Dit is een samenvatting van H3 | Zuid-Amerika: wereldspeler? van het boek De Geo Gebieden: Zuid-Amerika (5/6 VWO). Alle paragrafen zijn hierin kort uitgelegd met de belangrijke begrippen dikgedrukt.
Hopelijk kan dit jou als potentiële koper helpen met het maken van het tentamen!
De Geo: Zuid-Amerika || Samenvatting Hoofdstuk 3: Zuid-Amerika: wereldspeler?
H3 | Zuid-Amerika: wereldspeler?
§3.1 Relaties binnen Zuid-Amerika
Begrippen
Exportvalorisatie = Bewerking van en waardetoevoeging aan goederen die voor uitvoer bestemd
zijn.
Landgrabbing = Zie landroof.
Landroof = Het verwerven van landbouwgrond in armere landen door kolonisten, (vaak
buitenlandse) inversteerders en grote productiebedrijven waarbij de plaatselijke bevolking
gedwongen wordt zijn land af te staan. Heet ook landgrabbing.
Mercosur = Douane-unie tussen Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay, Venezuela en Bolivia en een
aantal geassocieerde landen.
UNASUR = Organisatie van alle Zuid-Amerikaanse landen, gericht op politieke, economische en
culturele integratie.
Samenvatting
Samenwerking en spanningen
► Samenwerking wordt gezien als belangrijk, maar is moeilijk te realiseren vanwege de vele
belangentegenstellingen in Zuid-Amerika.
● Oorzaken van spanningen gaan over hulpbronnen en grondgebied, over de angst voor economische
of politieke overheersing, over buitenlandse relaties, de politieke koers en de positie in het
globaliseringsproces. De uitersten zijn Chili en Venezuela.
■ Een voorbeeld van een diep ingrijpend conflict was de Salpeteroorlog (omstreeks 1880), waar het
ging om het bezit van winstgevende stikstofafzettingen. Bolivia werd daardoor een landlocked
country. Ook het bezit van olievoorraden is een bron van conflict.
Mercosur
► In 1991 ging Mercosur van start met als doel samenwerking op basis
van interne vrije handel en vrij verkeer. Het betekende het einde van
protectionisme en importsubstitutie.
● Mercosur heeft een interne markt van 285 miljoen mensen. De
douane-unie wil ook de sterke invloed van de V.S. in Zuid-Amerika
beperken. Het handelsblok is daarmee tegenwicht van de NAFTA.
Trekpaard Brazilië
► Het succes van Mercosur is vooral aan Brazilië te danken, dat de helft
van de totale uitvoer verzorgt.
● Voor Brazilië zelf is Mercosur minder belangrijk. Een zwak punt van
Mercosur is het beperkte aandeel van de interne handel in het totale
handelsvolume. Dat betekent dat Mercosur sterk afhankelijk is van de
wereldeconomie. Dat telt des te meer omdat de uitvoer van grondstoffen en landbouwproducten
erg kenmerkend zijn voor Mercosur.
● Binnen Mercosur is er een beweging naar protectionisme als gevolg van de algemene economische
teruggang na 2008, met als voorbeeld Argentinië.
■ Venezuela loopt voorop in de afkeer van vrijhandel. De gedaalde olieprijs en een ongedekt
uitgavenpatroon hebben het land in een diepe crisis gestort.
Pacifische Alliantie
► Dit handelsblok is minder op interne handel gericht dan Mercosur en meer op externe mondiale
handel. Wapenspreuken zijn: liberalisering, vrijhandel en exportgerichte industrialisatie. Daarvan
zijn de V.S. en China de voornaamste partners. Ook Mexico is lid van de Pacifische Alliantie. Het
blok wil ook tegenwicht bieden aan grootmacht Brazilië. Ook hier is de interne handel tussen de
lidstaten beperkt.
● Een voorbeeld van exportvalorisatie zijn Peru en Colombia. Het zijn in zekere zin verlengstukken
van het Aziatische productieapparaat.
● De (assemblage)productie is geconcentreerd in vrijhandelszones (EPZ’s) bij vervoersknooppunten
(havens, luchthavens). Een succesvolle formule zolang de wereldeconomie groeide. De kloof tussen
arm en rijk nam ook hier toe, maar de ongelijkheid ligt gemiddeld toch onder Brazilië.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Justin1303. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
