling van mensen met ernstiger psychische
stoornissen dan psychologen en doen zij dit vanuit een medische invalshoek: zij zien mensen als patiënten met
geestelijke ziekte.
Psychologen mogen geen medicijnen voorschrijven, dit mogen psychiaters wel.
Pseudopsychologie zijn niet onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke waarheden
worden gepresenteerd. Zoals horoscopen en waarzeggers, het heeft geen feitelijke basis voor grafologie.
, De zes vaardigheden voor kritisch denken:
1. Wat is de bron?
Heeft de bron iets belangrijks te winnen bij de bewering, is de bron feitelijk?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
Voor buitengewone beweringen is buitengewoon bewijs nodig.
3. Wat is het bewijsmateriaal?
Er is wetenschappelijk bewijsmateriaal nodig om zeker te weten of een bepaalde oplossing werkt.
4. Kan de conclusie worden beïnvloed door de bias?
Is de onderzoeker onbevooroordeeld gebleven tijdens het hele onderzoek?
5. Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
Een grote denkfout is dat ‘gezond verstand’ een substituut is voor wetenschappelijk onderzoek.
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
Een econoom kijkt anders naar een onderwerp dan een psycholoog en een socioloog kijkt er ook
anders naar. Voor een probleem dat uit meerdere facetten bestaat is een complexere oplossing nodig.
Anekdotisch bewijsmateriaal = getuigenissen die de ervaringen van iemand of enkele personen schetsen, maar
ten onrechte voor wetenschappelijk bewijs worden aangezien.
Bias = een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van persoonlijke
ervaringen en waarden.
Emotionele bias = de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in plaats van op een
rationele analyse van het bewijsmateriaal.
Confirmation bias (bevestiging bias) = de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te negeren
of te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel mee eens bent. (mensen
onthouden de voorspellingen die leken te kloppen en vergeten degene die niet kloppen)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daantjebruurs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.